Κάθε λογοτεχνικό δημιούργημα έχει το δικό του ύφος και τη δική του αξία στον τομέα της λογοτεχνίας. Η γλώσσα θεωρείται ως ένα δίκτυο επιλογών, βάσει του οποίου οι παραγωγοί κειμένων κάνουν κάποιες συγκεκριμένες επιλογές.

Ένα κοινό χαρακτηριστικό που παρουσιάζουν τα κείμενα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι η «πράσινη γραμματική». Mια γραμματική, η οποία παρουσιάζει τις πραγματικές σχέσεις που υπάρχουν στον φυσικό κόσμο και ξεσκεπάζει τις συνθήκες αυτές που οδηγούν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Είναι, δηλαδή, φιλική προς το περιβάλλον και σέβεται τη φύση.

Η «πράσινη γραμματική» ξεκίνησε να εμφανίζεται στο επιστημονικό πεδίο από την Dr. Mary Schleppegrell, το 1997. Έτσι, άρχισε να προβάλλεται μια σχέση μεταξύ της γλώσσας και της οικολογίας.

Βέβαια, ένα κείμενο δεν συγγράφεται αυθαίρετα και τυχαία, αλλά πίσω από αυτό υπάρχει ο δημιουργός. Οπότε, η «πράσινη γραμματική» μέσα από τα κείμενα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης διαφοροποιείται αναλόγως του σκοπού δημιουργίας του κειμένου.

Η γλώσσα που χρησιμοποιείται για να γράψει κανείς για το περιβάλλον συνδυάζει τον λόγο που αποδίδει ευθύνες για την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και ταυτόχρονα προσπαθεί να ενεργοποιήσει τα άτομα ως προς την περιβαλλοντική δράση στηρίζοντας επιχειρήματα σε επιστημονικά δεδομένα.

Έτσι, ένας αναγνώστης με κριτική σκέψη και περιβαλλοντική συνείδηση διαβάζει πίσω από τις λέξεις και ανάμεσα στις γραμμές για να βρει το νόημα του κειμένου. Ταυτόχρονα, μια τέτοια διαδικασία κάνει τον αναγνώστη πιο κριτικό απέναντι στον οικολογικό λόγο, ώστε να αντιστέκεται σε κείμενα που χρησιμοποιούν περιβαλλοντικά μη φιλικές γραμματικές. Παράλληλα, γίνεται μία αξιολόγηση αυτών που επιθυμούν να βλάψουν το περιβάλλον μέσα από τα κείμενά τους.

Ως αναγνώστες πρέπει να σεβόμαστε το κάθε κείμενο. Το πώς θα χρησιμοποιηθεί, είναι προσωπική μας επιλογή. Αρκεί να είμαστε κριτικοί και να αναγνωρίζουμε την «πράσινη γραμματική». Τα κείμενα είναι χιλιάδες, η επιλογή είναι μία και είναι στο χέρι μας.


Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι, Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού