Οι Ζωολογικοί κήποι αποτελούν πόλους έλξης χιλιάδων ατόμων που επιθυμούν να μάθουν περισσότερα και να θαυμάσουν την άγρια ζωή. Ταυτόχρονα όμως, πολλοί εναντιώνονται στην ύπαρξη και λειτουργία των ζωολογικών κήπων. Ποια είναι τελικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των ζωολογικών κήπων;
Η άγρια ζωή απειλείται καθημερινά από φαινόμενα λαθροθηρίας, επομένως η ύπαρξη ενός καταφυγίου άγριας ζωής, υπό μορφή ζωολογικού κήπου, προσφέρει προστασία. Επιπρόσθετα, οι σύγχρονοι ζωολογικοί κήποι έχουν ιδιαίτερες προσαρμογές στους χώρους διαβίωσης των ζώων, ώστε να αναπαριστούν τον φυσικό οικότοπο του κάθε ζώου, αυξάνοντας έτσι το αίσθημα ηρεμίας, ασφάλειας και ικανοποίησης των ζώων [1].
Αναμφίβολα, οι ζωολογικοί κήποι διαδραματίζουν έναν σημαντικότατο ρόλο στον τομέα της εκπαίδευσης για τη βιολογία των ειδών, το φυσικό τους περιβάλλον και για το αν είναι κινδυνεύοντα ή απειλούμενα, προκαλώντας έτσι το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης [1,2]. Τέλος, τα εν λόγω είδη, εισάγονται σε προγράμματα αναπαραγωγής ώστε να υποβοηθηθεί η αύξηση του πληθυσμού τους και, όπως αναφέρεται από το Διεθνή Οργανισμό για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), τέτοια προγράμματα αναπαραγωγής απέτρεψαν την εξαφάνιση 6 κρισίμως κινδυνευόντων ειδών πτηνών και 9 ειδών θηλαστικών [3]. Από μια διαφορετική σκοπιά, οι ζωολογικοί κήποι αποτελούν χώρους αιχμαλωσίας της άγριας ζωής, ενώ επιβάλλεται ένας τρόπος ζωής που μεταβάλλει τις συνήθειες των ζώων [1,2].
Επιπρόσθετα, η αλλαγή στον τρόπο διαβίωσης των ζώων αποτρέπει την επανένταξή τους στη φύση, αφού θα αποτελούσαν εύκολο στόχο θήρευσης ή και θα πέθαιναν λόγω ανικανότητας εξεύρεσης τροφής [1,2]. Παράλληλα, πολλές φορές και λόγω έλλειψης νομοθετικού πλαισίου, πολλοί ζωολογικοί κήποι δεν πληρούν κατάλληλες προϋποθέσεις για την εγκατάσταση και διαβίωση των ζώων, με αποτέλεσμα πολλά ζώα να τυγχάνουν κακομεταχείρισης και να πεθαίνουν από τη σωματική εξαθλίωση ή και από τις αρνητικές ψυχολογικές επιδράσεις της αιχμαλωσίας [1,2].
Οι κατάλληλοι ζωολογικοί κήποι μπορούν να επιφέρουν οφέλη για την άγρια ζωή, όμως ας έχουμε τα μάτια μας ανοικτά για να εντοπίσουμε φαινόμενα κακοδιαχείρισης και εκμετάλλευσης των ζώων γύρω μας.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
Η ΕΚΠΟΜΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΕΧΕΙ ΒΡΑΒΕΥΘΕΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ.
