Τον Αύγουστο του 1303 ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς της Μεσογείου, με επίκεντρο ανάμεσα στην Κρήτη και τη Ρόδο, ένας σεισμός περί τα 8 ρίχτερ σήμανε –εκτός των άλλων– και το τέλος ενός από επτά θαύματα του κόσμου. Αυτός ο σεισμός που έγινε αισθητός στην Κύπρο και προκάλεσε τσουνάμι που έφτασε μέχρι την Αίγυπτο, έσβησε για πάντα τον Φάρο της Αλεξάνδρειας• αυτό το μυθικό κτίσμα, που μέτρησε σχεδόν 17 αιώνες φωτεινής ζωής.
Έξω από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας υπήρχε ένα νησάκι, το οποίο παρεμπιπτόντως αναφέρεται από τα ομηρικά χρόνια. Αυτό ενώθηκε με τη στεριά με το επταστάδιο, μια γέφυρα μήκους επτά σταδίων, δηλαδή περίπου ενάμισι χιλιομέτρου. Εκατέρωθεν αυτή της γέφυρας δημιουργήθηκαν πλέον δύο λιμάνια στην Αλεξάνδρεια, το ανατολικό και το δυτικό. Πάνω σ’ αυτό το νησάκι ξεκίνησε περί το 282 π.Χ. να χτίζεται ένα τεράστιο οικοδόμημα που θα σηματοδοτούσε για τα καράβια το λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Το νησάκι λεγόταν Φάρος. Και έδωσε το όνομά του, για πάντα, τόσο σε ένα από τα θαύματα του αρχαίου κόσμου όσο και σε κάθε φανό που καθοδηγεί και προστατεύει τους ναυτιλλομένους.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, σύμφωνα με τις μαρτυρίες ιστορικών και περιηγητών, είχε συνολικό ύψος πάνω από 120 μέτρα. Εκτός από τη βάση του, είχε τρεις μαρμάρινους πύργους, ο πρώτος τετράπλευρος και ο δεύτερος οκταγωνικός, ο οποίος οδηγούσε με ένα κεκλιμένο σπειροειδές επίπεδο στον τρίτο κυλινδρικό πύργο. Στην κορυφή του φάρου δέσποζε το άγαλμα του Δία ή κατά άλλους του Απόλλωνα ή του Ποσειδώνα μαζί με τους Τρίτωνες. Όλα αυτά, για να μη νομίζετε ότι είναι παραμύθια, μπορούμε να τα δούμε σε νομίσματα της εποχής που σώζονται…
Στο τελευταίο πύργο του Φάρου υπήρχε ένας μηχανισμός με κάτοπτρα. Μια τεράστια φωτιά έκαιγε εκεί νυχθημερόν και ο Φάρος της Αλεξάνδρειας φεγγοβολούσε σε απόσταση 300 σταδίων, που να πει περίπου 55 χιλιομέτρων.
Το 1349, ο Μαροκινός περιηγητής Μπατούτα, αναφέρει πως ο Φάρος της Αλεξάνδρειας ήταν πια ερείπια. Το 1994, Γάλλοι και Αιγύπτιοι δύτες ξεκίνησαν ενάλια ανασκαφή. Ανακάλυψαν πληθώρα ερειπίων, αγαλμάτων, γκρεμισμένων κτιρίων και μνημείων στη θάλασσα πέριξ του νησιού Φάρος. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας τα ΝΕΑ το 2006, ανακοινώθηκε ότι εκτός των αγαλμάτων και των αρχιτεκτονικών μελών, βρέθηκε στον βυθό η γρανιτένια κεντρική πύλη του Φάρου της Αλεξάνδρειας καθώς και τμήμα μιας επιγραφής με τις λέξεις θεοῖς σωτῆρσιν.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη