Λίγα πρόσωπα στο ελληνικό τραγούδι κράτησαν μια σταθερή πορεία κι ας η δισκογραφία τους ήταν μικρής κλίμακας, αλλά τόσο μεγάλης εμβέλειας. Φαίνεται ότι κάποια/ες συνεργασία, στην προκειμένη περίπτωση ισχύει ο ενικός, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία και στη μετέπειτα καριέρα τους.
Ένας εξ αυτών ο τραγουδιστής Δημήτρης Ψαριανός, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 17.11.2020 σε ηλικία 72 ετών.
Το όνομα του συνδέθηκε με τον κύκλο τραγουδιών «Ο Μεγάλος Ερωτικός», που ηχογραφήθηκε στο στούντιο της Columbia μεταξύ 16 Σεπτεμβρίου και 28 Νοεμβρίου 1972. Ένα ολοκληρωμένο έργο, το οποίο άρχισε να γράφεται από τον Χατζιδάκι τον Ιούνιο του ιδίου έτους, όταν ακόμα ήταν στη Νέα Υόρκη.
Θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα έργα Ελλήνων συνθετών που γράφτηκαν ποτέ. Επέστρεψε στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 1972 και η περίοδος που θα ακολουθήσει, μέχρι το τέλος της ζωής του, θεωρείται η περισσότερο ώριμη, στη μουσική του σταδιοδρομία.
Τραγουδούσαν η Φλέρυ Νταντωνάκη και ο Δημήτρης Ψαριανός. Το εξώφυλλο ήταν του Γιάννη Μόραλη.
Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε δηλώσει κάποτε: «Ο «Μεγάλος Ερωτικός» περιλαμβάνει τραγούδια, που υμνούν τον πιο αγνό και καθαρό έρωτα, όπως αυτός εκφράζεται στους στίχους της Σαπφούς, του Καβάφη, του Ευριπίδη, του Ελύτη και τους οποίους ερμηνεύουν μοναδικά οι Φλέρυ Νταντωνάκη και Δημήτρης Ψαριανός.
«Ο Μεγάλος Ερωτικός δε φοράει γραφικά τοπικά ρούχα. Φοράει τα δικά του, που συνθέτουν δύσκολους συνδυασμούς ήχων, ανάλαφρων χρωμάτων και ποιητικών ονείρων. Δεν περιέχει μηνύματα που εύκολα τα σβήνουν οι βροχές, δεν αντιστέκεται.
Η σειρά που ακολουθούν τα ποιήματα αυτά των Ελλήνων ποιητών, σχηματίζει έναν αδιάσπαστο κύκλο τραγουδιών, μια λειτουργία για τον Μεγάλο Ερωτικό – κάτι σαν τους εσπερινούς Αγίων σ’ ερημοκκλήσια μακρινά με την συμμετοχή φανταστικών αγγέλων, εραστών, παρθένων και εφήβων. Είναι μια λιτανεία περίεργη, όμως και τόσο φυσική, στην εσωτερική κι απόκρυφη ζωή μας.
Τα τραγούδια αυτά δεν είναι αισθησιακά. Λειτουργούν πέρ’ απ’ την πράξη, στο βαθύ αίσθημα που χαρακτηρίζει οποιαδήποτε σχέση, κάθε μορφής, αρκεί να περιέχει τις προϋποθέσεις γι’ ανθρώπινη επικοινωνία».
Την ίδια χρονιά γυρίστηκε μια ταινία-ντοκιμαντέρ, με τον ίδιο τίτλο όπως κυκλοφόρησε ο δίσκος, σε παραγωγή του συνθέτη και του Παντελή Βούλγαρη.
Περιλάμβανε στιγμιότυπα της ηχογράφησης του άλμπουμ, συνεντεύξεις των δύο ερμηνευτών, πολλή μουσική, τραγούδια και σαφώς πολλές σκηνές και εικόνες που συνδέονταν με τα ανάλογα ηχητικά αποσπάσματα.
Επόμενη σημαντική δισκογραφική δουλειά του Ψαριανού, θεωρείται ο δίσκος του 1980 «Τα ερωτικά» σε μουσική του Χρήστου Γκάρτζου και ποίηση του Πάμπλο Νερούδα σε ελεύθερη απόδοση, Λευτέρη Παπαδόπουλου.
Από αυτό το άλμπουμ που περιείχε 11 κομμάτια και κυκλοφόρησε από την Lyra, ξεχώρισαν τα τραγούδια «Μικρή και τριανταφυλλένια» και «Ασχημούλα μου».
To Σάββατο 14.11.2020 στη εκπομπή μου, παρουσιάζοντας ένα αφιέρωμα στον Λευτέρη Παπαδόπουλο με τίτλο «24 τραγούδια-24 φωνές» διάλεξα μία εξ αυτών να είναι ο Δημήτρης Ψαριανός και μετέδωσα το «Μικρή και τριανταφυλλένια».
To 1981 κυκλοφορεί ένας σημαντικός, επίσης, δίσκος ο οποίος τιτλοφορείται «Τα τραγούδια που αγαπώ» και περιέχει τις εξής επανεκτελέσεις:
Σ΄Αγαπώ
Δακρυσμένα Μάτια
Σπασμένα Τριαντάφυλλα
Αν Θυμηθείς Τ΄ Όνειρό Μου
Άυριο Πάλι
Θαλασσογραφία
Πάλι Βροχή
Σαν Με Κοιτάς
Θα ‘θελα Να ‘χα
Πού ‘ναι Τα Χρόνια
Ένα Πρωινό
Μια Παλιά Ιστορία
Επιλογές από την ελληνική δισκογραφία οι οποίες παρουσιάζονται με μια πολύ «ευαίσθητη» ενορχήστρωση με εισαγωγές παιγμένες κυρίως από μία κιθάρα και μια φυσαρμόνικα.
Ο δίσκος αυτός ήταν από τις πρώτες «παρέες» που έκανα στα φοιτητικά μου χρόνια στην Αθήνα.
Στην κλασσική μορφή έκδοσης ενός LP με 12 τραγούδια άκουσα άπειρες φορές (σε κασέτα τότε) τα «Σπασμένα τριαντάφυλλα» με τον Μπιθικώτση, το «Μια παλιά ιστορία» του Καζαντζίδη, τη «θαλασσογραφία του Σαββόπουλου, το «Πού ‘ναι τα χρόνια» και το «Σ’ αγαπώ» του Κουγιουμτζή, τα «Δακρυσμένα μάτια», το «Αν θυμηθείς τα όνειρο μου» του Θεοδωράκη και γενικά όλα τα κομμάτια.
Ο Δημήτρης Ψαριανός συμμετείχε και σε άλλες δισκογραφικές δουλειές γνωστών συνθετών, όπως ο Θανάσης Γκαιφύλιας, Νίκος Μαμαγκάκης,Σάκης Τσιλίκης κ.α.
Τον Δημήτρη Ψαριανό, τον γνωρίσαμε και τον αγαπήσαμε απ’ τα βάθη της καρδιάς μας γιατί είναι το εν τρίτο από το διαχρονικό μουσικό έργο «Ο Μεγάλος Ερωτικός». Ένας δίσκος σταθμός και ανεξίτηλη σφραγίδα.
Κάποιες φορές, αρκεί να κάνουμε ηθελημένα ή αθέλητα τη σωστή κίνηση και να βοηθήσουν φυσικά και οι συγκυρίες.
Ο δίσκος αυτός «ζει» στα ψηλά σκαλοπάτια της ροής του χρόνου κι αντί να αλλοιώνεται και να ξεχνιέται, συμβαίνει το αντίθετο.
Ανανεώνεται διαρκώς.
Ο Δημήτρης Ψαριανός γεννήθηκε στην Πρέβεζα στις 29.12.1948. Σπούδασε τραγούδι και κιθάρα.
Στις τρείς τελευταίες αναρτήσεις του στο Facebook έγραψε:
9.11.2020 3:58μμ
Κυρίες και κύριοι
Καλή εβδομάδα να έχουμε
Με πολλές χαρούμενες εκπλήξεις
Πολλά φιλά με αγάπη
14.11.2020 11:38πμ
Κυρίες και κύριοι
Να έχετε ένα πολύ όμορφο Σάββατο!
Με πολύ χαρά και κέφι!
Με αισιοδοξία και δύναμη!
Τα φιλιά μου και την αγάπη μου!
15.11.2020 6:28μμ
Κυρίες και κύριοι
Μίκης Θεοδωράκης-Γιάννης Θεοδωράκης
Δακρυσμένα μάτια
Δημήτρης Ψαριανός
Γι’ αυτό ξεκινήσαμε το κείμενο μας αυτό με το «κυρίες και κύριοι».
Έτσι προσφωνούσε τους διαδικτυακούς του φίλους ο Δημήτρης Ψαριανός.
Από σεβασμό, εκτίμηση και αγάπη. Χωρίς να γνωρίζει τον καθένα από εμάς. Χωρίς να μας ξέρει. Ίσως γιατί θεωρούσε ότι κάθε συνομιλία του μαζί μας ή απλή αναφορά, ήταν μια μικρή παράσταση που κάθε καλλιτέχνης έχει ανάγκη. Πόσο μάλλον αυτός, που στην ηλικία που βρισκόταν, ένιωθε πως το νερό από τη στέρνα της ζωής στέρευε. Κι ήθελε να πιεί κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο.
Γιατί όπως τραγούδησε στα «Ερωτικά»:
«Σαν φθάσει η ώρα του θανάτου, θα ‘θελα τα ακριβά σου χέρια, ν’ αγγίζουν τα ματόφυλα μου, κι ας είναι για στερνή φορά. Να ζεις και να γλυκανασαίνεις, το άρωμα το πελαγίσο, ν’ ακούς του ανέμου το τραγούδι, που αγαπήσαμε μαζί. Θα ‘θελα αγάπη μου, να ζήσει ότι πολύ έχω αγαπήσει, να ζήσουν όλα τα τραγούδια, που ετραγούδησα για σε».
Οι απόψεις εκφράζουν τον συντάκτη τους και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκην την άποψη του Καναλιού 6
