Οι αρχές στην Κύπρο αντιμετώπισαν αποτελεσματικά το πρώτο κύμα της πανδημίας, με τα νοσοκομεία να μην έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ περισσότερο από το ένα τέταρτο της διαθέσιμης χωρητικότητας Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και η χώρα προετοιμάζεται να ανοίξει ξανά την τουριστική βιομηχανία με ασφάλεια, ανέφερε ο υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, σε συνέντευξή του στη συνδρομητική υπηρεσία του ομίλου μίντια Politico.
«Είμαστε επιτυχημένοι μέχρι τώρα, αλλά πρέπει να παραμείνουμε επιτυχημένοι», λέει ο υπουργός Υγείας στο Politico, προσθέτοντας: «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, να μην είμαστε ικανοποιημένοι και να διασφαλίζουμε ότι όταν ανοίγουμε τα σύνορά μας, εξακολουθούμε να είμαστε ασφαλής προορισμός».
Κληθείς να απαντήσει πώς είχε τόσο λίγες περιπτώσεις και θανάτους η Κύπρος, ο υπουργός Υγείας αναφέρει: «Καταρτίσαμε ένα στρατηγικό σχέδιο για το πώς να διαχειριστούμε την πανδημία μέσω δημόσιων νοσοκομείων αυξάνοντας την ικανότητα, και ειδικά για τις μονάδες ΜΕΘ. Δώσαμε ιδιαίτερη προσοχή στις ολοκληρωμένες στρατηγικές του μηχανισμού ελέγχου και παρακολούθησης, ειδικά στην παρακολούθηση επαφών. Κάναμε τεστ σε σχεδόν το 12% του πληθυσμού. Και προγραμματίσαμε, από νωρίς ξεκινήσαμε να προμηθεύουμε εξοπλισμό ήδη από τον Φεβρουάριο».
Ο Κωνσταντίνος Ιωάννου σημείωσε ότι τα νοσοκομεία της Κύπρου δεν ξεπέρασαν τη χωρητικότητά τους σε κανένα σημείο: «Είχαμε ένα ειδικό νοσοκομείο για ήπιες περιπτώσεις COVID. Αυξήσαμε τη χωρητικότητα των ΜΕΘ ακυρώνοντας τις επιλεκτικές χειρουργικές επεμβάσεις και προσελκύοντας γιατρούς και επαγγελματίες υγείας από τον ιδιωτικό τομέα. Εξασφαλίσαμε επίσης τις υπηρεσίες ενός μεγάλου κέντρου αποκατάστασης για την απομόνωση ασυμπτωματικών περιπτώσεων. Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ περισσότερο από το 25% των διαθέσιμων ΜΕΘ. Στο καθορισμένο νοσοκομείο, η μέγιστη χωρητικότητα για την πρώτη εβδομάδα τον Απρίλιο ήταν 60% . Έχουμε 500 κρεβάτια σε ξενοδοχεία για να καλύψουμε τους τουρίστες που μπορεί να είναι θετικοί αλλά είναι ασυμπτωματικοί», αναφέρει ο υπουργός στη συνέντευξή του.
Κληθείς να περιγράψει τις επόμενες ενέργειες της χώρας ενόψει τουριστικής περιόδου, ο υπουργός εξηγεί: «Ακόμα και για τουρίστες που φθάνουν από χώρες χαμηλού κινδύνου, θέλουμε να δοκιμάζουμε τυχαία δείγμα 3-4% κάθε μέρα, με δικά μας έξοδα, για να βεβαιωθούμε. Θέλουμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σχολαστικοί ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να απολαύσουν τις διακοπές τους».
Αναφορικά με τα λάθη και τον συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ, ο υπουργός σημειώνει: «νομίζω ότι πολλά έγιναν σε επίπεδο ΕΕ – ίσως όχι στην αρχή, αλλά τελικά δούλεψε. Τονίστηκε η αλληλεγγύη από την Επίτροπο Υγείας Στέλλα Κυριακίδη. Αλλά ίσως στην αρχή, κάθε κράτος-μέλος προσπαθούσε να πλοηγηθεί μόνο του. Όσον αφορά τις κοινές προμήθειες, τις οποίες ζητάμε από τα μέσα Φεβρουαρίου, ενδέχεται να υπήρξαν καθυστερήσεις. Ωστόσο, είναι κατανοητό να υπάρχουν καθυστερήσεις όταν πρέπει να συντονίσετε 27 χώρες υπάρχουν ελλείψεις σε όλο τον κόσμο».
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι η έλλειψη συντονισμού ήταν περισσότερο ζήτημα κράτους-μέλους, δεδομένου ότι χρειάστηκαν εβδομάδες για ορισμένους να δηλώσουν στην Κομισιόν τις ανάγκες τους και πολλοί δεν έχουν ακόμη παραγγείλει, ο υπουργός απαντά: «Στο μεταξύ, καταφέραμε να εξασφαλίσουμε 70, 75 τόνους ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού από την Κίνα» διευκρινίζοντας ότι «για τις μικρές χώρες όπως η Κύπρος οι προμήθειες είναι πάντα δύσκολες.
Ήταν πάντα ένα ζήτημα για εμάς να εξασφαλίσουμε φαρμακευτικά προϊόντα, ειδικά καινοτόμα φάρμακα. Ζητήσαμε διαφάνεια στα φαρμακευτικά προϊόντα και ισότιμες τιμές. Στην Κύπρο, η τιμή που παίρνουμε για το φάρμακο μπορεί να είναι 10 φορές η τιμή στη Γερμανία ή την Ολλανδία. Άρα αυτά είναι ζητήματα στα οποία θέλουμε να δούμε περισσότερη δράση και αλληλεγγύη. Νομίζω ότι η πρόθεση υπάρχει. Και η πανδημία μάς κατέστησε σαφές ότι αν κινηθούμε μαζί ως ομάδα, η αλληλεγγύη δεν είναι απλώς μια λέξη. Μπορεί να έχει σημαντικά αποτελέσματα για όλους μας».
Σε σχέση με τη διαθεσιμότητα του εμβολίου στην Κύπρο μελλοντικά, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου σημειώνει ότι «θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι εάν βρεθεί το εμβόλιο, δεν θα υπάρχει προτεραιότητα ανάλογα με το μέγεθος της χώρας. Ωστόσο, νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον 12 μήνες προτού βρεθεί ένα εμβόλιο, επομένως πρέπει να ζήσουμε με το COVID-19».
Αναφορικά με τις συζητήσεις για ενίσχυση της κοινής πολιτικής υγείας της ΕΕ και τη μεταφορά ασθενών από το ένα κράτος-μέλος στο άλλο, ο υπουργός Υγείας εξηγεί: «Είμαστε ένα νησί στη μέση της Μεσογείου. Δεν είναι τόσο εύκολες οι μεταφορές. Στην ηπειρωτική Ευρώπη, αυτό μάλλον θα έπρεπε να είχε γίνει περισσότερο. Νομίζω ότι με κάθε κρίση υπάρχει μια ευκαιρία και η ευκαιρία είναι ότι το επίκεντρο τώρα είναι στην υγειονομική περίθαλψη. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε και να επενδύσουμε περισσότερο σε συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Εάν βελτιώσουμε τη συνολική ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης στην ΕΕ, τότε θα είμαστε σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουμε θέματα όπως το COVID-19 στο μέλλον».
Ερωτηθείς αν θα ήθελε η ΕΕ να έχει περισσότερο έλεγχο στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και αν θα το επιτρέψουν ποτέ τα κράτη-μέλη, σημειώνει: «δεν νομίζω ότι άλλες χώρες θα το επιτρέψουν. Υπάρχουν όμως και άλλα ζητήματα που μπορεί να βοηθήσει η ΕΕ στη χρηματοδότηση. Αν δούμε περισσότερα χρήματα στην έρευνα και την ανάπτυξη, σίγουρα θα βοηθήσει τα συστήματα υγείας, ιδίως βοηθώντας στη χρηματοδότηση συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης σε χώρες που δεν είναι ισοδύναμες με πιο προηγμένα συστήματα. Είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό να πείσουμε τις φαρμακευτικές εταιρείες να επιστρέψουν στην Ευρώπη, διότι το πρόβλημα της έλλειψης φαρμάκων δεν είναι μόνο στην Κύπρο, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η υγειονομική περίθαλψη αξίζει να λάβει περισσότερη προσοχή στην ΕΕ», καταλήγει ο Κωνσταντίνος Ιωάννου.
Στην εισαγωγή του, το “Politico” αναφέρει ότι «με την έλευση του κορωνοϊού στην Ευρώπη, η Κύπρος ετοιμάστηκε για το κύμα που επρόκειτο να κτυπήσει. Η κυβέρνηση παρήγγειλε προστατευτικό εξοπλισμό και ιατρικές προμήθειες. Οι επαναπατρισθέντες πολίτες τοποθετήθηκαν με την άφιξή τους σε ξενοδοχεία τα οποία πλήρωνε το κράτος και η κυβέρνηση αποφάσισε την διεξαγωγή εξετάσεων για κορωνοϊό σε άτομα όπως προσωπικό σχολείων κλπ».
Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, το πρώτο κύμα σχεδόν δεν άγγιξε το νησί. Τα νοσοκομεία μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν, χρησιμοποιώντας λιγότερο από το ένα τέταρτο των δυνατοτήτων των εντατικών Τμημάτων τους.
Μέχρι τις 2 Ιουνίου, η Κύπρος, μια χώρα του 1,17 εκατ. κατοίκων, είχε μόνο 978 περιστατικά κορωνοϊού και 17 θανάτους, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Ωστόσο, σημειώνει ο δημοσιογράφος του “Politico”, με την έλευση του καλοκαιριού, η Κύπρος ενδέχεται να χάσει τα οφέλη που κατάφερε να κερδίσει εναντίον του κορωνοϊού αφού θα πρέπει να ανοίξει τις πύλες της στον τουρισμό, μια βιομηχανία η οποία αντιπροσωπεύει το 13% της οικονομίας του νησιού, αρχίζοντας με διάφορες φάσεις από τις 9 Ιουνίου.
Αυτό αποτελεί μια πρόκληση για οποιαδήποτε χώρα η οποία προσπαθεί να προστατεύσει τους πολίτες της και από την άλλη να επανεκκινήσει την οικονομία της. Ίσως περισσότερο για μικρές χώρες που χρειάζονται τον τουρισμό για την ευημερία τους, επισημαίνει. Αναφέρει ότι η Κύπρος θα αρχίσει να δέχεται τουρίστες από χαμηλού κινδύνου χώρες. Εκείνοι από μέτριου κινδύνου χώρες θα πρέπει να παρουσιάσουν το αρνητικό αποτέλεσμα του τεστ το οποίο έκαναν ή να προβούν σε τεστ στο αεροδρόμιο. Υπάρχουν συγκεκριμένα ξενοδοχεία για εκείνους που έχουν θετική διάγνωση.