Πολύ συχνά, κατά τη βόλτα μας στην παραλία, το δάσος και οποιαδήποτε άλλη φυσική περιοχή, αντικρίζουμε δεκάδες αποτσίγαρα. Τα αποτσίγαρα στο περιβάλλον μας υπενθυμίζουν τόσο την κακή συνήθεια του καπνίσματος, όσο και την απερισκεψία του σύγχρονου ανθρώπου ο οποίος έχει μετατρέψει το φυσικό περιβάλλον σε ένα τεράστιο τασάκι.
Ποιες είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την απόρριψη αποτσίγαρων στο φυσικό μας περιβάλλον;
Στις μέρες μας, οι καπνιστές ηλικίας 15 ετών και άνω αποτελούν περίπου το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού. Για κάλυψη των αναγκών των καπνιστών, παράγονται κάθε χρόνο περίπου 5,5 τρις τσιγάρα τον χρόνο. Η παγκόσμια βιομηχανία παραγωγής τσιγάρων αποτελεί μια από τις πλέον περιβαλλοντικά επιζήμιες βιομηχανίες, αφού 5% της παγκόσμιας αποψίλωσης δασών σχετίζεται με την καλλιέργεια και ανάπτυξη φυτών καπνού. Επίσης, 600 εκ. δέντρα κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται ως καύσιμο για τη διαδικασία ξήρανσης του καπνού.
Επιπλέον, τεράστιες ποσότητες παρασιτοκτόνων, όπως το DDT, που χρησιμοποιούνται για προστασία του φυτού του καπνού, εκπλένονται και ρυπαίνουν το έδαφος και τα υδάτινα σώματα. Τα αποτσίγαρα αποτελούν την πιο κοινή μορφή απορριμμάτων με περίπου 4,5 τρις αποτσίγαρα ανά χρόνο σε όλα τα μέρη του πλανήτη. Ως μη βιοδιασπώμενα υλικά, παραμένουν συσσωρευμένα στα οικοσυστήματα για πέραν των δύο χρόνων. Τα αφημένα αποτσίγαρα παραπλανούν διάφορα ζώα τα οποία τα καταναλώνουν, νομίζοντας ότι πρόκειται για προνύμφες ή μικρά σκουλήκια.
Έτσι, καταλήγουν στο σώμα των ζώων προκαλώντας πολλές φορές ασφυξία και δηλητηριάσεις λόγω των τοξικών χημικών που εμπεριέχονται σε αυτά. Επιπρόσθετα, τα αποτσίγαρα συμπαρασύρονται με το νερό της βροχής, με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε ρυάκια και ποτάμια με τελικό σταθμό τις θάλασσες και τους ωκεανούς. Έτσι, ο εμποτισμός του αποτσίγαρου με νερό προκαλεί σταδιακή απορροή των χημικών ουσιών που περιέχει, συμπεριλαμβανομένου της νικοτίνης και της πίσσας.
Έτσι, τα χημικά αυτά καταλήγουν στο νερό προκαλώντας δηλητηριάσεις στους θαλάσσιους οργανισμούς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, σύμφωνα με μελέτες, οι χημικές ενώσεις που περιέχονται σε μόνο 3 αποτσίγαρα θα μπορούσαν να μολύνουν ένα λίτρο θαλασσινού νερού και να προκαλέσουν δηλητηρίαση στον μισό πληθυσμό συγκεκριμένων πλαγκτονικών οργανισμών που εντοπίζονται στον συγκεκριμένο όγκο νερού.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι, Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
