Τα «αστέρια της γης» είναι σπάνια μανιτάρια με επιστημονική ονομασία Astraeus hygrometricus, δηλ. Αστρείος ο υγρομετρικός.
Ανήκουν στην ομάδα μυκήτων της οικογένειας των Διπλοκυστοειδών (Diplocystaceae) (1,2,3). Ονομάζονται αστέρια της γης λόγω των αστεροειδών ακτινών τους (2,3). Τα καρποφόρα σώματα αυτών των μανιταριών μοιάζουν με σάκους οι οποίοι είναι γεμάτοι με ξηρούς σπόρους. Ο σάκος αυτός περιβάλλεται από περίπου 6-15 ακτίνες (4,5,6).
Το αξιοπερίεργο με τις ακτίνες αυτού του μύκητα είναι ότι ανοίγουν και κλείνουν, κάτι που κανένας άλλος μύκητας δεν μπορεί να κάνει (4,5). Αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται αναλόγως της υγρασίας του αέρα και του εδάφους στο οποίο αναπτύσσονται, σε αντίθεση με τα πέταλα λουλουδιών που ανταποκρίνονται στο ηλιακό φως. Όταν οι σταγόνες βροχής κτυπήσουν, τα σπόρια απελευθερώνονται μέσω μιας τρύπας στην κορυφή του σάκου (1,2,3,4,5,6). Η αναπαραγωγή που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εποχής των βροχών, γίνεται μέσω της διασποράς των σπορίων και εξαρτάται από τον άνεμο καθώς και από την υγρασία.
Όταν η υγρασία είναι υψηλή, οι εξωτερικές ακτίνες απορροφούν την υγρασία που εκθέτει τον σάκο σπορίων, ο οποίος ανοίγει και απελευθερώνει σπόρια. Όταν ο αέρας είναι ξηρός, οι ακτίνες των μυκήτων κλείνουν. Όταν είναι πολύ ξηρό, η κλειστή μάζα γίνεται ελαφριά και απομακρύνεται από τον άνεμο διασκορπίζοντας έτσι τα σπόρια, όπου με τον τρόπο αυτό αναπτύσσονται οι νέοι μύκητες (3,4).
Τα μανιτάρια με το όνομα «αστέρια της γης» αναπτύσσονται σε πιο υγρές περιοχές και συγκεκριμένα σε δέντρα, βράχια και σε έδαφος όπου υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες, κατά την περίοδο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου (1,2,3,4,5,6).
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
