*Φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός, Παναγιώτης Ανδριόπουλος, http://panagiotisandriopoulos.blogspot.com/2018/02/blog-post_68.html
Το 1954, μία εβδομάδα μετά την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, στη Ρώμη, στην Κρατική Όπερα, παρουσιάστηκε ένα μπαλέτο που είχε τίτλο «Ελληνική Αποκριά», είχε και την υπογραφή του Μίκη Θεοδωράκη. Η μεγάλη Συμφωνική Ορχήστρα της Όπερας της Ρώμης, υπό τη διεύθυνση του Έλληνα αρχιμουσικού Ανδρέα Παρίδη παρουσίασε την παράσταση του Ελληνικού Χοροδράματος, σε χορογραφία της Ραλλούς Μάνου, με την ιστορία που έφτιαξε ο Βασίλης Ρώτας και με τα σκηνικά και τα κοστούμια του εικαστικού Σπύρου Βασιλείου. Καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Χοροδράματος τότε ήταν ο Μάνος Χατζιδάκις. Μαζί με την «Ελληνική Αποκριά» του Μίκη Θεοδωράκη παρουσιάστηκαν στην Ρώμη, τότε, το 1954, και τα δύο έργα του Μάνου Χατζιδάκι «Έξι Λαϊκές Ζωγραφιές» και «Το Καταραμένο Φίδι».
Μετά τις παραστάσεις του Ελληνικού Χοροδράματος, ο ιταλικός Τύπος και το κοινό ενθουσιάστηκαν, και στην εφημερίδα «Έθνος», τον Μάρτιο του 1954, διαβάζουμε ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός της Ρώμης αφιέρωσε ειδικό σχόλιο, λέγοντας: «Αληθινήν έκπληξιν αποτελούν αι μουσικαί συνθέσεις των μπαλέτων. Οι δύο νεαροί συνθέται, κ.κ. Μάνος Χατζιδάκις και Μίκης Θεοδωράκης εμπνέονται κατ’ ευθείαν από την λαϊκήν μουσικήν, δημιουργούντες έργον ποιοτικώς εξαίρετον, όσο και πρωτοφανείς ρυθμούς με ανάγλυφον μελωδικής γραμμήν, η οποία σχεδόν πάντοτε παίζει πρωτεύοντα ρόλον». Το δημοσίευμα του Αχιλλέα Μαμάκη στο «Έθνος», κλείνει σημειώνοντας πως τα σχόλια των ιταλικών εφημερίδων υπήρξαν ξεχωριστά θερμά για την «Ελληνική Αποκριά» του Μίκη Θεοδωράκη.
Το 1954 ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν 29 χρονών, έγραφε κυρίως συμφωνική μουσική και ήταν σχεδόν άγνωστος. Η «Ελληνική Αποκριά» είχε παρουσιαστεί πρώτη φορά στην Αθήνα ένα χρόνο πριν, παρουσιάστηκε επίσης το 1958 στο θέατρο Sarah-Bernhardt στο Παρίσι και έναν χρόνο μετά, το 1959, στο Cambridge Theatre, στο Λονδίνο. Αλλά πόσοι από μας ξέρουμε κάτι για ένα από τα πρώτα συμφωνικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη; Μια σουίτα- μπαλέτο που γεννήθηκε στο μυαλό του όταν άκουσε για πρώτη φορά κάτι Πειραιώτες σ’ ένα καΐκι να τραγουδάνε το τραγούδι του Γιάννη Παπαϊωάννου «Καπετάν Ανδρέα Ζέπο»…
Γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης: «Στα 1947 βρισκόμουν εξόριστος στην Ικαρία, και τότε για πρώτη φορά ήρθα σε ουσιαστική επαφή με τη λαϊκή μας μουσική. Το πρώτο τραγούδι που άκουσα ήταν ο “Καπετάν Ανδρέας Ζέππος”, μια μέρα που μας μετέφεραν με καΐκι από τον Άγιο Κήρυκο ώς τον Αρμενιστή. Αμέσως μετά άρχισα να μαζεύω μεθοδικά λαϊκά τραγούδια. (…) Όταν αργότερα, στα 1952, η Ραλλού Μάνου μού ζήτησε για το ελληνικό χορόδραμα να γράψω ένα δεύτερο μπαλέτο (…) σκέφτηκα να χρησιμοποιήσω το υλικό που είχα μαζέψει πριν τέσσερα χρόνια στην Ικαριά. (…) Η φόρμα του έργου δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια σειρά από χορούς, γρήγορους ή αργούς, και το μεγαλύτερο βάρος το έριξα στην ενορχήστρωση, ζητώντας εκείνα τα ορχηστρικά χρώματα που να ανταποκρίνονται στο χαρακτήρα του ρυθμικού και μελωδικού υλικού του έργου», γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης για την «Ελληνική Αποκριά».
Σχεδόν μισό αιώνα μετά, μετά, τον Μάρτιο του 1990 ο Μάνος Χατζιδάκις παρουσίασε με την Ορχήστρα των Χρωμάτων, διευθύνοντας, την «Ελληνική Αποκριά» του Μίκη Θεοδωράκη: Στο πρόγραμμα της συναυλίας, μεταξύ άλλων έγραφε: «Οφείλω να ομολογήσω ότι κατέχομαι από ιδιαίτερη συγκίνηση που παρουσιάζω απόψε αυτό το έργο του Μίκη. Είναι ένα κομμάτι από τη ζωή μου».
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
