Η Κερκίς η έλλοβος ή, όπως κοινώς ονομάζεται, το δέντρο του Ιούδα, με το επιστημονικό όνομα Cercis siliquastrum, αναφέρεται σε ένα ιθαγενές φυτό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Δυτικής Ασίας.
Στην Κύπρο έχει εισαχθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες και απαντάται στο όνομα κουτσουπιά ή κότσικας. Έχει φυτευτεί σε πολλά σημεία του νησιού, εντός των πόλεων σε πάρκα, αλλά και στην ύπαιθρο, όπως στην περιοχή του Μαχαιρά και στην Κυπερούντα, σε υψόμετρο μέχρι και τα 1500m.
Το δέντρο του Ιούδα είναι φυλλοβόλος θάμνος ή δέντρο, ύψους από 4 μέχρι και 10 m. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στα φύλλα του είναι ότι έχουν ακανόνιστο σχήμα και μέγεθος, άλλα είναι μεγάλα, άλλα μικρά και σχεδόν κυκλικά ή σε σχήμα καρδιάς. Τα άνθη του έχουν έντονο πορφυρό χρώμα και ο καρπός του έχει χρώμα ερυθροκάστανο, με περίοδο ωρίμανσης από τον Ιούνιο μέχρι τον Ιούλιο.
Είναι αρκετά ιδιαίτερο και όμορφο δέντρο, καθώς ξεχωρίζει με τα πυκνά μωβ άνθη του και την πλούσια ανθοφορία του, κυρίως από τον Μάρτιο έως τον Μάιο.
Σύμφωνα με την παράδοση, το όνομά του, «το δέντρο του Ιούδα», συνδέεται με τη γιορτή του Πάσχα και ειδικότερα με την παράδοση ότι πάνω στα κλαδιά ενός τέτοιου δέντρου κρεμάστηκε ο Ιούδας μετά την προδοσία του Ιησού. Ακόμα, η παράδοση λέει ότι τα άνθη του έχουν «κοκκινίσει από ντροπή», επειδή σχετίστηκε με τον προδότη Ιούδα, γι’ αυτό και το κόκκινο χρώμα τους είναι αρκετά έντονο.
Υπάρχει όμως και μία εκδοχή σχετικά με την προέλευση του ονόματος του γένους «Cercis», ότι προέρχεται από την λέξη «κερκίς», ένα εξάρτημα του αργαλειού, που στην αρχαιότητα κατασκευαζόταν από το ξύλο του ομώνυμου δέντρου.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
