Η δάφνη είναι ένα αειθαλές φυτό της οικογένειας των Λαουρίδων, που είναι ενδημικό της Μεσογείου και ιθαγενές της Κύπρου. Έχει το επιστημονικό όνομα Laurus nobilis.
Αναπτύσσεται σε διάφορους τύπους οικοτόπων, με χαρακτηριστικότερο τον οικότοπο «Δενδρώδεις θαμνώνες με δάφνες» (5230). Το φυτό της Δάφνης εμφανίζεται ως θάμνος ή ως μικρό δέντρο (μέχρι 10m), είτε ως αυτοφυές είτε ως φυτεμένο καλλωπιστικό φυτό. Ο καρπός της Δάφνης είναι μαύρου χρώματος και τα φύλλα της βαθυπράσινα, λεία και δερματώδη ενώ τα άνθη της είναι μικρά, κίτρινα και εμφανίζονται σε πυκνές ομάδες.
Σύμφωνα με τον μύθο, το φυτό πήρε το όνομά του από τη Δάφνη, μια όμορφη νύμφη που διεκδικούσε και κυνηγούσε ο θεός Απόλλωνας για να την παντρευτεί. Μη θέλοντας να παντρευτεί, η Δάφνη ζήτησε βοήθεια από τον πατέρα της, τον ποτάμιο θεό Πηνειό, ο οποίος την μεταμόρφωσε στο γνωστό μας φυτό. Ο Απόλλωνας τότε έκοψε μερικά κλαδιά και έπλεξε ένα στεφάνι σε ανάμνηση της ομορφιάς της και του έρωτά του για αυτήν. Έτσι, η δάφνη καθιερώνεται ως το ιερό φυτό του Απόλλωνα και απονέμεται μέχρι και σήμερα τιμητικά ως στεφάνι σε όσους πρόσφεραν σημαντικές υπηρεσίες στον τόπο. Στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, όλοι οι νικητές στεφανώνονταν με δάφνινο στεφάνι.
Τα φύλλα της δάφνης περιέχουν αιθέρια έλαια τα οποία προσδίδουν ένα χαρακτηριστικό άρωμα και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία, στη σαπωνοποιία, στη βιομηχανία καλλυντικών αλλά και για τον αρωματισμό φαγητών. Στη δάφνη αποδίδονται αντισηπτικές, αναλγητικές και καταπραϋντικές ιδιότητες κατά των ρευματισμών και των αρθρίτιδων. Χρησιμοποιείται επίσης ως βοηθητικό της πέψης, αφού ανακουφίζει το στομάχι και καταπολεμά τη δυσπεψία.
Οι δελφικές ιέρειες (Πυθίες) λέγεται ότι μασούσαν φύλλα δάφνης όταν έδιναν τους χρησμούς τους.
Επίσης, ο όρος “baccalaureate” (μπακαλορεάτ) προέρχεται από το λατινικό bacca-laureus (μπάκα λόριους) που σημαίνει καρποί δάφνης και αναφέρεται στην αρχαία αυτή πρακτική να τιμούνται οι λόγιοι και οι ποιητές με γιρλάντες από δάφνες. Δίκαια, λοιπόν, το φυτό χαρακτηρίζεται ως το φυτό των ευγενών και το επιστημονικό του όνομα αποδίδεται ως Δάφνη η ευγενής.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού