Οι καρχαρίες, οι πιο παρεξηγημένοι μεγαλύτεροι κυνηγοί των θαλασσών μας, δυστυχώς σήμερα κινδυνεύουν με εξαφάνιση (2). Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο 100 εκατομμύρια καρχαρίες θανατώνονται παγκοσμίως από τον άνθρωπο.
Συγκρίνοντας με άλλες περιοχές παγκόσμια, οι καρχαρίες που βρίσκονται στη Μεσόγειο Θάλασσα απειλούνται πιο σοβαρά ενώ η μείωσή τους είναι ταχύτερη (1). Για τα 47 είδη καρχαριών που συναντιούνται στη Μεσόγειο, το 53% θεωρείται απειλούμενο με εξαφάνιση, το 18% αντιμετωπίζει πολύ μεγάλο κίνδυνο εξαφάνισης και το 11% μεγάλο κίνδυνο εξαφάνισης.
Οι λόγοι που έχουν οδηγήσει στη δραματική μείωση του πληθυσμού τους είναι η τυχαία αλίευσή τους, η ρύπανση και υποβάθμιση του ενδιαιτήματός τους, η μείωση τροφής λόγω υπεραλίευσης αλλά και η ερασιτεχνική και στοχευόμενη αλιεία για τα πτερύγια τους. Αυτό τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους στην αλιεία ή και σε άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες.
Επίσης, έχουν καταγραφεί και χαμηλοί ρυθμοί αναπαραγωγής (1,2,3). Αυτή, όμως, η μείωση των πληθυσμών των καρχαριών μπορεί να διαταράξει σε τεράστιο βαθμό το θαλάσσιο οικοσύστημα, λόγω των σημαντικών επιπτώσεων σε όλα τα τροφικά επίπεδα του τροφικού τους πλέγματος (1). Τα περισσότερα είδη, ως κορυφαίοι θηρευτές, επιτελούν σημαντικές λειτουργίες στα θαλάσσια τροφικά πλέγματα και διατηρούν τους πληθυσμούς των άλλων ειδών υπό έλεγχο, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση της βιοποικιλότητας (1,2,3). Επίσης, πολλά είδη καρχαρία τρέφονται με νεκρά ζώα, συμβάλλοντας στην υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Κρίνεται, λοιπόν, αναγκαίο να προστατεύσουμε με συγκεκριμένη νομοθεσία το είδος αυτό που κατάφερε να κυριαρχήσει στους ωκεανούς για περισσότερο από 400 εκατομμύρια χρόνια (1).
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
