Ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας για το εάν η Αγία Σοφία μετατραπεί ή όχι σε τέμενος.
Η απόφαση θα είναι γραπτή και σύμφωνα με την εφημερίδα Daily Sabah θα εκδοθεί μέσα στις επόμενες 15 ημέρες.
Την ίδια ώρα, ο εκνευρισμός στην Άγκυρα έχει χτυπήσει… κόκκινο ήδη από χθες, όταν υπήρξε παρέμβαση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο για το θέμα.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει το υπάρχον καθεστώς της Αγίας Σοφίας ως μουσείο και να μην τη μετατρέψει σε τέμενος -κάτι που εξόργισε την Άγκυρα, με τον αντιπρόεδρο του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) Νουμάν Κουρτουλμούς, να εξαπολύει «βολές» μέσω Twitter:
«Η αρμοδιότητα να αποφασίζει για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, το οποίο είναι ένα θέμα που αφορά στην ανεξαρτησία της Τουρκίας, ανήκει αποκλειστικά στην Τουρκία. Δεν χρειαζόμαστε συμβουλές και υποδείξεις από το εξωτερικό»
The sole decision-making authority about the status of Hagia Sophia, a matter of Turkey’s national sovereignty, is only belong to Turkey.
We do not need anyone’s call or recommendation on our own affairs.— Numan KURTULMUŞ (@NumanKurtulmus) July 1, 2020
We urge the Government of Turkey to continue to maintain the Hagia Sophia as a museum, as an exemplar of its commitment to respect Turkey’s diverse faith traditions and history, and to ensure it remains accessible to all.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) July 1, 2020
Σαφή θέση ενάντια στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος πήρε ο Οικουμενικός Πατριάρχης μετά το τέλος της χθεσινής Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό Αγίων Αποστόλων Φερίκιοϊ της Κωνσταντινούπολης.
Ο κ.κ. Βαρθολομαίος επισήμανε ότι ο ναός της του Θεού Σοφίας είναι αναμφίβολα ένα από τα σπουδαιότερα κλασικά μνημεία του παγκοσμίου πολιτισμού. «Εν τη εννοία ταύτη, ο τουρκικός λαός έχει την μεγάλην ευθύνην και την υψίστην τιμήν να αναδεικνύει την οικουμενικότητα του υπερόχου αυτού μνημείου» ανέφερε.
Εκτίμησε δε ότι «τυχόν μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος θα στρέψει εκατομμύρια χριστιανών σ’ όλο τον κόσμο εναντίον του Ισλάμ».
Στον Ερντογάν η τελική απόφαση
Πήγες του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ τονίζουν ότι πιθανή απορριπτική απόφαση του δικαστηρίου δεν δεσμεύει την κυβέρνηση στο να προχωρήσει στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, όπως ζήτησε προ ημερών ο πρόεδρος Ερντογάν.
Πράγματι, όποια κι αν είναι η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου επί της ακύρωσης ή μη της απόφασης του 1934, απαιτείται απόφαση της διοίκησης που θα λάβει η κυβέρνηση. Υπό αυτή την έννοια, το «κλειδί» βρίσκεται στα χέρια του προέδρου Ερντογάν.
Αν δηλαδή η δικαστική απόφαση είναι απορριπτική, ο Ερντογάν «νίπτει τα χείρας του» και μπορεί να κρυφτεί πίσω από αυτή λέγοντας ότι η Τουρκία είναι Κράτος Δικαίου.Αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, δηλαδή της απορριπτικής απόφασης, όπως έλεγαν στελέχη του AKP, η κυβέρνηση μπορεί με νεώτερη απόφασή του Υπουργικού Συμβουλίου, που θα ακυρώνει στην πράξη εκείνη του 1934, να αλλάξει το καθεστώς λειτουργίας της Αγίας Σοφίας.
Αν, αντιθέτως, η απόφαση ανοίξει το δρόμο για τη μετατροπή του μνημείου σε τέμενος, ο Ερντογάν θα είναι και πάλι εκείνος που, με δικαστική έγκριση μάλιστα αυτή τη φορά, θα κρίνει αν και πότε θα είναι πολιτικά κατάλληλος ο χρόνος για να προχωρήσει στην εφαρμογή της απόφασης.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η απόφαση για αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τέμενος εμπλέκει και την UNESCO, την έγκριση της οποίας δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα ζητήσει η Τουρκία ως οφείλει.
Το 1985 η Αγία Σοφία -μαζί με άλλα μνημεία της Κωνσταντινούπολης- εντάχθηκε στον Κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η αλλαγή του status ενός τέτοιου μνημείου προϋποθέτει την απόφαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Η Τουρκία έχει υπογράψει την Σύμβαση της UNESCO του 1972, άρα τυπικα τουλάχιστον είναι υποχρεωμένη να τηρήσει την υπογραφή της.
Γι’ αυτό εξάλλου έχει ήδη προσφύγει στον διεθνή οργανισμό το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και με επιστολή του ζητά «να γίνει κατανοητό ότι σε καμία περίπτωση η Αγία Σοφία δεν πρέπει να απωλέσει τον οικουμενικό της χαρακτήρα και να μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος».
πηγή: cnn.gr
