Τις συμφωνίες Κύπρου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την χρηματοδότηση από την ΕΕ, του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ), ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του τη Δευτέρα, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, Θεοδόσης Τσιόλας, αναφέροντας παράλληλα πως αναμένεται πλέον ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, να υπογράψει το επίσημο έγγραφο συμφωνίας το οποίο στη συνέχεια θα αποσταλεί στις Βρυξέλλες για υπογραφή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης η Κυπριακή Δημοκρατία θα αξιοποιήσει πόρους ύψους €1,2 δισεκατομμυρίων για έργα και μεταρρυθμίσεις, που θα διατεθούν στην Κύπρο για την περίοδο 2021 – 2026 από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ. Το ποσό αφορά χορηγία της ΕΕ ύψους €1,006 δισεκατομμυρίων και πρόσθετη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό, ύψους περίπου €200 εκατομμυρίων υπό τη μορφή δανείου.
Ο κ. Τσιόλας είπε ακόμη ότι η Επιτροπή έχει μέχρι δύο μήνες για να καταβάλει στην Κύπρο την προκαταβολή, η οποία ανέρχεται στο 13% του συνολικού ποσού χρηματοδότησης, ύψους €1,2 δισ. ή στο ποσό των €156 εκατομμυρίων περίπου.
Ωστόσο, ο κ. Τσιόλας είπε στο ΚΥΠΕ ότι σημαντικό κατά το πρώτο εξάμηνο, το οποίο λήγει στο τέλος του 2021, είναι η υλοποίηση των μέτρων που αφορούν τους πρώτους στόχους και ορόσημα του Σχεδίου Ανάκαμψης για να εκταμιευθεί η πρώτη δόση από την Επιτροπή (πέραν της προκαταβολής).
Ανέφερε ότι σημαντικό είναι η έγκριση από την Βουλή των νομοσχεδίων για μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας και των νομοσχεδίων για καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και έργα αναβάθμισης των δικαστηρίων.
Ο κ. Τσιόλας τόνισε ότι σε περίπτωση που δεν προχωρήσουν αυτές οι σημαντικές μεταρρυθμίσεις, τότε θα ανασταλεί η εκταμίευση όλης της πρώτης δόσης.
Αναφέρθηκε επίσης και στο νομοσχέδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση που αφορά την παράταση της θητείας των υφιστάμενων τοπικών αρχόντων και το οποίο θα συζητηθεί στις 9 Σεπτεμβρίου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών.
Ετοιμασία πληροφοριακού συστήματος για το Σχέδιο Ανάκαμψης
Εξάλλου, σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ, την τρέχουσα περίοδο ετοιμάζεται πληροφοριακό σύστημα για το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μέσω του οποίου, μεταξύ άλλων, οι φορείς υλοποίησης των μέτρων του Σχεδίου θα ενημερώνουν την Συντονιστική Αρχή, που είναι η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, για την πρόοδο υλοποίησης των μέτρων τους, ενώ πρόσβαση σε αυτό θα έχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς όπως οι φορείς παρακολούθησης και οι ελεγκτικές αρχές.
Πρόκειται για ένα πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης μέσω του οποίου, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η συντονιστική αρχή θα λαμβάνει την απαραίτητη πληροφόρηση ώστε να ετοιμάζει και να υποβάλει αντίστοιχα τη σχετική ενημέρωση προόδου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να γίνεται άμεσα και σωστότερα η παρακολούθηση της υλοποίησης των μέτρων και της επίτευξης των στόχων και οροσήμων που έχουν τεθεί μέσω του Σχεδίου, με στόχο την άμεση ανάκτηση των διαθέσιμων πόρων από την ΕΕ.
Η ανάπτυξη και λειτουργία του συστήματος μέχρι το τέλος του έτους αποτελεί ένα από τα μέτρα των πρώτων στόχων και οροσήμων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης ώστε να ελεγχθεί από την Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου στην συνέχεια και να είναι σε πλήρη λειτουργία εντός του πρώτου τριμήνου του 2022.
Το Πληροφοριακό Σύστημα πρέπει να έχει αναπτυχθεί και ελεγχθεί πριν την καταβολή από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 2ης πληρωμής προς την Κυπριακή Δημοκρατία (1η πληρωμή αφορά την προκαταβολή), με την επίτευξη των πρώτων οροσήμων του ΣΑΑ μέχρι τις 31/12/2021, όπως αυτά καθορίστηκαν στο Σχέδιο. Η θετική αξιολόγηση από την Επιτροπή ως προς την επίτευξη των προκαθορισμένων στόχων και οροσήμων του Σχεδίου είναι προϋπόθεση για την καταβολή της χορηγίας.
Στα 14 τα μέτρα για τους πρώτους στόχους και ορόσημα μέχρι το τέλος 2021
Τα μέτρα που αφορούν τους πρώτους στόχους και ορόσημα τα οποία θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2021, ανέρχονται στα 14, περιλαμβανομένου του πληροφοριακού συστήματος, και αφορούν μεταξύ άλλων τα νομοσχέδια για μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, νομοσχέδια για καταπολέμηση της διαφθοράς, έργα αναβάθμισης των δικαστηρίων καθώς και μέτρα που συμβάλλουν στην πράσινη ανάπτυξη.
Ωστόσο, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, για να μπορέσει η Κύπρος να λάβει την πρώτη εκταμίευση, η οποία ανέρχεται γύρω στα €65 εκατομμύρια (πέραν της προκαταβολής που θα έχει ήδη λάβει η χώρα), θα πρέπει να επιτευχθούν και οι 14 στόχοι /ορόσημα μέχρι το τέλος του έτους. Σύμφωνα με τον Κανονισμό θέσπισης του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατά την εξέταση της υποβολής του εκάστοτε αιτήματος καταβολής χρηματοδότησης διαπιστώσει ότι τα ορόσημα και οι στόχοι δεν έχουν εκπληρωθεί ικανοποιητικά, τότε αναστέλλεται η καταβολή του συνόλου ή μέρους της χρηματοδοτικής συνεισφοράς με σχετική απόφαση των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημειώνεται ότι από τους 14 υπό αναφορά στόχους και ορόσημα έχουν επιτευχθεί ήδη δύο που αφορούν στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας μέσω σχεδίου δράσης που έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και στην προώθηση της χρήσης ΑΠΕ και ενεργειακών αναβαθμίσεων σε κατοικίες μέσω σχεδίου χορηγιών του Υπουργείου Ενέργειας.
