Ο 21ος ευρωπαϊκός διαγωνισμός τραγουδιού της Γιουροβίζιον που έγινε το 1976 στη Χάγη της Ολλανδίας είχε κάτι ξεχωριστό – τουλάχιστον για την Κύπρο και την Ελλάδα. Γι΄ αυτό άλλωστε και θα τον θυμηθούμε σήμερα.
Εκείνη τη χρονιά, το μακρινό 1976, πριν καλά καλά κλείσουν δύο χρόνια από τον Αττίλα, ο Μάνος Χατζιδάκις, ως Διευθυντής Προγράμματος Ραδιοφωνίας, ζήτησε από τη Μαρίζα Κωχ να συνθέσει ένα μοιρολόι, ένα τραγούδι-διαμαρτυρία για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, για να συμμετάσχει η Ελλάδα στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό τραγουδιού.
Η Μαρίζα Κωχ πήγε στη Χάγη με το μοιρολόι για την Κύπρο και τη συνόδευσε επί σκηνής με το λαούτο του ο Δημήτρης Ζουμπούλης. Ο προπομπός του τραγουδιού ήταν ένα βίντεο το οποίο σκηνοθέτησε ο Κώστας Φέρρης, με διευθυντή φωτογραφίας τον Αριστείδη Καρύδη Φουξ και τη Μαρίζα Κωχ να τραγουδάει στον Μυστρά. Αυτό το φιλμάκι ήταν που γνωστοποίησε το τραγούδι της ελληνικής συμμετοχής και προκάλεσε τις αντιδράσεις. Η Τουρκία απέσυρε τη συμμετοχή της από τον διαγωνισμό και οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν ότι περισσότεροι από 60.000 Τούρκοι διαμαρτύρονταν στη Χάγη για το ελληνικό τραγούδι.
Την ημέρα του διαγωνισμού, λίγο πριν βγει η Μαρίζα Κωχ στη σκηνή για να τραγουδήσει, οι διοργανωτές της είπαν ότι δεν μπορούν να εγγυηθούν για την ασφάλειά της και ότι υπήρχε η πιθανότητα να βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο ακροατήριο ελεύθερος σκοπευτής. Εκείνη πήρε την ευθύνη και βγήκε στη σκηνή.
Η Τουρκία δεν μετέδωσε το ελληνικό τραγούδι, η ΕΒU την τιμώρησε απαγορεύοντας τη συμμετοχή της μέχρι και το 1978, ενώ έθεσε όρο να μην συμμετέχουν πλέον στον διαγωνισμό τραγούδια με πολιτικές αιχμές. Ο Μάνος Χατζιδάκις φυσικά απάντησε στις επικρίσεις και αξίζει κανείς να διαβάσει την επιστολή του…
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
