Αποκαλύψεις για αδικαιολόγητα υψηλές τιμές στα διαγνωστικά τεστ για κορωνοϊό, φαινόμενα αισχροκέρδειας ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας στην Κύπρο και διάτρητες διαδικασίες για αγορά 9 εκατομμυρίων μασκών έγιναν σήμερα, σε μία θυελλώδη συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής.
Μιλώντας στην Επιτροπή, ο υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, έκανε επίκληση της πρωτόγνωρης έκτακτης ανάγκης και ανέφερε ότι τον Φεβρουάριο μόνο τον Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής είχε την πιστοποίηση και τη δυνατότητα να διενεργεί τεστ για κορωνοϊό. Πρόσφερε, όπως είπε, τιμή 100 ευρώ ανά τεστ χωρίς τη διαδικασία της δειγματοληψίας, ενώ τα ιδιωτικά εργαστήρια ζήτησαν και απέκτησαν εμπλοκή και πιστοποίηση για τη διενέργεια των διαγνώσεων τις επόμενες βδομάδες.
Τον Απρίλιο οι ανάγκες για διαγνωστικά τεστ ήταν τεράστιες και έφταναν ως τα χίλια τεστ την ημέρα. Μόνο σε μια ημέρα, έπρεπε να γίνουν 800 εξετάσεις για ιχνηλάτηση κρούσματος, σημείωσε ο Κωνσταντίνος Ιωνάννου. Αντί να επιλέξουμε τη διαδικασία των προσφορών, όπου ένα εργαστήριο θα εξασφάλιζε όλες τις εξετάσεις, αποφασίσαμε να θέσουμε ως τιμή αναφοράς την τιμή του Ινστιτούτου Γενετικής και να καθορίσουμε αριθμό εξετάσεων. Κάθε εργαστήριο μπορούσε να προσφέρει τιμές για συγκεκριμένο αριθμό εξετάσεων. Με αυτό τον τρόπο λειτούργησε ο ανταγωνισμός και μειώθηκε η τιμή μέχρι και τα 50 ευρώ ανά τεστ, είπε ο υπουργός.
Ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ανέφερε ότι ήταν πρωτόγνωρο να εμπλακεί Υπουργός σε διαδικασία κατακύρωσης προσφορών, αφού οι διαδικασίες γίνονται από τεχνοκράτες. Παρατηρήθηκε μεγάλη διαφοροποίηση στις τιμές των τεστ κορωνοϊού, αφού αρχικά ήταν 110 ευρώ ανά εξέταση και σε διάστημα δύο μηνών, Απρίλιο με Ιούνιο, η χαμηλότερη τιμή έφτασε ως τα 50 ευρώ. Συγκεκριμένο ιδιωτικό εργαστήριο ανέλαβε το 69% των συνολικών εξετάσεων σε τιμές υψηλότερες από τη χαμηλότερη τιμή. Το συνολικό ποσό αντιστοιχεί σε 4,81 εκατ. ευρώ.
Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρεται σε 16 διαγωνισμούς για τεστ κορωνοϊού με 96.287 αναλύσεις, συνολικής αξίας 7,5 εκατομμυρίων ευρώ σε 12 εργαστήρια. Εξήγησε ότι θα ήταν χαμηλότερο το κόστος εάν ήταν χαμηλότερη η τιμή. Σε τέσσερις περιπτώσεις, άτομα έκλεισαν ραντεβού για διενέργεια τεστ σε ιδιωτικά εργαστήρια. Για κάποιους λόγους δεν προσήλθαν. Ωστόσο έλαβαν μήνυμα SMS με συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Την ίδια ώρα ζητήθηκε η καταβολή του κόστους των τεστ, τα οποία δεν πραγματοποιήθηκαν, από το κράτος.
Χωρίς διαφάνεια η προμήθεια 9 εκατ. μασκών με εμπλοκή δημοσιογράφου
Για την αγορά 9 εκατομμυρίων προστατευτικών μασκών μιας χρήσης, η Διεύθυνση Αγορών και Προμηθειών δεν τήρησε πλήρως τις διαδικασίες, ούτε τις αρχές της διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης. Έγινε δεκτή προσφορά εκτός διαδικασίας. Ειδικότερα η εταιρεία GPS Worldwide Ltd/DIAS Media Group, στην αρχική διαδικασία ανάθεσης δεν υπέβαλε προσφορά. Ωστόσο, στη δεύτερη φάση, η εταιρεία βρέθηκε στον κατάλογο χωρίς να δικαιούται. Τελικά δεν εξασφάλισε την προσφορά.
Ο Γενικός Ελεγκτής αποκάλυψε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία το πρωί με τον Γενικό Διευθυντή του ΣΙΓΜΑ, Χρύσανθο Τσουρούλη, ο οποίος του ανέφερε ότι δεν είναι το συγκρότημα το οποίο υπέβαλε προσφορά, αλλά ένας δημοσιογράφος, ο οποίος χρησιμοποίησε το επαγγελματικό ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και όχι το προσωπικό του.
Ο εργολάβος της ΜΕΘ στη Λευκωσία είχε ιδιάζουσα σχέση με στέλεχος του ΟΚΥπΥ
Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε επίσης ότι ο ΟΚΥπΥ προχώρησε σε απευθείας αναθέσεις συμβάσεων για την κατασκευή της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, χωρίς να προηγηθεί διαδικασία προσφορών και διαγωνισμός όπως ορίζει η νομοθεσία. Σημείωσε πως το έργο ανατέθηκε απευθείας σε συγκεκριμένο αρχιτέκτονα. Ο ένας εργολάβος, σύμφωνα πάντα με τον Ελεγκτή, που υπέβαλε προσφορές, είχε ιδιάζουσα σχέση με τον Γενικό Εκτελεστικό Διευθυντή του ΟΚΥπΥ, ο οποίος τον επέλεξε. Ο ΟΚΥπΥ ζήτησε χρόνο για να απαντήσει σε όσα του προσάπτει η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή και η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής θα επανέλθει για το θέμα σε μια εβδομάδα.
Δημήτρης Στρατής
