Το «κόκκινο» αβγό αποτελεί σύμβολο της Αναστάσεως του Χριστού και του Πάσχα. Κατά την παράδοσή μας, τα αβγά βάφονται συνήθως από την οικοδέσποινα τη Μεγάλη Πέμπτη.
Οι πιο συνηθισμένοι παραδοσιακοί φυσικοί τρόποι για το βάψιμο των κόκκινων αυγών στο νησί μας είναι τα κρεμμυδόφυλλα, τα παντζάρια, το λεγόμενο ριζάρι ή αλλιώς λιζάρι και η «βαφή του γιαλού», ή αλλιώς «φύτσι του γιαλού». Πολλοί ήταν και αυτοί που χρησιμοποιούσαν τα πέταλα από το φυτό σιμιλλούδι ή αλλιώς λάζαρο, για την παραγωγή κίτρινης βαφής για τα πασχαλινά αυγά.
Τα κρεμμυδόφυλλα χαρίζουν ένα όμορφο κεραμιδί χρώμα. Το ριζάρι ή, όπως είναι γνωστό από άλλους, η πογιά, πρόκειται για το φυτό Rubia tinctorum που είναι ένας θάμνος του οποίου η ρίζα είναι κόκκινη και από αυτήν παράγεται μια κατακόκκινη χρωστική. Στην ύπαιθρο είναι σχετικά εύκολο να εντοπιστεί, αλλά ακόμη και στην πόλη μπορεί να αγοραστεί από λαϊκές αγορές, υπεραγορές ή ακόμη και να φυτευτεί σε αστικούς κήπους. Με το ριζάρι τα αυγά αποκτούν ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.
Η «βαφή του γιαλού» προέρχεται από το ροδοφύκος Ρυτίφλοια η βαφική (Rytiphlea tinctoria), που υπάρχει σε παραλίες της Κύπρου και γενικότερα της Μεσογείου. Μοιάζει με τη γνωστή μάλλα αλλά με πιο λεπτά φύλλα και όταν είναι μέσα στη θάλασσα έχει γκρίζο χρώμα. Για την αναγνώρισή της, μια κοινή πρακτική είναι ότι τρίβοντάς την πάνω στο χέρι, αυτή κοκκινίζει. Αυτή η μέθοδος βαψίματος των αυγών ήταν ευρέως γνωστή σε κατοίκους των κατεχόμενων περιοχών του νησιού μας.
Ας βάψουμε κόκκινα τα πασχαλινά αυγά μας με αγνά φυτικά υλικά και χωρίς χημικές ουσίες που είναι επικίνδυνες για την υγεία μας.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
