Φωτογραφίες: LIFO
Στις 12 Νοεμβρίου του 2024, ο Μιχάλης Γκανάς έφυγε απ’ αυτήν εδώ τη Γη. Περπάτησε δίπλα μας για 80 χρόνια, γράφοντας. Και μας πήγε πολλές φορές στα θαύματα. Με τα τραγούδια και τα ποιήματά του.
Γεννημένος το 1944 στον Τσαμαντά, ένα χωριό στα ελληνοαλβανικά σύνορα, ο Μιχάλης Γκανάς μικρό παιδάκι έζησε τις άγριες μάχες του Εμφυλίου εκεί στα βουνά της Ηπείρου, ανάμεσα στον Εθνικό και στον Δημοκρατικό Στρατό. Στα τέσσερά του βρέθηκε με την οικογένειά του χωρίς καλά καλά να το καταλάβουν (όπως και τόσοι άλλοι τότε, καθώς με τις μάχες έχανε η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα) βρέθηκε κατά την υποχώρηση των ανταρτών στην Αλβανία και μετά στην Ουγγαρία. Έξι χρόνια προσφυγιάς στην παιδική ψυχή του Μιχάλη Γκανά έγραψαν για πάντα.
Αν πούμε οι πολλοί ότι γνωρίζουμε τον Μιχάλη Γκανά από τα ποιήματά του, θα πούμε ψέματα. Όμως όλοι μας τον ξέρουμε από τραγούδια που μας έδωσε. Κι ας μην το ξέρουμε… «Καράβια στη στεριά», «Στο Σου-Μιτζού», «Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια», «Του πόθου τ΄ αγρίμι», «Τα κορμιά και τα μαχαίρια», «Πάμε ξανά στα θαύματα», «Για των ματιών σου το χρώμα», «Μικρός Τιτανικός», «Να δεις τι σου `χω για μετά», «Ενός λεπτού φιλί» και δεκάδες άλλα…
Ο Μιχάλης Γκανάς βραβεύθηκε επανειλημμένα για τα ποιήματα και για το έργο του. Δεν τον ακούσαμε ποτέ να κάνει θόρυβο. Μόνο μας μίλαγε για ΄κείνα που χαράχτηκαν μέσα του, μας μίλαγε με όσα έγραφε. Ποιήματα ή τραγούδια. Μας περιμένουν όλα εκεί, να τα ανακαλύψουμε. Για να βρεθούμε και να ξαναβρεθούμε στα ίδια μέρη, να θυμηθούμε παλιά τραγούδια και να βεβαιωθούμε πως τίποτα δεν χάθηκε ακόμη…
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
