Το 70% περίπου του πλανήτη μας καλύπτεται από ωκεανούς. Δέκα εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων καταλήγουν σε αυτούς κάθε χρόνο, με τα 8 από τα 10 να είναι πλαστικά (1,2,4). Το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων προέρχεται από δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στην ξηρά. Ακόμη κι αν τα απορρίμματα ρίχνονται στην ξηρά, τα ποτάμια και ο άνεμος τα μεταφέρουν στη θάλασσα (1). Tα χρησιμοποιείς για λίγα μόνο λεπτά, πόσος καιρός θα χρειαστεί όμως για να διαλυθούν στη θάλασσα;
Το υλικό που χρειάζεται τον περισσότερο χρόνο για να διαλυθεί στη θάλασσα είναι το γυαλί, με 1.000.000 χρόνια. Το πιο επικίνδυνο όμως απόρριμμα είναι το πλαστικό (3). Ένα πλαστικό μπουκάλι χρειάζεται περίπου 500 χρόνια για να διασπαστεί σε μικροσκοπικά κομμάτια (1). Δεν διαλύεται εξ ολοκλήρου, καθώς τα πλαστικά δεν αποικοδομούνται ποτέ στο θαλάσσιο περιβάλλον (2).
Επιπλέον, η πλαστική σακούλα, χρειάζεται μόλις ένα δευτερόλεπτο να παραχθεί, χρησιμοποιείται για 20 λεπτά περίπου, αλλά προκαλεί ρύπανση για 55 χρόνια μέχρι να αποσυντεθεί (4). Η πετονιά χρειάζεται 600 χρόνια για να αποσυντεθεί, το νάιλον ύφασμα 30-40 χρόνια, ένα μπαλόνι 6 μήνες και ένα αποτσίγαρο 5 χρόνια (3,5).
Τα ζώα και τα πουλιά της θάλασσας μπερδεύουν τα θαλάσσια απορρίμματα με το φαγητό με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από δηλητηρίαση ή από ασιτία αφού τα πλαστικά δεν χωνεύονται (1,2). Επιπλέον, μια πλαστική σακούλα μπορεί να προκαλέσει ασφυξία ή να μπερδευτεί στα δόντια και να τους μαγκώσει το στόμα (2). Τέλος, άλλα ζωικά είδη παγιδεύονται σε αυτά και δεν μπορούν να ανέβουν στην επιφάνεια του νερού για να αναπνεύσουν, να ξεφύγουν από τα αρπακτικά ή να τραφούν.
Η αντιμετώπιση, λοιπόν, ξεκινά από την ξηρά με δραστηριότητες καθαρισμού και ως σημείο εκκίνησης είναι η πρόληψη (1). Ας κάνουμε την αρχή!
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού