Στις 30 Οκτωβρίου του 1896, γεννήθηκε στην Τρίπολη, στην Πελοπόννησο, ο Κώστας Καρυωτάκης: ο ποιητής και πεζογράφος, για τον οποίο το μόνο που ξέρουμε (οι περισσότεροι) είναι ότι αυτοκτόνησε. Και ότι κάτι σκοτεινό και καταθλιπτικό πλανιέται γύρω από την ύπαρξη, την προσωπικότητα και την ποίησή του – γενικώς.
Σύμφωνα με μαρτυρίες συμμαθητών του, ο Κώστας Καρυωτάκης δεν ήταν, όπως θα φανταζόμασταν, από ‘κείνα τα εσωστρεφή και σιωπηλά παιδιά στο σχολείο. Τουναντίον, λένε γι’ αυτόν πως ήταν ένα παιδί ιδιαίτερα ζωηρό, σκανδαλιάρικο και ατίθασο, γεμάτο ζωή και δύναμη. Μέχρι που αρρώστησε από τύφο. Έμεινε έναν μήνα στο κρεβάτι και όταν επέστρεψε ήταν ένα άλλο παιδί.
Ο Κώστας Καρυωτάκης αφού φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών, εργάστηκε ως υπουργικός γραμματέας στη Θεσσαλονίκη και ως ανώτερος δημόσιος υπάλληλος στη Νομαρχία Αττικής, Σύρου, Άρτας, Πάτρας και Πρέβεζας. Εργάστηκε και στο Υπουργείο Υγιεινής Πρόνοιας και Κοινωνικής Αντιλήψεως, το 1923, όπου διαβάζω πως έκανε σημαντικό έργο πρότασης νόμων οι οποίοι αφορούσαν τη δημόσια υγεία, τότε που η Ελλάδα είχε υποδεχθεί ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες από τη μικρά Ασία.
Άγνωστος επί της ουσίας μέχρι σήμερα στους πολλούς, ο Κώστας Καρυωτάκης που στα 32 του χρόνια αυτοκτόνησε, το 1928 στην Πρέβεζα, διάβαζε πολύ, μετέφρασε ξένη λογοτεχνία και παρακολουθούσε τις μεγάλες κοινωνικές αλλαγές της εποχής του, παγκοσμίως. Έγραψε ποιήματα, έγραψε και πεζά, έγραψε για όλα εκείνα που αγάπησε, για ‘κείνα που έχασε, για όσα βαθιά τον πλήγωσαν, όσα μοιραία του άλλαξαν τη ζωή. Έγραψε και για όσα άδικα, χαμερπή, υποκριτικά και προδοτικά έβλεπε να συμβαίνουν γύρω του, τόσο στην κοινωνία όσο και στη δουλειά του. Γιατί ο Κώστας Καρυωτάκης όχι απλώς δεν ήταν αποκομμένος από την κοινωνία, τις αλλαγές και τις ανάγκες της, αλλά είχε δηλωμένη θέση υπέρ των φτωχών και των αδυνάτων, δεν συνδιαλέχθηκε ποτέ με την κεντρική εξουσία, εναντιώθηκε σε κομματικούς μηχανισμούς και είχε εντονότατη συνδικαλιστική δράση.
Το 1928 ο Κώστας Καρυωτάκης δημοσίευσε ένα σκληρό άρθρο, ενυπόγραφο, παρ΄ό,τι δημόσιος υπάλληλος, και κατήγγειλε τις πολιτικές σκευωρίες του υπουργού Μιχαήλ Κύρκου. Ακολούθησε κύκλος διώξεων με χρηματικά πρόστιμα, διοικητικές ποινές, απόσπαση στην Πάτρα, κλίση σε απολογία, και τέλος, μετάθεση στην Πρέβεζα. Έτσι βρέθηκε ο Κώστας Καρυωτάκης στην Πρέβεζα, την πόλη όπου έδωσε τέλος στη ζωή του…
Έπρεπε να περάσει μισός και πλέον αιώνας για να αναγνωριστεί τουλάχιστον η αξία της ποίησης του Κώστα Καρυωτάκη. Σήμερα, όλοι πλέον παραδέχονται ότι είναι ίσως η σημαντικότερη λογοτεχνική φωνή της γενιάς του ’20, ότι είναι από τους πρώτους που έφεραν νέα ανάσα στην ελληνική ποίηση και ότι δεν υπάρχει σημαντικός ποιητής της εποχής που ακολούθησε, που να μην επηρεάστηκε βαθιά από τον Κώστα Καρυωτάκη. Ο Γιώργος Σεφέρης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Τάσος Λειβαδίτης, η Ζωή Καρέλλη είναι μόνο μερικοί από αυτούς…
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
