Η παράνομη απασχόληση, οι συνθήκες εργασίας και διαμονής, οι συνθήκες υγιεινής στο χώρο εργασίας, καθώς και ο έλεγχοι των αρμοδίων υπηρεσιών, βρέθηκαν στο επίκεντρο της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής κατά την εξέταση του ζητήματος των εργαζομένων στο σφαγείο CYPRALTD, στην Κάτω Μόνη, μετά τον εντοπισμό μεγάλου αριθμού κρουσμάτων του ιού COVID-19.
Το Υπουργείο Εργασίας δεν έχει προβεί σε έλεγχο του σφαγείου από το 2017, μέρος του σφαγείου και τα υποστατικά που διέμεναν δεν είχαν τις σχετικές άδειες από την Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας και έπρεπε να είχαν κατεδαφιστεί, οι 61 από τους εργαζόμενους δεν είναι δηλωμένοι και για αυτούς τους εργαζομένους έχει εκδοθεί διοικητικό πρόστιμο στον ιδιοκτήτη του σφαγείου που αντιστοιχεί με 3,5 χιλιάδες ευρώ για κάθε ένα.
Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία που προέκυψαν κατά τη συζήτηση του θέματος, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Εργασίας, του Υπουργείου Υγείας, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, του Γραφείου του Έπαρχου Λευκωσίας, της Κοινότητας της Κάτω Μονής και της Αστυνομίας. Ωστόσο, στη Βουλή δεν παρευρέθηκε κανένας από πλευράς του σφαγείου CYPRA, καθώς όπως ενημερώθηκε η Επιτροπή, τόσο ο ιδιοκτήτης όσο και τα μέλη της Διεύθυνσης βρίσκονται σε αυτοαπομόνωση μετά τον εντοπισμό των κρουσμάτων στο σφαγείο.
Κατά τη σημερινή συζήτηση, οι Βουλευτές, μέλη της Επιτροπής έθεσαν σωρεία ερωτημάτων που αφορούσαν τα καίρια ζητήματα των συνθηκών εργασίας και διαμονής καθώς και των ελέγχων από τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα.
Από πλευράς Υπουργείου Εργασίας, ο εκπρόσωπος του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας Ανδρέας Αποστόλου είπε πως το Τμήμα πραγματοποιεί γύρω στις 6,5 χιλιάδες επιθεωρήσεις το χρόνο με το 80% αυτών να γίνονται μετά από καταγγελίες στη τηλεφωνική γραμμή του Τμήματος. Όπως είπε, από το 2017 δεν έγινε καμία επιθεώρηση στον συγκεκριμένο εργοδότη καθώς δεν υπήρξε καμία καταγγελία.
Ανέφερε, πως όταν προέκυψε το ζήτημα μετά τον εντοπισμό των θετικών κρουσμάτων κορωνοϊού ανάμεσα στο προσωπικό, το Τμήμα προχώρησε σε επιθεώρηση διαπιστώνοντας πρώτα και κύρια πως από τα 107 άτομα που εργοδοτούνταν, τα 61 δεν είχαν δηλωθεί. Όπως είπε ο κ. Αποστόλου, ζητήθηκε από τον εργοδότη να δώσει στοιχεία για αυτά τα άτομα και του δόθηκε προθεσμία 5 ημερών η οποία και έληξε χθες. Συνεπώς, έχει εκδοθεί πρόστιμο που ανέρχεται στις 213,5 χιλιάδες ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στις 3,5 χιλιάδες ευρώ για κάθε έναν από τους αδήλωτους εργαζομένους.
Όσον αφορά τον έλεγχο των υποστατικών που διαμένουν οι εργαζόμενοι, ο κ. Αποστόλου είπε πως έγινε επιθεώρηση των χώρων σε ότι αφορά τις βασικές συνθήκες. Πρόσθεσε πως στα μικρά δωμάτια υπάρχουν δύο μικρά κρεβάτια, παράθυρο για να αερίζεται ο χώρος, αποχωρητήριο και εξοπλισμός κουζίνας. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε, το Τμήμα δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσα άτομα διέμεναν ή διαμένουν σε κάθε ένα από τα δωμάτια αυτά.
Ο κ. Αποστόλου τόνισε πως η μεγάλη αδυναμία που υπάρχει στο ζήτημα των επιθεωρήσεων είναι λόγω της έλλειψης ενός πληροφοριακού συστήματος και τόνισε την ανάγκη για τη δημιουργία Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων.
Από πλευράς Υπουργείου Υγείας, και εκ μέρους των Υγειονομικών Υπηρεσιών, ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος Ηρόδοτος Ηροδότου είπε πως η εμπλοκή του Υπουργείου αφορούσε αρχικά στη διερεύνηση μετά τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος στο σφαγείο και στη διαδικασία ιχνηλάτησης των υπόλοιπων εργαζομένων. Όπως είπε, το πρώτο κρούσμα εντοπίστηκε την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου ενώ από τη δειγματοληψία της επόμενης ημέρας διαπιστώθηκε η μεγάλη διασπορά του ιού στο σφαγείο.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών Χριστόδουλος Πίπης, αναφέρθηκε αρχικά στον εντοπισμό υπαλλήλου των Υπηρεσιών θετικού στον ιό. Όπως είπε την Τετάρτη 4 Νοεμβρίου, ο υπάλληλος διαγνώστηκε θετικός και μέσω της διαδικασίας της ιχνηλάτησης εντοπίστηκαν άλλα δύο άτομα της Υπηρεσίας θετικά στον ιό. Ο κ. Πίπης είπε πως η οδηγίες για αναστολή της λειτουργίας του σφαγείου έγινε την Παρασκευή, ενώ την επομένη δόθηκαν οδηγίες για προληπτικό κλείσιμο και του σφαγείου Α & A καθώς λειτουργός των Υπηρεσιών που είχε επισκεφθεί το σφαγείο CYPRA τις προηγούμενες ημέρες, είχε επισκεφθεί και το δεύτερο σφαγείο.
Όπως εξήγησε, το CYPRA επαναλειτούργησε την Κυριακή το μεσημέρι και το Α & A τη Δευτέρα μετά από έγκριση που έδωσε το Υπουργείο Υγείας. Είπε, πως το CYPRA επαναλειτούργησε με νέο προσωπικό αφού όλο το προηγούμενο είτε ήταν θετικό στον ιό, είτε ήταν σε καραντίνα. Ο κ. Πίπης είπε πως μπορεί οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες να έχουν παντού προσωπικό και να διενεργούν ελέγχους, ωστόσο, όπως είπε, στον χώρο των σφαγείων επικρατούν ιδιάζουσες συνθήκες που ευνοούν τη διασπορά του ιού αν οι υπάλληλοι δεν εφαρμόζουν αυστηρά τα μέτρα υγιεινής και τα Πρωτόκολλα.
Σε σχέση με τη λειτουργία των σφαγείων, και απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Πίπης είπε πως υπάρχουν στην Κύπρο 3 σφαγεία, το CYPRA, το Α & A και το σφαγείο της Πόλεως Χρυσοχούς. Στο CYPRA σφάζονται βοοειδή, αιγοπρόβατα και χοίροι, ενώ στο Α & A και σε αυτό της Πόλεως αιγοπρόβατα και χοίροι.
Ο Αναπληρωτής Έπαρχος Λευκωσίας Ανδρέας Χατζηπάκκος αναφερόμενος στις πολεοδομικές άδειες του σφαγείου καθώς και των υποστατικών διαμονής των εργαζομένων, είπε πως ένα μέρος του σφαγείου, και συγκεκριμένα η μονάδα μεταποίησης ζωικών προϊόντων καθώς και τα υποστατικά δεν έχουν άδειες. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε, το 2013 εκδόθηκε διάταγμα κατεδάφισης των 22 μικρών σπιτιών ενώ το 2015 υπήρξε εκ μέρους του σφαγείου, αίτηση κατά παρέκκλιση σε όλα, η οποία όμως δεν εγκρίθηκε. Αυτή τη στιγμή, όπως είπε, το ζήτημα βρίσκεται ενώπιον του Υπουργού Εσωτερικών.
Ο Κοινοτάρχης Κάτω Μονής Χαράλαμπος Ματσούκας, στη δική του παρέμβαση είπε πως η πηγή του κακού δεν είναι τα σπιτάκια στα οποία διέμεναν οι εργαζόμενοι, αλλά το γεγονός ότι στους δρόμους της περιοχής κυκλοφορούν καθημερινά δεκάδες άτομα από τρίτες χώρες, κάνοντας οτοστόπ για να μεταβούν σε χώρους εργασίας όπου αναζητούν δουλειά.
Όπως είπε, η εταιρεία στην προσπάθεια της να επαναλειτουργήσει και να προσλάβει προσωπικό, έκανε τεστ κορωνοϊού σε 45 άτομα αρχικά από τα οποία τα 22 ήταν θετικά στον ιό, και σε δεύτερο στάδιο έκανε τεστ σε άλλα 48 άτομα από τα οποία τα 9 ήταν θετικά.
Σημείωσε πως το μεγάλο πρόβλημα είναι πως στην περιοχή ζουν πολλοί άνθρωποι από τρίτες χώρες, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό είναι θετικοί στον κορωνοϊό και είτε δεν το γνωρίζουν είτε δεν έχουν προβεί σε εξέταση, με αποτέλεσμα να διασπείρουν τον ιό στην κοινότητα.