H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την απαγόρευση της ταφής των ανακυκλώσιμων πλαστικών, μετάλλων, γυαλιού, χαρτιού και χαρτονιού έως το 2025, την αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης των απορριμμάτων συσκευασίας κατά 80% έως το 2030, την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης – ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων σε ποσοστό τουλάχιστον 70%, καθώς και την εξάλειψη της υγειονομικής ταφής μέχρι το 2030. Έτσι, η μετατροπή των αποβλήτων σε πόρο αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της αύξησης της επάρκειας των πόρων σε μια κυκλική οικονομία.
Προς την κατεύθυνση αυτή, προωθείται η υλοποίηση του έργου SWAN που αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της οποίας:
α) θα χαρτογραφηθούν οι πηγές στερεών αποβλήτων και οι πιθανοί αποδέκτες των ροών στερεών αποβλήτων,
β) θα συνδυαστεί η προσφορά και η ζήτηση προκειμένου να προκύψουν εθνικές και διεθνικές αλυσίδες επαναχρησιμοποίησης στερεών αποβλήτων και
γ) θα δημιουργηθεί ένα βιώσιμο δίκτυο ενδιαφερόμενων μερών.
Τα βασικά βήματα στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου ήταν ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη της πλατφόρμας SWAN, η χαρτογράφηση και η αντιστοίχιση προσφοράς – ζήτησης στερεών αποβλήτων, η κατασκευή ενός αλγόριθμου που συνδέει την προσφορά και τη ζήτηση και η τροφοδότηση της βάσης δεδομένων της πλατφόρμας SWAN.
Δεδομένα συλλέχθηκαν από Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Αλβανία μέσω αντίστοιχων ερευνών πεδίου, χρησιμοποιώντας ένα κοινό ερωτηματολόγιο. Επιπλέον, αναλύθηκαν οι απόψεις των εκπροσώπων ενδιαφερόμενων μερών σε όλες τις χώρες, μέσω της χρήσης ερωτηματολογίου PESTLE. Επίσης, εξετάστηκαν και αξιολογήθηκαν τα υπάρχοντα επιχειρηματικά μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν σε κάθε χώρα αλλά και διακρατικά, ενώ παράλληλα διαμορφώθηκαν προτάσεις πολιτικής.
Τέλος, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις και εργαστήρια με συμμετοχή όλων των εκπροσώπων σε κάθε χώρα και διοργανώθηκαν εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους χρήστες της πλατφόρμας.
Οι φορείς-εταίροι που συμμετέχουν στην υλοποίηση του έργου προέρχονται από τέσσερις διαφορετικές χώρες, δίνοντας διακρατική διάσταση και παράλληλα δυναμική στο έργο. Από την Ελλάδα: ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής – Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αττικής (συντονιστής εταίρος), το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, από την Αλβανία: το Υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος και η Ένωση Προστασίας και Κοινωνικής & Περιβαλλοντικής Ανάπτυξης (ΜΚΟ), από τη Βουλγαρία: η Ένωση Βιομηχανιών και από την Κύπρο: το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου – Τμήμα Χημικής Μηχανικής.
To έργο SWAN χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Interreg BalkanMed, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εθνικούς πόρους. Περισσότερες πληροφορίες στο: https://www.swan-interreg.com/.
