Η πολεμική εκστρατεία του Ισραήλ κατά του Ιράν, με στόχο το πυρηνικό και βαλλιστικό του πρόγραμμα, κινδυνεύει να αποτύχει στρατηγικά, ακόμη κι αν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου καταφέρει να εμπλέξει τις Ηνωμένες Πολιτείες στη σύγκρουση τις επόμενες ημέρες, προειδοποιούν διπλωμάτες, στρατιωτικοί αναλυτές και ειδικοί σε θέματα ασφαλείας, σύμφωνα με τον Guardian.
Παρά τις επιτυχίες σε τακτικό επίπεδο, όπως οι στοχευμένες επιθέσεις σε ιρανικές εγκαταστάσεις και προσωπικό, η στρατηγική επιδίωξη της καταστροφής του πυρηνικού προγράμματος –ή ακόμη και αλλαγής καθεστώτος στην Τεχεράνη– μοιάζει ανέφικτη. Οι ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις για το κατά πόσον ακόμη και οι αμερικανικές βόμβες βαρέως διατρητικού τύπου (GBU-57) θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν το υπόγειο πυρηνικό εργοστάσιο Fordow, που βρίσκεται θαμμένο κάτω από δεκάδες μέτρα βράχου.
Πώς λειτουργούν οι βόμβες GBU-57
«Το καθεστώς στο Ιράν είναι πιο σταθερό απ’ όσο συχνά παρουσιάζεται και η τεχνολογική του πρόοδος δεν καταστρέφεται απλώς με μια βόμβα», σχολιάζει ο καθηγητής Toby Dodge του London School of Economics.
Η επιλογή του Ισραήλ να προκαλέσει μετωπική σύγκρουση με στόχο να εμπλέξει τον πρόεδρο Τραμπ –ο οποίος παραμένει επιφυλακτικός– αποτελεί για πολλούς έναν επικίνδυνο τυχοδιωκτισμό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Τραμπ δεν έχει ακόμη πειστεί για την αποτελεσματικότητα των «bunker busters» και αναμένει αν η απειλή εμπλοκής θα εξαναγκάσει το Ιράν σε διαπραγματεύσεις.
Ακόμη και αν χρησιμοποιηθούν GBU-57, η διείσδυση στο βάθος των 90 μέτρων που εκτιμάται ότι βρίσκεται το Fordow δεν είναι εξασφαλισμένη. Όπως προειδοποιούν οι πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι Daniel Kurtzer και Steven Simon, «η εμπλοκή των ΗΠΑ θα τις έβαζε αμέσως στο στόχαστρο της Τεχεράνης, με πιθανή απώλεια αμάχων και αλυσιδωτή κλιμάκωση».
Το ενδεχόμενο στοχευμένης επίθεσης ακόμη και κατά του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ –που φέρεται να εξετάστηκε από ισραηλινές πηγές αλλά απορρίφθηκε από τον Τραμπ– έχει προκαλέσει συναγερμό στην ευρύτερη περιοχή, με τον σιίτη ηγέτη του Ιράκ, Αγιατολάχ Σιστάνι, να προχωρά σε σπάνια δημόσια προειδοποίηση.
Ο καθηγητής Andreas Krieg του King’s College London υπενθυμίζει ότι η αεροπορική ισχύς από μόνη της δεν αρκεί για την επίτευξη πολιτικών στόχων. «Μπορεί να σκοτώσεις τον ηγέτη, αλλά δεν θα καταστρέψεις ένα δικτυωμένο σύστημα όπως του Ιράν, που στηρίζεται στην αποκέντρωση», σημειώνει.
Την ίδια ώρα, το Ισραήλ φαίνεται να αντιμετωπίζει προβλήματα επάρκειας αναλωσίμων, κόπωσης πληρωμάτων, κύκλων συντήρησης των αεροσκαφών και εξάντλησης των προσχεδιασμένων στόχων, γεγονός που δυσχεραίνει τη διατήρηση του υψηλού ρυθμού επιθέσεων. Ενδεχόμενη μείωση των πληγμάτων θα προσφέρει στην Τεχεράνη το αφήγημα της ανθεκτικότητας.
Το μόνο ρεαλιστικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, είναι η αναβίωση μιας διπλωματικής πορείας όπως το παράδειγμα του Κοσόβου το 1999. Ήδη έχουν ξεκινήσει επαφές με Ιρανούς διαπραγματευτές στη Γενεύη, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ δηλώνει ότι υπάρχει χρόνος για διπλωματία.
Ακόμη και σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, η ισραηλινή στρατηγική ίσως αποκαλύψει τα όρια της στρατιωτικής ισχύος της χώρας και ενισχύσει ένα καθεστώς στην Τεχεράνη με ακόμη πιο εχθρική στάση απέναντι στο Ισραήλ.
Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Dodge: «Αν ο Χαμενεΐ έχει την ψυχραιμία να κάνει πίσω και η Αμερική δεν εμπλακεί, τότε το Ισραήλ θα έχει βάλει το δάχτυλό του σε φωλιά σφηκών».
ΠΗΓΉ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ