Το κυπριακό κυκλάμινο είναι το μόνο ενδημικό είδος από τα τρία είδη κυκλάμινων που είναι αυτοφυή στην Κύπρο. Τα άλλα δύο είδη κυκλάμινων που υπάρχουν στην Κύπρο είναι το περσικό (Cyclamen persicum) και το ελληνικό (Cyclamen graecum). Το κυπριακό κυκλάμινο είναι πολυετής, κονδυλώδης πόα ύψους 7-15 εκατοστών.
Τα φύλλα του είναι καρδιόσχημα και μάλλον σαρκώδη. Χαρακτηριστικό των φύλλων του κυπριακού κυκλάμινου είναι το βαθύ πορφυρό χρώμα της κάτω επιφάνειάς του. Τα άνθη του είναι εύοσμα, με μακρύ μίσχο και πέντε λευκά ή ανοικτορόδινα πέταλα, που στη βάση τους φέρουν μια χαρακτηριστική ζώνη βαθυκόκκινου χρώματος. Φυτρώνει σε σκιερές θέσεις συνήθως κάτω από δέντρα και θάμνους, σε βράχους και απότομες πλαγιές και κοντά σε όχθες ρυακιών.
Ανθίζει από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο και σε εξαιρετικές περιπτώσεις η ανθοφορία του μπορεί να παραταθεί μέχρι και τον Μάρτιο. Απαντάται στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού, από τον Ακάμα και την ευρύτερη οροσειρά του Τροόδους έως και τον Πενταδάκτυλο και τοπικά παρουσιάζεται άφθονο.
Το κυπριακό κυκλάμινο (Cyclamen cypium Kotschy) είναι το εθνικό φυτό της Κύπρου. Όλα τα είδη κυκλάμινου είναι προστατευόμενα είδη αφού προστατεύονται από την κυπριακή νομοθεσία και από τη Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο Απειλουμένων Ειδών (CITES).
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
