Πηγή φωτογραφίας: wegow.com

Του Μιχάλη Πουργουρίδη

H πρώτη φορά που έμαθα  ότι μια ξένη λέξη δεν μεταφράζεται από μια αντίστοιχη Ελληνική ήταν όταν άκουσα το τραγούδι «Sodade» από την Cesaria Evora. Μια τραγουδίστρια από το σύμπλεγμα των νησιών του Capo Verde, την οποία «γνώρισα» όταν άρχισα να ακούω μουσικές και τραγούδια που ανήκαν στο «μουσικό ρεύμα» ethnic, το οποίο έκανε πραγματική αίσθηση σε όλους τους φίλους της παγκόσμιας μουσικής τη δεκαετία του ’90.

Το «Sodade» σήμαινε πεθυμιά, νοσταλγία, αγάπη για την πατρίδα, επιστροφή, ξενιτιά, θύμησες και το ομώνυμο τραγούδι που έγραψε ο Teofilo Chantre ήταν από τα χαρακτηριστικότερα και τα γνωστότερα του ρεπερτορίου της «ξυπόλητης ντίβας», όπως είχε γίνει γνωστή, μιας και δεν είχε φορέσει ποτέ της παπούτσια.

Ούτε πριν την μάθουν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, αλλά ούτε και κατά την διάρκεια των περιοδειών της στα πιο γνωστά θέατρα του κόσμου. Έγινε παγκοσμίως γνωστή με το όνομα «ξυπόλητη ντίβα» αφενός γιατί όταν χρειάστηκε να φορέσει για πρώτη φορά παπούτσια, κανένα νούμερο και ζευγάρι δεν «έμπαινε» στα πόδια της και αφετέρου δε,  ήθελε να τραγουδάει έτσι, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη φτώχεια που επικρατούσε στη πατρίδα της.

Η Σεζάρια Εβόρα, γεννήθηκε στο νησί Σάο Βισέντε του νησιωτικού συμπλέγματος του Πράσινου Ακρωτηρίου, στις 27 Αυγούστου 1941. Η ζωή της μοιάζει με παραμύθι.

Το άστρο της αρχίζει να ανατέλλει, καθώς το περίφημο «Sodade» σηματοδοτεί την απαρχή της παγκόσμιας φήμης για την τραγουδίστρια από την Βορειοδυτική Αφρική.  Το άλμπουμ δέχεται τις καλύτερες κριτικές, η Cesária Évora γίνεται στα 47 της χρόνια ένα διεθνές αστέρι και παράλληλα ένα από τα βασικά ονόματα, τα οποία προσελκύουν εκατομμύρια ακροατές παγκοσμίως στο μουσικό  ρεύμα που ονομάζεται Ethnic.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 σε κάθε ταξίδι μου στο εξωτερικό και ειδικά στις Ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις “χανόμουν” κυριολεκτικά για ώρες στο FNAC στο Παρίσι και στο VIRGIN, στο HMV στη Ζυρίχη ακούγοντας όλους αυτούς τους καλλιτέχνες του μουσικού ρεύματος, που λεγόταν Εthnic και είχε αρχίσει να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, με αφορμή την ταινία «Buena Vista Social Club» του Wim Wenders το 1999 και το ομώνυμο άλμπουμ του κιθαρίστα Ry Cooder το 1997, μέσα από την οποία “ξεθάφτηκαν” πολύτιμοι μουσικοί θησαυροί.

Ψάχνοντας λοιπόν για νέα ακούσματα μέσα στις φωνές που ανακάλυψα ήταν και η Cesaria Evora και άρχισα να αγοράζω τα cd της και παράλληλα να μαθαίνω για το νησί της, για τη ζωή και την εξέλιξη της καριέρας της και γενικά πληροφορίες, που ήταν πραγματικά ενδιαφέρουσες από κάθε άποψη.

Έτσι, λοιπόν, η Cesaria Evora μπήκε στις μουσικές μου επιλογές όταν στα  μέσα του 1998 ξεκίνησα να παρουσιάζω από τον ραδιοσταθμό “Κανάλι 9.86” (τότε), την εκπομπή “Μουσικές του κόσμου” και στα 60 λεπτά που διαρκούσε η εκπομπή από τις 9-10 το βράδυ η Cesaria Evora έκανε “παρέα” Feyrouz, με την Umm Kalthum, τη Yosefa, τη Loreena Μackennitt, τα Eλληνόφωνα της Κάτω Ιταλίας, τον Ibrahim Ferrer, τον Eliades Ochoa, τον Λουδοβίκο των Ανωγείων, τον Nino Rota, τον Χατζιδάκι, τους New York Rock n Roll Ensemble, τον Salif Keita, την Amalia Rodrigues, τον Youssou n’ Dur, τον Ismael Lo και πολλούς άλλους καλλιτέχνες.

Ύστερα, το 2002 στα πρώτα βραβεία της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης η εκπομπή παίρνει το πρώτο βραβείο στον τομέα της ψυχαγωγίας και νιώθω ότι η ιδέα, η έρευνα και η πρόταση μου δεν πήγαν χαμένα.

Από τότε μέχρι σήμερα κι ενώ όλοι οι φίλοι μου ξέρουν την προσκόλληση μου στο Ελληνικό τραγούδι, όσα έμαθα όσα γνώρισα και άκουσα με την ενασχόληση μου με το Ethnic, με έκαναν να αγαπήσω όχι μόνο καλλιτέχνες και φωνές, αλλά χώρες, νησιά, θάλασσες και εντελώς διαφορετικά ακούσματα και προσεγγίσεις, που πηγάζουν από τις γηγενείς και παραδοσιακές  μουσικές των λαών και των χωρών όλου του κόσμου.

 

Οι απόψεις εκφράζουν τον συντάκτη τους και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκην την άποψη του Καναλιού 6