Ο πέμπετσος ή γνωστός και με το όνομα μουγιαννούι αποτελεί το πιο μικρό είδος της οικογένειας των Παπαδίτσων (Paridae) και είναι ένα από τα τέσσερα ενδημικά υποείδη του νησιού μας (1,2,3). Το επιστημονικό του όνομα είναι Parus ater cypriotes και είναι κοινός μόνιμος κάτοικος της Κύπρου. Πρόκειται για ένα μικροσωμο πουλί που το συναντάμε κυρίως στα βουνά του Τροόδους, της Πάφου και του Μαχαιρά (1,2,4).
Ο πέμπετσος έχει σταχτί μαυριδερό φτέρωμα. Το κεφάλι του είναι μαύρο με άσπρες βούλες στα μάγουλα. Το μήκος του σώματός του είναι από 10 μέχρι 11,5 εκατοστά (1,2,3,4,5). Είναι πολύ εύκολο να τον εντοπίσει ο άνθρωπος, καθώς είναι ζωηρό και κοινωνικό πουλί που συνήθως δεν φοβάται την ανθρώπινη παρουσία και πολλές φορές πλησιάζει τον παρατηρητή του από περιέργεια (1,2,5).
Θα τον δούμε να φτερουγίζει σε κωνοφόρα δάση, κυρίως σε πεύκα, ψάχνοντας για έντομα και αράχνες. Φτιάχνει τη φωλιά του σε τρύπες, τοίχους, κουφάλες δέντρων, μέσα σε σωρούς από πέτρες και εγκαταλελειμμένες μεγάλες φωλιές άλλων πουλιών (3,4,5). Αναπαράγεται από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. Γεννά 4-6 αυγά στις φωλιές που έχει φτιάξει από βρύα και φτερά. Ο πέμπετσος είναι αρκετά ευκίνητο πουλί και πολλές φορές θα τον δούμε, στην αναζήτηση της τροφής του, να κρέμεται ανάποδα από τα κλαδιά των δέντρων (1). Αυτά τα μικρόσωμα πουλιά υπάγονται στα αυστηρώς προστατευόμενα είδη του παραρτήματος I της Ευρωπαικής Οδηγίας για τα πουλιά (2009/147/ΕΚ).
Συγκαταλέγονται σε ένα από τα επτά πιο σημαντικά αναπαραγόμενα είδη της περιοχής του Δάσους Πάφου. Αν βρίσκεστε λοιπόν στο δάσος και επιθυμείτε να απολαύσετε αυτό το συμπαθητικό πουλί, πρέπει να είστε σβέλτοι καθώς θα εντυπωσιαστείτε με τις τόσο γρήγορες κινήσεις του και τα ακροβατικά του (1,3,5).
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
