Τον Νοέμβριο του 1965, έξω από το λιμάνι της Κερύνειας, μόλις τρία μίλια από το κάστρο και σε βάθος περίπου 30 μέτρων, βρέθηκε ένα καράβι. Βρισκόταν ναυαγισμένο εκεί, στον βυθό, για περισσότερα από 2.000 χρόνια. Το πρωτοαντίκρισε τυχαία, τόσους αιώνες μετά, ο Κερυνειώτης δύτης Ανδρέας Καριόλου.
Το ναυαγισμένο καράβι ήταν ένα εμπορικό σκαρί μήκους μόλις 14 μέτρων και πλάτους τεσσεράμισι μέτρων. Είχε ένα κατάρτι με τετράγωνο πανί και μετέφερε φορτίο πάνω από 20 τόνους, με πλήρωμα πιθανότατα τεσσάρων ατόμων. Στο πλοίο υπήρχαν περί τους 400 αμφορείς μερικοί από τους οποίους ήταν γεμάτοι με αμύγδαλα. Τον Ιούνιο του 2024, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης και το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα των νέων ερευνών τους σχετικά με τη χρονολόγηση του πλοίου. Τώρα πια γνωρίζουμε ότι το ναυαγισμένο καράβι της Κερύνειας είχε ναυπηγηθεί ανάμεσα στο 345-313 π.Χ. και βυθίστηκε κάποια χρονιά από το 286-272 π.Χ.
Έχουμε μάθει και άλλα πολλά από το σπάνιο ναυάγιο που ανακάλυψε ο Ανδρέας Καριόλου. Ο οποίος μετά την πρώτη φορά που το είδε και διηγήθηκε την εμπειρία του, έγινε πιστευτός από ελάχιστους. Χρειάστηκαν δύο ολόκληρα χρόνια και πολλές καταδύσεις ώστε ο Ανδρέας Καριόλου να εντοπίσει ξανά την ακριβή θέση του ναυαγίου. Και τότε, ο διευθυντής του τμήματος αρχαιοτήτων Βάσος Καραγιώργης κάλεσε τον Αμερικανό καθηγητή Μάικλ Κάτσεφ, από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Εκείνος έφτασε στην Κύπρο το 1967, συνάντησε τον Αδρέα Καριόλου ο οποίος του υπέδειξε το ακριβές στίγμα του ναυαγίου, και κάπως έτσι ξεκίνησε μία από τις σπουδαιότερες ανασκαφές της ενάλιας αρχαιολογίας στον κόσμο.
Επί 8 χρόνια, η ομάδα του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια και του Μάικλ Κάτσεφ που έκανε την ανασκαφή, κατέγραψε με κάθε λεπτομέρεια, συντήρησε με υποδειγματικό τρόπο και συναρμολόγησε το ελληνιστικό καράβι, κατασκευάζοντάς το ακριβώς όπως οι αρχαίοι τεχνίτες. Το αρχαίο καράβι της Κερύνειας εκτίθεται από τότε μέχρι σήμερα στο μουσείο που δημιουργήθηκε τότε στο κάστρο της, κατεχόμενης σήμερα, Κερύνειας.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
