Στις 17 Ιουνίου του 1969 πέθανε η Ρίτα Αμπατζή. Η Ρίτα Αμπατζή από την Σμύρνη. Mε την εξαιρετική φωνή, τις πραγματικά πολλές προπολεμικές ηχογραφήσεις, τη σοβαρή παρουσία στο πάλκο. Η Ρίτα Αμπατζή, που μπορεί με τα χρόνια να ξεχάστηκε το όνομά της από τους πολλούς, δεν θα ξεχαστούν όμως τραγούδια που μας άφησε.
Η Ρίτα Αμπατζή, μαζί με τη Ρόζα Εσκενάζι και την Μαρίκα την Πολίτισσα, ήταν η μία από τις τρεις πιο δημοφιλείς τραγουδίστριες του προπολεμικού ρεμπέτικου τραγουδιού. Συνεργάστηκε σχεδόν με όλους της εποχής της και με την ξεχωριστή χροιά της φωνής της αγαπήθηκε από τον κόσμο τόσο για τα ρεμπέτικα όσο και για τα δημοτικά και νησιώτικα που τραγούδησε, και ευτυχώς για μας τα ηχογράφησε.
Η Ρίτα (Ειρήνη) Αμπατζή γεννήθηκε στη Σμύρνη και βρέθηκε στην Ελλάδα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, το 1922. Ο πατέρας της χάθηκε στα τραγικά γεγονότα και εκείνη με τη μητέρα της και με την αδερφή της Σοφία (αργότερα Σοφία Καρίβαλη, επίσης γνωστή τραγουδίστρια της Σχολής του Πειραιά και της Τετράδας που έφτιαξε ο Μάρκος Βαμβακάρης) θα εγκατασταθεί στην Κοκκινιά, τη σημερινή Νίκαια, στον Πειραιά.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’30 και για μια δεκαετία η Ρίτα Αμπατζή θα ηχογραφήσει σε Ελλάδα και Αμερική περισσότερα από 200 ρεμπέτικα και σμυρνέικα, και τουλάχιστον 150 δημοτικά και νησιώτικα, και θα συνεργαστεί με τους σπουδαίους του δημοτικού τραγουδιού Γιώργο Παπασιδέρη, Κώστα Ρούκουνα και Γεωργία Μηττάκη, καθώς και με εξαιρετικούς μουσικούς όπως ο Κώστας Τζόβενος στο σαντούρι και ο Δημήτρης Σέμσης ή Σαλονικιός στο βιολί.
Η Ρίτα Αμπατζή συνεργάστηκε και με όλους τους σημαντικούς συνθέτες και τραγουδιστές της εποχής: τον Παναγιώτη Τούντα, τον Κώστα Σκαρβέλη, τον Βαγγέλη Παπάζογλου, τον Γιάννη Δραγάτση, τον Κώστα Καρίπη, τον Στέλιο Χρυσίνη, τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Στελλάκη Περπινιάδη, τον Βασίλη Τσιτσάνη.
Είναι σίγουρο πως όσοι έζησαν πλάι στη Ρίτα Αμπατζή θα είχαν πολλά να διηγηθούν και για τη ζωή και για το ταλέντο της. Περνώντας όμως τα χρόνια, τα ίχνη χάθηκαν και έμεινε μόνο η φωνή της ηχογραφημένη. Αλλά, στ’ αλήθεια, είναι μόνο; Ή μήπως είναι τα πάντα; Που πάει να πει, πως ακόμα κι αν οι ψηφίδες χάθηκαν, η δύναμη της ερμηνείας της, η ιδιαίτερη χροιά της φωνής της, αλλά και τα μεράκια της Σμυρνιάς χαράχτηκαν στο αυλάκι των δίσκων για πάντα, αφήνοντας έτσι το χνάρι μιας σπουδαίας φωνής.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη