Οι ελέφαντες, τα μεγαλοπρεπή αυτά θηλαστικά, απειλούνται άμεσα με εξαφάνιση, με τον πληθυσμό τους να έχει φτάσει στο πιο κρίσιμο σημείο της ιστορίας του καθώς κάθε χρόνο γεννιούνται λιγότεροι ελέφαντες από όσοι σκοτώνονται παράνομα [7]. Παρά το εμπάργκο που είναι σε ισχύ σήμερα, υπολογίζεται ότι περίπου 35.000 ελέφαντες σκοτώνονται κατά μέσο όρο σε Αφρική και Ασία [7]. Ειδικοί προειδοποιούν ότι, αν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό αυτή η παράνομη θανάτωσή τους, οι ελέφαντες θα εξαφανιστούν μαζικά εντός των επόμενων λίγων δεκαετιών [3,7].
Τα αίτια της θανάτωσης αυτής είναι κυρίως το εμπόριο του ελεφαντόδοντου, το οποίο οδηγεί στρατούς από λαθροκυνηγούς, βαριά οπλισμένους, στα καταφύγια των απειλουμένων ζώων να θηρεύουν λαθραία τους χαυλιόδοντες τους [2,4,10], καθώς ένα κιλό ελεφαντοστού αξίζει εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια [7,8]. Πέρα από το ελεφαντόδοντο, οι λαθροθήρες κυνηγούν τους ελέφαντες για το δέρμα, τα δάχτυλα των ποδιών τους και τις τρίχες των ουρών τους, κυρίως για διακοσμητικούς λόγους και λόγω αβάσιμων προλήψεων.
Παρόλα αυτά, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσίευσε επίσημα την αντίθεσή της στην προτεινόμενη παγκόσμια απαγόρευση του εμπορίου ελεφαντοστού, προτιμώντας αντ’ αυτού να επιτραπεί στα κράτη να διαχειρίζονται ξεχωριστά τους πληθυσμούς ελεφάντων τους [1]. Η περαιτέρω, όμως, νομιμοποίηση της λαθροθηρίας μπορεί να την οδηγήσει σε αύξηση με γεωμετρική πρόοδο [9]. Καθίσταται αναγκαία, λοιπόν, η θέσπιση μιας παγκόσμιας απαγόρευσης του εμπορίου του ελεφαντόδοντου και νέων μέτρων για την προστασία των ελεφάντων [1,2].
Κάθε είδος είναι και ένας κρίκος στην αλυσίδα της ζωής. Είναι στο χέρι μας να τους διατηρήσουμε όλους!
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού