Ο φλόμος, με το επιστημονικό όνομα Verbascum thapsus (Φλόμος ο θάψος), είναι ένα αυτοφυές φυτό στην Κύπρο. Ανήκει στην οικογένεια των Σκροφουλαριιδών (Scrophulariaceae).
Είναι αρκετά κοινό φυτό σε Ευρώπη, Βόρεια Αφρική και Ασία και έχει μεταφερθεί και στην Αμερική και την Ωκεανία. Είναι διετές, δικοτυλήδονο φυτό που φυτρώνει σε ακαλλιέργητα εδάφη, στις άκρες δρόμων, σε λιβάδια, όχθες και ανάμεσα σε βράχους. Αποτελείται συνήθως από έναν κεντρικό κορμό, αν και μπορεί να διακλαδίζεται, με ύψος από 50 έως 2 μέτρα.
Τον πρώτο χρόνο βγάζει μόνο φύλλα και αναπτύσσει τον κορμό του. Τα φύλλα αυτά είναι γκριζοπράσινα, μεγάλα, ακέραια, μακρόστενα, λογχοειδή, παχιά και ελαφρώς σκεπασμένα με γκριζοκίτρινες τρίχες. Τα άνθη του εμφανίζονται τον δεύτερο χρόνο της ζωής του, στην κορυφή του φυτού, και είναι κίτρινα, μικρά με διάμετρο 1,5 – 3 εκατοστά, με πολύ μικρό μίσχο, σε μακρόστενο στάχυ και διαθέτουν πέντε κάλυκες και πέντε στήμονες. Ο καρπός του είναι σε κάψα με ωοειδή μορφή, κάπως μυτερή, και οι σπόροι του είναι μικροί και ακανόνιστου σχήματος. Η εποχή της ανθοφορίας του είναι από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο.
Η σύγχρονη βοτανολογία αποδίδει στον φλόμο πολύτιμες θεραπευτικές ιδιότητες. Για την παρασκευή φυσικών φαρμακευτικών σκευασμάτων χρησιμοποιούνται κυρίως τα ξηρά άνθη και τα ξηρά φύλλα του φυτού, αλλά και η ρίζα. Οι ιδιότητές του είναι διουρητικές, αποχρεμπτικές, μαλακτικές, καταπραϋντικές, ηρεμιστικές, αντιβιοτικές, επουλωτικές και αντιφλεγμονώδεις.
Τα άνθη είναι ευεργετικά για το αναπνευστικό σύστημα, και ειδικότερα για τη βρογχίτιδα και την τραχειίτιδα. Το αφέψημα των φύλλων είναι καθαρτικό, ενώ εξωτερικά χρησιμοποιείται για επαλείψεις εγκαυμάτων, κνησμών και πληγών. Οι ξεραμένες ρίζες γίνονται διουρητικό αφέψημα, το οποίο είναι αποτελεσματικό κατά των παθήσεων του στήθους και κατά των φλεγμονών του στόματος.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι, Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
