Είναι απαράδεκτο, εν έτει 2022, ο τρόπος διάγνωσης, θεραπείας και η επιβίωσή ενός καρκινοπαθή να εξαρτάται από τη χώρα που ζει στην Ευρώπη, ανέφερε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Στέλλα Κυριακίδου, σημειώνοντας ότι η Κύπρος θα πρέπει να εκμεταλλευτεί πλήρως όσα προσφέρει το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου, για το καλό των ασθενών της.
Η Ευρωπαία Επίτροπος μιλούσε, το βράδυ της Παρασκευής, στην εναρκτήρια τελετή του 4ου Κυπριακού Ογκολογικού Συνεδρίου με θέμα «Πραγματοποιώντας Πρόοδο στην Αντικαρκινική Θεραπεία μέσω Έρευνας, Καινοτομίας και Διατομεακής Συνεργασίας», που διοργανώνουν, στη Λεμεσό, ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου και η Ογκολογική Εταιρεία Κύπρου.
Όπως είπε η κ.Κυριακίδου, σήμερα τα ποσοστά καρκίνου είναι ιδιαίτερα ψηλά στην ΕΕ και είναι η πρώτη αιτία θανάτου των Ευρωπαίων κάτω των 65 χρονών, επηρεάζοντας ζωές και οικογένειες, ενώ ασκεί πίεση στα συστήματα υγείας.
«Δεν υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία ότι αυτό πρέπει να αλλάξει. Αρκετές βασικές πρωτοβουλίες του Σχεδίου για τον Καρκίνο συμβάλλουν στην υλοποίηση αυτών των προσπαθειών, προς όφελος όλων των πολιτών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πατρίδας μου», συμπλήρωσε.
Χαρακτηρίζοντας το συγκεκριμένο Σχέδιο ως ένα από τα σημαντικότερα που έχει να εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κ. Κυριακίδου είπε πως, κάθε δράση του βρίσκεται εντός των στόχων που έχουν τεθεί και «αυτό δείχνει τη σημασία που η Επιτροπή έχει δώσει στην υλοποίηση του».
Στην ομιλία της, η κ. Κυριακίδου αναφέρθηκε σε τρεις από τις δράσεις για έρευνα και καινοτομία του Σχεδίου, με την πρώτη να αφορά στο Κέντρο Γνώσης για την καταπολέμηση του καρκίνου, που εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2021 και το οποίο «βοηθά στο συντονισμό επιστημονικών και τεχνικών πρωτοβουλιών που σχετίζονται με τον καρκίνο, σε επίπεδο ΕΕ».
Η δεύτερη δράση, συνέχισε, αφορά τη δημιουργία του Μητρώου Ανισότητας του Καρκίνου, «που εντοπίζει τάσεις, ανισότητες και ανεπάρκειες, σχετικά με την πρόληψη και τη φροντίδα του καρκίνου στην Ευρώπη». «Είναι εντελώς απαράδεκτο, εν έτει 2022 ο τρόπος διάγνωσης, θεραπείας και η επιβίωση να εξαρτάται από το πού ζει κάποιος στην ΕΕ», πρόσθεσε και υπέδειξε πως «αυτό το ανεξάρτητο έργο για τη συλλογή δεδομένων και την παροχή στοιχείων, προσφέρει πολύτιμη καθοδήγηση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ως προς τους τομείς στους οποίους πρέπει να βελτιωθούν».
Αναφορικά με την 3η δράση, την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Απεικόνιση του Καρκίνου, η Επίτροπος είπε πως γίνονται προετοιμασίες για την έναρξη λειτουργίας της στις αρχές του 2023 και μέσω αυτής, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, που εργάζονται σε όλα τα νοσοκομεία, στην έρευνα και στην καινοτομία, θα έχουν την δυνατότητα πρόσβασης σε έναν άτλαντα της ΕΕ με εικόνες που σχετίζονται με τον καρκίνο». Αυτό, σύμφωνα με την ίδια, θα οδηγήσει σε βελτιστοποίηση της εξατομικευμένης ιατρικής και θα υποστηρίξει καινοτόμες λύσεις στη διάγνωση και τη θεραπεία.
Λέγοντας ότι η καινοτομία έχει να διαδραματίσει βασικό ρόλο στις κοινές προσπάθειες «να αλλάξουμε την πραγματικότητα του καρκίνου», η Στέλλα Κυριακίδου ανέφερε ότι ο ρόλος αυτός έγινε πιο καθοριστικός μέσα από την πανδημία Covid-19, αφού οι προκλήσεις φανέρωσαν τι χρειάζεται να γίνει για την ενδυνάμωση της φροντίδας των καρκινοπαθών και την διατήρηση ενός ανθεκτικού συστήματος υγείας.
Σημείωσε δε πως, κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε καθυστέρηση στους προληπτικούς ελέγχους, διακοπή διαγνώσεων και θεραπειών και μείωση της πρόσβασης σε φάρμακα και παρακολούθηση, ενώ υπολογίζεται ότι σχεδόν ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι πολίτες έχασαν ραντεβού για προσυμπτωματικούς ελέγχους του. Επίσης, συνέχισε, η πανδημία αποκάλυψε τις αδυναμίες στα συστήματα υγείας, το πού χρειάζονταν περισσότερη οικονομική στήριξη και πού δεν είχαν δοθεί προτεραιότητες.
Στην αναφορά της για την Κύπρο, η Επίτροπος Κυριακίδου είπε ότι στο σύνολο της, η κατάσταση της υγείας των πολιτών είναι σε υψηλότερο επίπεδο από τον μέσο όρο της ΕΕ, έχει σημειωθεί πρόοδος στην αντιμετώπιση ασθενειών και το ποσοστό θνησιμότητας, από τον καρκίνο, παραμένει σταθερό τα τελευταία χρόνια, κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, υπέδειξε ότι ο καρκίνος εξακολουθεί να ευθύνεται για σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των θανάτων στην Κύπρο και εξέφρασε την βεβαιότητα της ότι μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα, ειδικά στον τομέα της πρόληψης.
«Γνωρίζουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές και πρέπει να επικεντρωθούμε στην έγκαιρη ανίχνευση προκειμένου να μπορέσουμε στη συνέχεια να προσφέρουμε, με επιτυχία, θεραπείες», ανέφερε και σημείωσε πως, σύμφωνα με στοιχεία από το Υπουργείο Υγείας, μόλις 3 στις 10 γυναίκες υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού, την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη καταγράφει διπλάσιο αριθμό (6 στις 10 γυναίκες).
Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι με το νέο Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου της ΕΕ, για πρώτη φορά τίθεται στόχος για κάλυψη 90% του πληθυσμού της ΕΕ, που πληροί τις προϋποθέσεις, στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου.
Στο πλαίσιο αυτό, συνέχισε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε νέες ευρωπαϊκές οδηγίες για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, οι οποίες συζητούνται από τα αρμόδια Υπουργεία των κρατών μελών, εκφράζοντας την ελπίδα για θετική εξέλιξη.
Μεταξύ άλλων, η Επίτροπος Κυριακίδου υπενθύμισε ότι το πρόγραμμα EU4Health έχει προϋπολογισμό 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2027, από τα οποία 30 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για ενίσχυση και παρακολούθηση καινοτόμων προσεγγίσεων για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη, του πνεύμονα και του στομάχου.
«Αναγνωρίζοντας περαιτέρω πόσο σημαντική είναι η έρευνα και η καινοτομία για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, η αποστολή της ΕΕ Horizon για τον καρκίνο, διέθεσε άλλα 60 εκατομμύρια ευρώ για την ανάπτυξη νέων μεθόδων και τεχνολογιών για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου», συμπλήρωσε.
Λέγοντας πως, συνολικά, περισσότερα από 140 εκατομμύρια ευρώ θα επενδυθούν για την υποστήριξη των κρατών μελών για ανάπτυξη νέων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο, η κ.Κυριακίδου υπογράμμισε ότι αυτές οι ευκαιρίες χρηματοδότησης δεν πρέπει να χαθούν και εξέφρασε την ελπίδα ότι η Κύπρος θα εκμεταλλευτεί πλήρως να όσα προσφέρονται μέσα από τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά σχέδια.
Είπε ακόμη ότι η Εθνική Στρατηγική της Κύπρου για τον Καρκίνο, είναι συνυφασμένη με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου και η χάραξη πολιτικών, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μπορούν να λειτουργούν παράλληλα και σε συνέργεια, ώστε να υπάρχει κοινό όφελος.
«Μαζί μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά και έχουμε μια μοναδική ευκαιρία», δήλωσε και τόνισε ότι πρόκειται για μια εξαιρετική συγκυρία κατά την οποίαν «έχουμε ένα Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου με προϋπολογισμό 4 δισεκατομμύρια ευρώ, μια Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει δεσμευτεί να το επιβάλει και να το εφαρμόσει, 27 κράτη μέλη να το υποστηρίζουν και ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που το έχει θέσει ως προτεραιότητα».