Επιτήδεια ουδετερότητα στο Κυπριακό καταλογίζει ο πρόεδρος Αναστασιάδης στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, επικρίνοντας τη στάση που τήρησε ο Αντόνιο Γκουτέρες μετά την υπαναχώρηση του Ερσίν Τατάρ στο θέμα του διορισμού ειδικού απεσταλμένου.
Σε συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι ενοχλεί η μη έκδοση ανακοίνωσης από τα Ηνωμένα Έθνη μετά την άτυπη τριμερή συνάντηση της Νέας Υόρκης, ως αποτέλεσμα της υπαναχώρησης του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Τόνισε ότι όφειλε ο Γενικός Γραμματέας να υποδείξει την αλήθεια, σημειώνοντας ότι δεν είναι θέμα συμβιβασμού, αλλά υποχρέωσης του Αντόνιο Γκουτέρες να ενεργεί εντός των όρων εντολής του.
Αρχίζοντας από το ζήτημα του ειδικού απεσταλμένου, ανέφερε ότι είναι λυπηρό, χτίζοντας στο ψέμα να προσπαθεί ο κύριος Τατάρ να δημιουργήσει εντυπώσεις μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Συμπλήρωσε ότι ο Γενικός Γραμματέας θα διόριζε τον ειδικό απεσταλμένο ο οποίος θα είχε ως στόχο να δημιουργηθεί θετικό έδαφος μέσα από τα ΜΟΕ και τις Τεχνικές Επιτροπές. «’Έτσι θα οδηγούμασταν στις παραμέτρους για να ξεκινήσει ένας ουσιώδης διάλογος».
Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι ο κ. Τατάρ αρχικά είχε ενστάσεις αλλά στη συνέχεια αποδέχθηκε την πρόταση του Γενικού Γραμματέα. «Θα υπήρχε κοινή ανακοίνωση την επόμενη μέρα».
Τόνισε ότι η τουρκική πλευρά δεν θα προσέλθει στο διάλογο αν δεν αναγνωριστεί η ανεξάρτητη οντότητα ή το ίσον καθεστώς με την Κυπριακή Δημοκρατία του παράνομου μορφώματος.
Παράλληλα, θεωρούν ότι οι Τεχνικές Επιτροπές πρέπει να αναβαθμιστούν σε διακυβερνητικό επίπεδο για την καλλιέργεια καλών σχέσεων μεταξύ των δύο οντοτήτων. «Θα επέστρεφαν στο διάλογο μόνο όταν θα αναγνωριστεί ισότιμο καθεστώς (σ.σ το ψευδοκράτος) με την Κυπριακή Δημοκρατία».
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε ότι τα δύο κράτη δεν είναι ένα νέο όραμα του κυρίου Τατάρ, αλλά μια συγκεκριμένη πολιτική που ξεκινά από το 1956 με τον Νιχάτ Ερίμ.
Στη συνέχεια σχολίασε και τη στάση του κύριου Γκουτέρες απέναντι στις αξιώσεις της Τουρκίας, τονίζοντας ότι ο Γ.Γ των Ηνωμένων Εθνών δεν καταδικάζει την τουρκική πλευρά γιατί θεωρεί ότι θα χάσει την εμπιστοσύνη των Τουρκοκυπρίων με ενδεχόμενο να μην μπορεί να διαδραματίσει τον ρόλο του. «Δεν είναι ορθή αντιμετώπιση των πραγμάτων. Είναι καθήκον του Γενικού Γραμματέα να μην ξεφεύγει από τους όρους εντολή του. Υπάρχει ανοχή σε θέσεις που απέχουν από τα ψηφίσματα και τους όρους εντολής του Γενικού Γραμματέα».
Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε μια επικίνδυνη στασιμότητα, εξηγώντας ότι μπορεί να προκύψει παγίωση των τετελεσμένων. «Κατέθεσα μια σειρά από προτάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν όπως την αποκέντρωση εξουσιών, για να ελαχιστοποιηθούν τα σημεία τριβής».
Πρόσθεσε ότι πρότεινε την υιοθέτηση του κοινοβουλευτικού συστήματος με εκ περιτροπής πρωθυπουργία έτσι ώστε να υπάρχει συνεργασία ανάμεσα στα κόμματα, αλλά και την επάνοδο στις πρόνοιες του Συντάγματος του 1960 με βάσει τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπλέον, μίλησε και για τα ΜΟΕ που υπέβαλε ως πρόταση για άρση του αδιεξόδου, όπως, να τεθεί η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου υπό την διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, με αντάλλαγμα να τεθεί υπό την ίδια διοίκηση και το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου. Να λειτουργήσει κανονικά ο λιμένας της Αμμοχώστου με αντάλλαγμα την αποδοχή των πλοίων που φέρουν την σημαία της Κύπρου στα Τουρκικά λιμάνια, αλλά και επιπλέον προτάσεις στο ζήτημα των υδρογονανθράκων.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε και στην αμυντική συμφωνία Γαλλίας – Ελλάδας, τονίζοντας ότι ανατρέπει τους σχεδιασμούς της Τουρκίας για την Γαλάζια Πατρίδα.
«Δεν αφορά άμεσα την Κύπρο, αλλά μια ισχυρή Ελλάδα είναι σημαντικό και για την Κύπρο». Συμπλήρωσε ότι το Κυπριακό δεν μπορεί να λυθεί μέσα από εμπόλεμες επιλογές.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διευκρίνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί πιέσεις στο σημείο που δεν παρεμβαίνουν άλλα κράτη με εθνικά συμφέροντα. Μιλώντας για τις αναφορές για σκέψεις του ιδίου για λύση δύο κρατών, τόνισε ότι ο ίδιος εστίασε στις αρχές της αποκέντρωσης. «Η λύση των δύο κρατών θα ανοίξει το κουτί της Πανδώρας για πολλές χώρες. Καταλανοί και οι Βάσκοι θα επιζητούν ξεχωριστό κράτος, αλλά και όπου υπάρχουν αποσχιστικές τάσεις».
Καταληκτικά ανέφερε ότι η προσπάθεια παραμένει και θα συνεχίσει χωρίς παρεκκλίσεις από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, από τους όρους του Γενικού Γραμματέα και των συμφωνιών υψηλού επιπέδου. «Πρέπει να είναι λειτουργικό και βιώσιμο, πραγματικά ανεξάρτητο με κατάργηση των εγγυήσεων και των ξένων στρατευμάτων. Θέλω να ελπίζω ότι θα υπάρξει η στιγμή της αλλαγής που θα οδηγήσουν τους Τουρκοκύπριους στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων για να εξευρεθεί μια λύση που θα εξυπηρετεί και τους ίδιους».