Η παγίδευση των διαφόρων ειδών πουλιών και κυρίως των προστατευόμενων ειδών στην Κύπρο, είναι καίριο θέμα που ολοένα αυξάνεται με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της πτηνοπανίδας του τόπου μας κατά χιλιάδες διαφορετικά είδη κάθε χρόνο.

Το φαινόμενο της παγίδευσης των πουλιών αναφέρεται σε μια παράνομη μη-επιλεκτική δραστηριότητα και μέθοδο, η οποία εγκλωβίζει τα πουλιά, στερώντας τους το δικαίωμα να ανοίξουν τα φτερά τους και να νιώσουν ελεύθερα, με αποτέλεσμα να αργοπεθαίνουν.

2,256 ξόβεργα 27 δίχτυα, 10 ηλεκτρονικές ηχομιμητικές συσκευές και 300 μέτρα ηλεκτρικού καλωδίου είναι τα αρχικά αποτελέσματα της καταγραφής μη-επιλεκτικών μεθόδων παγίδευσης πουλιών στο πλαίσιο της μόλις μόνο 23ων ημερών πρόσφατης εκστρατείας από την Επιτροπή Ενάντια στη Σφαγή των Πουλιών (CABS) και το Ίδρυμα για την Προστασία της Βιοποικιλότητας (SPA) σε συνεργασία  με το Κλιμάκιο Πάταξης Λαθροθηρίας της Κυπριακής Αστυνομίας [1].

Τα μη-επιλεκτικά μέσα παγίδευσης καθίστανται παράνομης φύσεως, γιατί ο παγιδευτής δεν είναι δυνατόν να επιλεγεί το είδος του πτηνού που παγιδεύεται, όταν τοποθετεί μια ξόβεργα ή ένα δίκτυ. Οπότε, ταυτόχρονα, παγιδεύονται δεκάδες άλλα διαφορετικά είδη πουλιών με αποτέλεσμα τη δραματική μείωση της πτηνοπανίδας κατά το ⅓. Τα πουλιά που έχουν πιαστεί κυρίως σε ξόβεργα ή δίχτυα στην προσπάθεια τους να ελευθερωθούν, παγιδεύονται και μπλέκονται ακόμα περισσότερο, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο κάποιος να τα ξεμπλέξει και ειδικά αποφεύγοντας τον τραυματισμό τους. Επιπλέον, τα παγιδευμένα πουλιά βιώνουν μια σοκαριστική εμπειρία, η οποία τελικά τα εξαντλεί εντελώς και ακολούθως τα οδηγεί σε βάναυσο θάνατο [2,3].

Με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία και συγκεκριμένα με το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Πτηνά (2009/147/ΕΚ), οι διάφοροι μέθοδοι παγίδευσης των πουλιών απαγορεύεται από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ‘Ο περί προστασίας και διαχείρισης άγριων πτηνών και θηραμάτων νόμος του 2003’ έχει ψηφιστεί με σκοπό την συμμόρφωση της Κυπριακής κοινότητας όσο αφορά την παγίδευση των πουλιών και αναφέρεται στην απαγόρευση της παγίδευσης ή κυνηγιού αποδημητικών πουλιών ή αμπελοπουλιών, που είναι προστατευόμενα είδη στον τόπο μας [2]. Η μαζική, παράνομη παγίδευση και θανάτωση των αμπελοπουλιών στην Κύπρο ανέρχεται σε περισσότερα από 2 εκατομμύρια κάθε χρόνο. Το συγκεκριμένο είδος θηρεύεται για καθαρά προσωπική ευχαρίστηση του παγιδευτή, αφού τελικά καταλήγει να είναι είδος προς κατανάλωση. Τα είδη των πουλιών που δεν καταναλώνονται από τον παγιδευτή, αλλά έχουν ήδη αποτελέσει θύματα της παγίδευσης, στο τέλος πετάγονται. Έτσι, η απώλεια της πτηνοπανίδας είναι μεγαλύτερη, που οδηγεί σε μια τεράστια οικολογική καταστροφή του πλανήτη μας και όλων των ειδών που ζουν σε αυτό [4].

Η προστασία και η διατήρηση της πανίδας του τόπου μας και ειδικότερα της πτηνοπανίδας δεν είναι μόνο ευθύνη των διαφόρων σχετικών οργανισμών και υπηρεσιών, αλλά καθήκον όλων μας [4, 5]. Η ισορροπία του οικοσυστήματος είναι αποτέλεσμα μαζικής προσπάθειας και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.

Ας αποφύγουμε την παράνομη αυτή δραστηριότητα που επιφέρει μόνο πόνο σε τόσες χιλιάδες πουλιά. Ας αναλογιστούμε τη σημασία του δικαιώματος της ελευθερίας σε κάθε είδος που αποτελεί μέρος του οικοσυστήματος μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να προστατεύσουμε με κάθε τρόπο τον πληθυσμό αυτό και οτιδήποτε απειλεί τη ζωτικότητα και τη ζωντάνια του. Ας μην εμποδίζουμε με διάφορα τεχνάσματα την είσοδο ή την έξοδο των διαφόρων ειδών πουλιών που φτάνουν στο νησί μας, μέσω των μεταναστευτικών διαδρόμων στη περιοχή της Μεσογείου. Ας μην τους στερούμε το δικαίωμα της προσωπικής τους ελευθερίας. Ας τα αφήσουμε να προσθέτουν ήχο στη ζωή μας, ομορφαίνοντας έτσι το περιβάλλον μας. Μπορούμε; 

Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ. Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι, Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού