Τα πιο θανατηφόρα θαλάσσια απορρίμματα και μια εξαιρετικά σημαντική αόρατη περιβαλλοντική απειλή παγκοσμίως αποτελούν τα «δίχτυα-φαντάσματα» (4,5).
Πρόκειται για ένα κάθετο υποθαλάσσιο «τοίχο» με αλιευτικά δίχτυα, τα οποία χάνονται κατά λάθος σε θύελλες, απορρίπτονται ή εγκαταλείπονται στις θάλασσες από τους ψαράδες, παρασύρονται από ισχυρά ρεύματα ή μπλέκονται με άλλα αλιευτικά εργαλεία (1,3). Tα εγκαταλειμμένα αυτά δίχτυα δεν βιοδιασπώνται και παραμένουν στο βυθό για εκατοντάδες χρόνια (1,5).
Τα δίκτυα φαντάσματα αποτελούν παγίδες θανάτου και απειλή για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα καθώς συνεχίζουν να αλιεύουν και να προκαλούν συνεχείς παγιδεύσεις και θανατώσεις θαλάσσιων οργανισμών χωρίς την ανθρώπινη συμμετοχή (1,2,3). Πρόκειται για μια κατάσταση που επιδεινώνεται συνεχώς λόγω της μεγαλύτερης εξάπλωσης των αλιευτικών δραστηριοτήτων καθώς και εξαιτίας της υιοθέτησης ιδιαίτερα ανθεκτικών αλιευτικών εργαλείων κατασκευασμένων από μακράς διαρκείας συνθετικά υλικά (1). Συγκεκριμένα, τα δίχτυα αυτά αποτελούν περίπου το 10% δηλ. περίπου 640.000 τόνοι όλων των απορριμμάτων που καταλήγουν στη θάλασσα (1,5).
Εάν δεν ληφθούν άμεσα αποτελεσματικά μέτρα για την απομάκρυνση των διχτυών αυτών, η ποσότητα τους θα συνεχίσει να συσσωρεύεται και οι επιδράσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα θα συνεχίσουν να επιδεινώνονται. Πιθανές λύσεις αντιμετώπισης του προβλήματος θα μπορούσαν να είναι τα οικονομικά κίνητρα για αναφορά των χαμένων τους δικτύων ή παράδοσης των παλαιών τους δικτύων. Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των δικτύων μέσω της απεικόνισης του πυθμένα της θάλασσας.
Μία άλλη πιθανή λύση θα ήταν η χρήση αλιευτικών εργαλείων κατασκευασμένα από βιοδιασπώμενα υλικά (1,2). Η ενεργοποίηση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι ευθύνη και δικαίωμα όλων μας (3).
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι, Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού