Στις 21 Ιουνίου η Γη γέρνει προς τον ήλιο περισσότερο από κάθε άλλη μέρα του χρόνου, κι εκείνος μοιάζει για λίγο να σταματά. Καθώς βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του ουρανού μας, μοιάζει για μερικές ημέρες να αργοστέκεται. Κι εμείς εδώ στη Γη, σε 22 χώρες της Ευρώπης και της Βαλτικής, από την Ιρλανδία μέχρι την Κύπρο, αποφασίσαμε τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου να τη γιορτάζουμε με μουσική.
Έτσι, κάθε χρόνο τέτοια μέρα, στις 21 Ιουνίου, εδώ στο βόρειο ημισφαίριο της Γης, όταν αρχίζει και ημερολογιακά το καλοκαίρι, γιορτάζουμε την Ευρωπαϊκή Ημέρα μουσικής με… τι άλλο, με μουσικές και τραγούδια.
Αυτή την ωραία αφορμή για γιορτή με μουσικές τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου μας την έδωσε το 1982 ο Γάλλος υπουργός πολιτισμού τότε, Ζακ Λανγκ. Και τρία χρόνια μετά, το 1985, όταν η Αθήνα έγινε η Πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης εγκαινιάζοντας τον θεσμό που οραματίστηκε και πραγματοποίησε η Μελίνα Μερκούρη (τότε εκείνα τα χρόνια ακόμα οι άνθρωποι φρόντιζαν περισσότερο για τον πολιτισμό και όχι για το χρήμα ή τους πολέμους), τότε λοιπόν το 1985, στην Αθήνα, ήταν η πρώτη φορά που γιορτάστηκε εκτός γαλλικών συνόρων η Ημέρα της μουσικής. Έκτοτε, η Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής καθιερώθηκε και μας βγάζει έξω, σε θέατρα, γρασίδια, πάρκα, γήπεδα, πλατείες και όπου αλλού, για να μαζευτούμε οι άνθρωποι και να θυμηθούμε ότι εκεί όπου ανθίζει η μουσική, ανθίζει και η ψυχή μας.
Η μουσική είναι η τέχνη του Απόλλωνα και του Ορφέα, που πήρε το όνομά της από τις εννέα Μούσες της ελληνικής αρχαιότητας. Είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη ύπαρξη και γεννήθηκε μαζί με τη γλώσσα. Όταν ο άνθρωπος χρησιμοποίησε τον λόγο, για να επικοινωνήσει, χρησιμοποίησε και τους ήχους, τον μουσικό λόγο, για να εκφράσει αυτά που ένιωθε. Διαβάζω πως από τους παλαιολιθικούς χρόνους ακόμα έχουν βρεθεί σπηλαιογραφίες και άλλα ευρήματα που αποδεικνύουν την ύπαρξη της μουσικής 20.000 χρόνια πριν. Πνευστά και έγχορδα μουσικά όργανα έχουν βρεθεί σε Ινδία και Κίνα, τα οποία χρονολογούνται από 7.000 π.Χ. Στην Κέρο, στην καρδιά των Κυκλάδων, βρέθηκαν από την εποχή του θαυμαστού Κυκλαδικού Πολιτισμού, βρέθηκαν τα δύο έξοχα ειδώλια του αρπιστή και του αυλητή, ενός ανθρώπου ο οποίος παίζει άρπα καθιστός και ενός άλλου που παίζει δίαυλο όρθιος. 2.800 χρόνια πριν από σήμερα. Και όπως έγραψε ο Γιώργος Σεφέρης, «ο μουσικός στολίζει τη σιωπή, όπως ο γλύπτης το μάρμαρο».
«Ξύπνα τα τ’ αθάνατα, κοσμοπλάστρα μουσική!» έγραψε ο Κωστής Παλαμάς και ναι, η μουσική μοιάζει να ξαναγεννάει τον κόσμο κάθε φορά που μιλάει στην ψυχή μας. «Η χαρά των ήχων έρχεται ώς το αίμα, ώς την αλματώδη σιωπή του νου», έγραψε ο Νίκος Καρούζος και ο Νίκος Γκάτσος στην «Αμοργό» του μας είπε: «Kαληνύχτα λοιπόν βλέπω σωρούς πεφτάστερα να σας λικνίζουν τα όνειρα μα εγώ κρατώ στα δάχτυλά μου τη μουσική για μια καλύτερη μέρα».
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη