*Φωτογραφία: Ο Νίκος Καζαντζάκης στον Καύκασο. Πηγή φωτογραφίας www.hartismag.gr
Τον Φεβρουάριο του 1883, όταν το ημερολόγιο έδειχνε τότε 18 Φεβρουαρίου, γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης ο Νίκος Καζαντζάκης. Ίσως το πιο φλογερό και ασίγαστο πνεύμα που γεννήθηκε στην Ελλάδα, στα νεότερα χρόνια. Συγγραφέας, ποιητής, φιλόσοφος, ταξιδευτής, διάβασε, ανασκάλεψε, ανακάλυψε, αφουγκράστηκε και συναντήθηκε με ανθρώπους, φιλοσοφίες, νέα ρεύματα και ιδεολογίες που καθόρισαν την ανθρωπότητα τα τελευταία 200 χρόνια. Ο Νίκος Καζαντζάκης, ταμένος αλλιώς στα δικά του ιερά, σε όλη του τη ζωή έγραφε και ταξίδευε. Για να γνωρίσει. Να καταλάβει. Να φτάσει ο νους και η ψυχή του εκεί που εκείνος ένιωθε πως ήταν το χρέος και ο προορισμός.
Ο Νίκος Καζαντζάκης έγραφε μια ολόκληρη ζωή. Εμείς, για να διαβάσουμε όσα μας άφησε και για να καταλάβουμε όσα προσπάθησε να μας πει, πιθανώς να χρειαζόμαστε περισσότερες από μία ζωές… Ωστόσο, αξίζει, όσο μπορούμε, όσο προλαβαίνουμε και όσο αντέχουμε, να διαβάζουμε πού και πού έστω και δυο γραμμές από κάποιο βιβλίο του. Και έτσι, πάλι κερδισμένοι θα είμαστε.
Ο Νίκος Καζαντζάκης, ανάμεσα σε όλα τα άλλα που έκανε, ήταν να βρεθεί το 1919, απεσταλμένος από τον Ελευθέριο Βενιζέλο στον Καύκασο, με αποστολή να διασώσει, να περιθάλψει και να επαναπατρίσει 150.000 Έλληνες του Πόντου, οι οποίοι μέσα στα χρόνια είχαν βρεθεί διωκόμενοι από Τούρκους, μπολσεβίκους, Κούρδους, και όποιον άλλον κατά τα συμφέροντα και τους πολέμους αποφάσιζε κάθε φορά να διώχνει τους ανθρώπους από τις πατρίδες τους. Ο Νίκος Καζαντζάκης τα κατάφερε, και στο βιβλίο του «Αναφορά στον Γκρέκο» διαβάζουμε λίγα από όσα έζησε, σώζοντας χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν βίαια την πατρίδα τους.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
