Οι αρχηγοί των 27 κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα ξεκινήσουν τη σημερινή συνάντηση τους στις 4 το απόγευμα ώρα Κύπρου με το «καυτό» θέμα της ενέργειας και προτεραιότητα τους είναι ο μετριασμός του κοινωνικού αντίκτυπου από την εκτόξευση των τιμών με βραχυπρόθεσμα μέτρα.
«Με βάση την εργαλειοθήκη της Κομισιόν, οι ηγέτες θα εξετάσουν τί μπορεί να γίνει σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, τόσο όσον αφορά τη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση για τους πληγέντες, όσο και τα μέτρα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα», αναφέρει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην επιστολή πρόσκλησης προς τους ευρωπαίους ηγέτες.
Η συζήτηση αναμένεται να είναι δύσκολη, λόγω των διαφορετικών οικονομικών, γεωπολιτικών και ενεργειακών χαρακτηριστικών των χωρών-μελών, σύμφωνα με ευρωπαίο διπλωμάτη.
Αρκετές χώρες του νότου (Ισπανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία) ζητούν να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα όπως π.χ. κοινή αγορά φυσικού αερίου, δημιουργία στρατηγικού αποθέματος, αποσύνδεση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας από τις τιμές του φυσικού αερίου.
Ωστόσο, άλλα κράτη-μέλη, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Δανία, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Πορτογαλία, φαίνεται να είναι απρόθυμα να παρέμβουν στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Τα περισσότερα κράτη-μέλη τάσσονται υπέρ των στοχευμένων και προσωρινών μέτρων, εκτιμώντας ότι η κρίση των τιμών στην ενέργεια είναι παροδική.
Εξάλλου, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συνεχίσουν τη συζήτησή τους με το θέμα της πανδημίας.
Θα κάνουν απολογισμό της επιδημιολογικής κατάστασης της COVID-19, και θα ανταλλάξουν απόψεις και διδάγματα σχετικά με τις στρατηγικές εμβολιασμού.
Ο Σ. Μισέλ στην επιστολή του προς τους «27» τονίζει ότι «η πανδημία δεν έχει τελειώσει ακόμη και τα στοιχεία αυξάνονται σε πολλά κράτη μέλη.
Ο εμβολιασμός έχει φέρει σημαντική πρόοδο στην καταπολέμηση της COVID-19, αλλά πρέπει ακόμη να γίνουν περισσότερα, ειδικά όσον αφορά τη διστακτικότητα έναντι των εμβολίων και την παραπληροφόρηση».
Θα συζητηθεί και το ζήτημα της αλληλεγγύης και παράδοσης εμβολίων σε τρίτες χώρες.
Κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας των ηγετών, αναμένεται να συζητηθεί το θέμα του κράτους δικαίου στην Πολωνία.
Μετά τις κατηγορίες για «εκβιασμό» που εκτόξευσε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη Τρίτη, αναμένεται ότι σήμερα θα απευθυνθεί με πιο ήπιους τόνους στους ευρωπαίους ηγέτες για να εξηγήσει τη θέση της χώρας του. Διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν, ωστόσο, ότι η Πολωνία με την απόφαση του Συνταγματικού της Δικαστηρίου της αμφισβητεί τις ίδιες τις Συνθήκες της ΕΕ και όχι απλώς τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Γι’ αυτό και οι χώρες της Benelux (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ενεργοποίηση του μηχανισμού αιρεσιμότητας που προβλέπει ο νέος κανονισμός για το κράτος δικαίου.
Το θέμα της μετανάστευσης θα συζητηθεί αύριο, κατά τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου (22 Οκτωβρίου).