Μηνύματα ενότητας αλλά και μετατροπής της Κύπρου σε μιας γέφυρας μεταξύ Ανατολής και Δύσεως, έστειλε ο Πάπας Φραγκίσκος από τον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό κατά την ομιλία του ενώπιον του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσόστομου Β΄ και των μελών της Ιεράς Συνόδου.
«Aμέτρητα πλήθη αγίων που, ενωμένοι στην Μία Ουράνια Εκκλησία, μας προτρέπουν να πλεύσουμε μαζί προς το λιμάνι που όλοι λαχταρούμε. Από ψηλά μας καλούν να κάνουμε την Κύπρο, που είναι ήδη μια γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσεως, μια γέφυρα μεταξύ Ουρανού και Γης. Ας γίνει προς δόξα της Υπεραγίας Τριάδος για το δικό μας καλό και όλων των ανθρώπων».
Με αυτά τα λόγια του έκλεισε την ομιλία του στον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό, όπου είχε συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Χρυσόστομο Β΄ και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου ο Πάπας Φραγκίσκος κατά την αρχή της δεύτερης μέρας της ιστορικής επίσκεψής του στην Κύπρο.
Ο Πάπας Φραγκίσκος εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται στην Κύπρο και ευχαρίστησε για τη θερμή υποδοχή. «Σας ευχαριστώ, ιδιαιτέρως, αγαπητέ αδελφέ, για τα λόγια Σας, για την ανοιχτή καρδιά Σας και για τη δέσμευσή Σας να προωθηθεί ο διάλογος μεταξύ μας», είπε απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου.
«Για μένα είναι μια χάρη το να βρίσκομαι εδώ και αυτό μου θυμίζει ότι έχουμε κοινή αποστολική καταγωγή: ο Παύλος πέρασε από την Κύπρο και μετά ήρθε στη Ρώμη. Προερχόμαστε λοιπόν από τον ίδιο αποστολικό ζήλο και μας συνδέει ο ίδιος δρόμος, εκείνος του Ευαγγελίου. Μου αρέσει να φαντάζομαι την εικόνα στην οποία και οι δυο βρισκόμαστε στον ίδιο δρόμο, προς την αυξανόμενη αδελφοσύνη και την πλήρη ενότητα. Σε αυτή την προέκταση των Αγίων Τόπων, που σκορπίζει τη χάρη αυτών των Τόπων στη Μεσόγειο, είναι φυσικό να ανατρέξουμε σε πολλές σελίδες της Αγίας Γραφής όπου αναφέρονται διάφορες βιβλικές προσωπικότητες», είπε και αναφέρθηκε στον Απόστολο Βαρνάβα, επισημαίνοντας ορισμένες πτυχές που μπορούν να κατευθύνουν το προσκύνημά του.
Όπως είπε, βάζοντας στα πόδια των Αποστόλων όλα όσα είχε ο Βαρνάβας μπήκε στις καρδιές τους, «κι εμείς καλούμαστε από τον Κύριο να ξαναβρούμε τον εαυτό μας ως μέρος του ίδιου Σώματος, ακόμη και να υποκλιθούμε μέχρι τα πόδια των αδελφών μας. Πράγματι, όσον αφορά τις σχέσεις μας, η ιστορία έχει ανοίξει μεγάλα ρήγματα μεταξύ μας, αλλά το Άγιο Πνεύμα θέλει να πλησιάσουμε πιο κοντά με ταπείνωση και σεβασμό. Μας καλεί να μην παραιτηθούμε στις διαιρέσεις του παρελθόντος, αλλά να καλλιεργήσουμε μαζί, υπομονετικά, επιμελώς και συγκεκριμένα, το χωράφι της Βασιλείας. Γιατί εάν αφήσουμε κατά μέρος τις αφηρημένες θεωρίες και συνεργαστούμε ο ένας δίπλα στον άλλο, για παράδειγμα στα έργα αγάπης, την εκπαίδευση και την προαγωγή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, θα ξαναβρούμε τους άλλους ως αδέρφια και η κοινωνία θα ωριμάσει από μόνη της, προς την δόξα του Θεού», ανέφερε.
Ο Πάπας σημείωσε πως ο καθένας μας θα διατηρήσει τους δικούς του τρόπους και το δικό του χαρακτηριστικό ύφος, αλλά σιγά σιγά το κοινό μας έργο θα αυξήσει την αρμονία και θα αποφέρει καρπούς. «Όπως αυτά τα εδάφη της Μεσογείου έχουν ενισχυθεί από το ευλαβικό και υπομονετικό έργο του ανθρώπου, έτσι, με τη βοήθεια του Θεού και την ταπεινή επιμονή, ας καλλιεργήσουμε την αποστολική μας κοινωνία», σημείωσε.
Ο Ποντίφικας είπε ότι ένας καλός καρπός, για παράδειγμα, είναι αυτός που συμβαίνει εδώ στην Κύπρο στην εκκλησία της «Παναγίας της Χρυσής Πόλης». Ο ναός που είναι αφιερωμένος στην Παναγία της Χρυσοπολίτισσας είναι πλέον τόπος λατρείας διαφόρων χριστιανικών δογμάτων, αγαπητός στον πληθυσμό και συχνά επιλεγμένος για τον εορτασμό των γάμων. «Είναι λοιπόν σημάδι κοινωνίας πίστεως και ζωής υπό από το βλέμμα της Θεοτόκου, η οποία συγκεντρώνει τα παιδιά της», σημείωσε.
Ο Πάπας είπε ακόμη πως ακόμα και σήμερα, υπάρχουν πολλά ψέματα και απάτες που μας βάζει το παρελθόν που εμποδίζουν την πορεία μας. Αιώνες διχασμού και απόστασης μας έκαναν να αφομοιώσουμε, έστω και άθελά μας, πολλές εχθρικές προκαταλήψεις ενάντια στις άλλες Εκκλησίες. Πρόκειται, ανέφερε, για προκαταλήψεις που συχνά βασίζονται σε μη ρεαλιστικές και παραμορφωμένες πληροφορίες, που διαδίδονται από μια επιθετική και πολεμική βιβλιογραφία, αλλά όλα αυτά διαστρεβλώνουν τον δρόμο του Θεού, που αγωνίζεται να φθάσει προς τη συμφωνία και την ενότητα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος κάλεσε όπως ζητήσουμε από τον Κύριο σοφία και θάρρος για να ακολουθήσουμε τις οδούς Του και όχι τις δικές μας. «Ας το ζητήσουμε διαμέσου των Αγίων. Ο Λεόντιος Μαχαιράς, χρονικογράφος του 15ου αιώνα, αποκάλεσε την Κύπρο «ιερό νησί» λόγω του αριθμού των μαρτύρων και των αγίων που γνώρισε αυτή η χώρα στο πέρασμα των αιώνων.
«Εκτός από τους πιο γνωστούς και σεβαστούς, όπως ο Βαρνάβας, ο Παύλος και ο Μάρκος, ο Επιφάνιος, η Βαρβάρα και ο Σπυρίδων, υπάρχουν και πολλοί άλλοι: αμέτρητα πλήθη αγίων που, ενωμένοι στην Μία Ουράνια Εκκλησία, μας προτρέπουν να πλεύσουμε μαζί προς το λιμάνι που όλοι λαχταρούμε. Από ψηλά μας καλούν να κάνουμε την Κύπρο, που είναι ήδη μια γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσεως, μια γέφυρα μεταξύ Ουρανού και Γης. Ας γίνει προς δόξα της Υπεραγίας Τριάδος για το δικό μας καλό και όλων των ανθρώπων», κατέληξε.
Από την πλευρά του ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ο οποίος μίλησε πρώτος στον Ιερό Ναό, καλωσόρισε τον Πάπα στη Νήσο των Αγίων και των Μαρτύρων, στην πρώτη εξ Εθνών Εκκλησία, που ίδρυσαν οι Απόστολοι Βαρνάβας, Παύλος και Μάρκος. «Καλώς ήλθατε στα ιερά χώματα της αποστολικής μας Εκκλησίας, η οποία ιδρύθηκε με την παρέμβαση του Αγίου Πνεύματος. Η εντολή του Αγίου Πνεύματος ήταν να απευθυνθούν και προς τα Έθνη», είπε.
Ο Αρχιεπίσκοπος είπε στη συνέχεια πως για την Εκκλησία της Κύπρου ίσχυσε και ισχύει ο λόγος του Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «Πολλά τά κύματα καί χαλεπόν τό κλυδώνιον· ἀλλ’ οὐ δεδοίκαμεν μή καταποντισθῶμεν· ἐπί γάρ τῆς πέτρας ἑστήκαμεν. Μαινέσθω ἡ θάλασσα, πέτραν διαλῦσαι οὐ δύναται· ἐγειρέσθω τά κύματα, τοῦ Ἰησοῦ τό πλοῖον καταποντίσαι οὐκ ἰσχύει».
Ο Κύπρου Χρυσόστομος είπε ωστόσο πως, δυστυχώς, από το 1974 μέχρι σήμερα, η Κύπρος μας, και η Εκκλησία της, διέρχονται την πιο δύσκολη ιστορική τους καμπή.
Σημείωσε πως η Τουρκία επετέθη βάρβαρα και κατέκτησε με τη δύναμη των όπλων το 38% του πατρίου εδάφους και εκδίωξε τους Χριστιανούς από τα πάτρια εδάφη τους. «Έκτοτε εφαρμόζει και στην Κύπρο μας ένα σχέδιο εθνικού ξεκαθαρίσματος. Τις 200 χιλιάδες των χριστιανών κατοίκων που εκδίωξε από τις πατρογονικές τους εστίες με απίστευτη βαρβαρότητα, αντικατέστησε με υπερδιπλάσιους εποίκους, τους οποίους μετέφερε από τα βάθη της Ανατολίας, καταστρέφουσα, έτσι, τον από τα βάθη του αιώνων διαμορφωθέντα κλασικό μας πολιτισμό. Τον πολιτισμό αυτόν μπροστά στον οποίο, κατά τον δεύτερο προ Χριστού αιώνα, οι Ρωμαίοι στάθηκαν με δέος και θαυμασμό, και όχι μόνο τον σεβάστηκαν αλλά και τον αφομοίωσαν και δημιούργησαν τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, πάνω στον οποίο εδράστηκε ο μετ’ έπειτα πολιτισμός της Ευρώπης», είπε.
Επιπρόσθετα, συνέχισε ο Αρχιεπίσκοπος, τους ιστορικούς βυζαντινούς ναούς με τα διαχρονικά και ανεκτίμητης εκκλησιαστικής σημασίας βυζαντινά τους ψηφιδωτά, και τις μυσταγωγικές τους αγιογραφίες, που συνιστούν το υψηλό πολιτισμικό μας επίπεδο, σύλησαν οι ιερόσυλοι με απίστευτη και πρωτοφανή βαρβαρότητα. Και με βάση τα αποτρόπαια σχέδιά τους άλλαξαν όλα τα ιστορικά μας τοπωνύμια, ώστε τίποτε το ελληνικό ή χριστιανικό να μην υπάρχει.
Ο Αρχιεπίσκοπος σημείωσε πως στον εθνικό και εκκλησιαστικό αυτό Γολγοθά, τον οποίο επί 47 χρόνια διέρχεται η Κύπρος, εκκλησιαστική ηγεσία και ο πολυβασανισμένος λαός, στρέφουν τα βλέμματα τους προς τον Κύριο της Δικαιοσύνης.
«Στον ιερό και δίκαιο αυτό αγώνα μας, Αγιώτατε, τον οποίο ο πάσχων λαός μας διεξάγει με την καθοδήγηση της πολιτικής και εκκλησιαστικής του Ηγεσίας, θέλουμε να έχουμε και την ιδική Σας ενεργό συμπαράσταση», είπε και πρόσθεσε πως στο παρελθόν είχαμε τη δυνατότητα να εκφράσουμε την ίδια παράκληση και προς τον Πάπα Βενέδικτο, ο οποίος, όντως, μεσολάβησε προς τη Γερμανική Κυβέρνηση και μπορέσαμε να φέρουμε πίσω 500 σπαράγματα του Βυζαντινού μας πολιτισμού, τα οποία οι Τούρκοι αρχαιοκάπηλοι μετέφεραν στο Μόναχο.
«Προσβλέπουμε και στη δική Σας βοήθεια, Αγιώτατε, για περιφρούρηση και σεβασμό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και για κατίσχυση των διαχρονικών αξιών του χριστιανικού μας πολιτισμού, οι οποίες σήμερον καταπατούνται βάναυσα από την Τουρκία», είπε.
Ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε πως ως Εκκλησία Κύπρου, ακολουθούντες πιστά το πνεύμα της αγάπης του Ιησού Χριστού, «έχουμε άριστες σχέσεις με όλες τις Εκκλησίες και επιδιώκουμε τον Διάλογο με όλους. Επικροτούμε τον αρξάμενο διάλογο μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και προσευχόμαστε για την επιτυχία του».
Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, όπως είπε, αρχίσαμε διάλογο, πριν από κάποια χρόνια, ακόμη και με τους Μουσουλμάνους της Μέσης Ανατολής. Δυστυχώς η όξυνση των παθών που καλλιέργησαν ακραία στοιχεία δεν επέτρεψαν τη συνέχιση του διαλόγου, πλην μιας που έγινε στη Συρία.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος εξέφρασε την ακράδαντη πίστη του στην ειρηνική επίλυση των διαφορών μας, είτε αυτές είναι εθνικές είτε είναι θρησκευτικές. Και η ορθή οδός είναι μόνο μέσω ενός πραγματικά ειλικρινούς διαλόγου.
Στη συνέχεια τόνισε πως ο ίδιος ως προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου διερμηνεύει τη συγκίνηση και τη χαρά σύμπαντος του χριστιανικού πληρώματος της Εκκλησίας για την παρουσία του Πάπα στην Κύπρο.
«Επιθυμούμε, ακόμη, εγκαρδίως, να Σας απευθύνουμε εκ μέρους των Μελών της Ιεράς Συνόδου, του χριστεπωνύμου πληρώματος της Εκκλησίας μας και εμού προσωπικώς, το «ὡς εὖ παρέστητε», στη «Νῆσον τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Μαρτύρων», ευχόμενοι διαπύρως την εν Κυρίω πνευματική Σας καρποφορία και την «πεπληρωμένην χαράν», που δίδει ο Κύριος «πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ», κατέληξε ο Μακαριώτατος.
Κατά την ολοκλήρωση των ομιλιών και της τελετής στον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό, ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος δώρισε στον Πάπα μια εικόνα της Παναγίας με τον Χριστό, ενώ από την πλευρά του, ο Ποντίφικας τού δώρισε τον κώδικα του Αποστόλου Παύλου.
