Το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, πιο γνωστό ως «Χρυσά Διαβατήρια» παρέμεινε σαθρό μέχρι την κατάργηση του, διαπιστώνεται μέσα από 192 σελίδων έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Ανάμεσα στα σημαντικότερα ευρήματα της ειδικής έκθεσης είναι ότι από τις 3.517 περιπτώσεις προσώπων που πολιτογραφήθηκαν ως επενδυτές, ένας μεγάλος αριθμός δεν πληρούσε τα κριτήρια.

3.810 πρόσωπα πολιτογραφήθηκαν ως συγγενείς των επενδυτών, χωρίς να επιτρέπεται από τον νόμο.

Τονίζεται ότι υπήρξε ελλιπής ενημέρωση, τόσο του Υπουργικού Συμβουλίου, όσο και της Βουλής των Αντιπροσώπων, για τα χαρακτηριστικά των αιτήσεων για πολιτογραφήσεις. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι τα σημειώματα από τους λειτουργούς του Υπουργείου Εσωτερικών και του Υπουργείου Οικονομικών, δεν επισυνάπτονταν στην τελική πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο.

Αναφέρεται ότι την ευθύνη για την ελλιπή ενημέρωση του Υπουργικού φέρει κυρίως ο εκάστοτε Υπουργός Εσωτερικών, καθώς ενώ ο ίδιος ενημερωνόταν υπηρεσιακά για τα θέματα αυτά, παρέλειπε να ενημερώσει, ως όφειλε, το Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο είναι το όργανο που λάμβανε και τις τελικές αποφάσεις.

Σημειώνεται ωστόσο στην έκθεση ότι, ορισμένες φορές περιλαμβανόταν μία, έστω γενική, αναφορά στην πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τα διαβατήρια, κάτι που σημαίνει ότι το Υπουργικό ενέκρινε αριθμό αιτήσεων, παράνομα και ενώ γνώριζε ότι δεν πληρούνται τα σχετικά κριτήρια.

Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός ότι στις πληροφορίες που καταγράφονταν για λεγόμενους επενδυτές στα σχετικά σημειώματα των αρμόδιων λειτουργών, περιλαμβάνονται στοιχεία σχετικά με την επιβολή κυρώσεων, για Πολιτικώς Εκτεθειμένα Πρόσωπα (ΠΕΠ), για τα Paradise Papers, για τα Panama Papers, για υποθέσεις ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, τρομοκρατικές ενέργειες, διακίνηση ναρκωτικών, καταδίκη σε φυλάκιση και κατηγορίες για πλαστογραφία.

Άλλα εξίσου σημαντικά ευρύματα που καταγράφονται στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι:

  • Η απώλεια εσόδων για το κράτος ύψους 204 εκ. ευρώ, καθώς 1298 λεγόμενοι επενδυτές λανθασμένα επωφελήθηκαν του 5% ΦΠΑ στα πρώτα 200 τ.μ. της κατοικίας που δήλωσαν στην Κύπρο.
  • Το κράτος απώλεσε επίσης άλλα 25 εκατ. ευρώ από την μη είσπραξη τελών.
  • Σε 115 περιπτώσεις η αξία της κατοικίας που δηλώθηκε ήταν κάτω των €500.000 που απαιτείτο από το Επενδυτικό Πρόγραμμα, ως ελάχιστη αξία μόνιμης κατοικίας για να παραχωρηθεί το διαβατήριο.
  • Τέλος μια σημαντική πτυχή που αναμένεται να απασχολήσει την Κύπρο και ιδιαίτερα τη Λεμεσό στο μέλλον, είναι η διαπίστωση ότι επενδύσεις ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ, είτε ακυρώθηκαν, είτε είναι υψηλού κινδύνου να μην υλοποιηθούν και να παραμένουν στο χαρτί. Πιο συγκεκριμένα ακυρώθηκαν συμβόλαια αξίας €1 δις, ενώ εκκρεμούν συμβόλαια αξίας €3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.