Του Μιχάλη Πουργουρίδη

To χρώμα και τη ζεστασιά της φωνής του Διονύση Θεοδόση (16.6.1958-19.10.1993), δεν τα συναντάς συχνά. Οι ευαισθησίες που τον διέκριναν και η ευγένεια της ψυχής του ήταν από τις σπάνιες αρετές του.

Σε εποχές στις οποίες η κυκλοφορία ενός δίσκου (LP) και η αγορά του ήταν ένα γεγονός δεν θα ξεχάσω ποτέ, τη στιγμή που κύλησε η βελόνα του πικ-απ μου στην «Έξοδο κινδύνου»(1984) του Γιάννη Σπανού με τον Διονύση Θεοδόση και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη.

Σε εκείνα τα φοιτητικά μου χρόνια και στα μέσα της δεκαετίας του ’80 η «Έξοδος κινδύνου» του Γιάννη Σπανού έμελλε να είναι το άλμπουμ το οποίο «πήρε από το χέρι» την Πρωτοψάλτη και τη «μετέφερε» ομαλά από τα έντεχνα και ελαφρολαϊκά τραγούδια του Ηλία Ανδιόπουλου («Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες») στο καινούργιο άκουσμα που έφερε τα «πάνω κάτω στην Ελληνική δισκογραφία» και λεγόταν «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ»(Κραουνάκης-Νικολακοπούλου).

Ο Σπανός αποδεικνύει άλλη μια φορά το μέγεθος και το μεγαλείο που τον χαρακτηρίζουν όταν γράφει μελωδίες και «συναντώντας» σε κάποια (στιχουργικά) τη Λίνα Νικολακοπούλου γράφουν κομμάτια στα οποία πραγματικά υποκλινόμαστε.

Ήταν η πρώτη φορά που άκουγα τον Διονύση Θεοδόση και πραγματικά με κέρδισε ως ερμηνευτική παρουσία αλλά «έδενε» και στο συνολικό γενικό άκουσμα του δίσκου. Ερμηνεύει τα τραγούδια «Καληνύχτα» «Τι να πεις τι να πω» (Λ.Νικολακοπούλου), «Ίσως μοιάζει πληγή» (Σ.Κατζούρη), «Ο έρωτας της Κυριακής»,(Μ.Φακίνος).

Η συνεργασία του με τον Σπανό ξεκινάει το 1982. Το 1984 κυκλοφόρησε ο διπλός δίσκος «Μουσική πρόκληση», με ζωντανή ηχογράφηση του προγράμματος στο «MICHEL», με έργα του Σπανού και του Χατζηνάσιου, στο οποίο συμμετείχε ο Θεοδόσης μαζί με τους Πένυ Ξενάκη, Ειρήνη Αγγέλου και Αντώνη Ζαφειρόπουλο.

Ευτυχώς, τότε που η συνεργασία αυτή αποτυπώθηκε στο βινύλιο για να έχουμε την ευκαιρία να ακούμε σε επανεκτέλεση τον «Ιδανικό κι ανάξιο εραστή», «Γύρνα το φύλλο», «Μια Κυριακή» κι άλλα κομμάτια τα οποία ο Θεοδόσης αφομοιώνει και τα αναπαράγει με το ξεχωριστό του μέταλλο φωνής.

Την ίδια εκείνη χρονιά επιλέγεται από τον συνθέτη Μιχάλη Τερζή να συμμετάσχει στον δίσκο «Όλη τη μουσική μες την αγάπη βάλε» και να ερμηνεύσει «Το σπίτι που γεννήθηκα» σε ποίηση Κωστή Παλαμά.
Ο Γιώργος Χατζηνάσιος δεν αφήνει ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία της γνωριμίας του με τον Θεοδόση.

Στο δίσκο «Παιγνίδι για δυο» της Δήμητρας Γαλάνη και σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου, ο Θεοδόσης μοιράζεται μαζί με την ερμηνεύτρια το πολύ τρυφερό κι ερωτικό τραγούδι «Για σένα εγώ» και το «Θα σ αγαπώ» σε στίχους Γιάννη Καλαμίτση. Το ότι η φωνή της Δήμητρας Γαλάνη είναι τρυφερή, είναι ένα γνωστό κι ωραίο χαρακτηριστικό της, αλλά επειδή είναι γυναίκα αυτό δεν είναι περίεργο.

Εντυπωσιακό είναι το ότι ο Διονύσης Θεοδόσης κατόρθωσε να προσαρμόσει τόσο πολύ τη χροιά της δικής του φωνής με τη δική της και να την κάνει τόσο τρυφερή, όσο νομίζω κανείς άλλος άνδρας τραγουδιστής δε θα μπορούσε!

Και το ακόμη πιο θαυμαστό είναι ότι αυτό το έκανε πάντα, όταν τραγουδούσε δεύτερη φωνή. Κάθε φορά προσάρμοζε τη φωνή του με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με το ποιος ή ποια τραγουδούσε την πρώτη φωνή και ανάλογα με το τραγούδι!!!

Ήταν τεράστιος ερμηνευτής, όπως σπουδαία είναι και η Δήμητρα Γαλάνη. Την ερμηνεία αυτού του τραγουδιού από αυτούς τους δύο σε αυτό το ντουέτο δε μπόρεσαν και δε θα μπορέσουν ποτέ, να πλησιάσουν καν άλλοι τραγουδιστές σε ντουέτο. Βαθμολογείται με το απόλυτο, ιδανικό, άριστα.
Οι ποιητικοί στίχοι η μουσική με το αργό τέμπο και η ερμηνεία, δένουν απόλυτα μεταξύ τους, και δημιουργούν ένα μαγικό ηχητικό αποτέλεσμα!

Το 1986 ο Χρήστος Νικολόπουλος «προσκαλεί» την «Εθνική Ελλάδος» να συμμετάσχει στον δίσκο «Τραγούδια για τους φίλους Μου».

Μεταξύ αυτών και ο Διονύσης Θεοδόσης στον οποίο δίνει το «Έτσι σ αγάπησα» σε στίχους του Λευτέρη Χαψιάδη. Οι σημαντικές συνεργασίες του Θεοδόση συνεχίζονται απρόσκοπτα.

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1987, είχε κυκλοφορήσει από τη Minos ένας από τους πιο επιτυχημένους δίσκους της χρονιάς, με τίτλο «Στη λεωφόρο της αγάπης», με στίχους Ανδρέα Νεοφυτίδη και ερμηνευτές τον Γιάννη Πάριο, τη Χάρις Αλεξίου, τη Δήμητρα Γαλάνη και τον Διονύση Θεοδόση.

Ερμηνεύει το «Κι όλο εγώ περίμενα» και το «Τριαντάφυλλο». Δίσκος που σημείωσε πωλήσεις άνω των 50.000. Οι στίχοι του Νεοφυτίδη γράφτηκαν με αφορμή την ερωτική ποίηση του Λουί Αραγκόν.

Η παραγωγή του δίσκου ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και Η «Λεωφόρος της αγάπης» σημείωσε τεράστια επιτυχία, φαινόμενο όχι ιδιαίτερα συνηθισμένο, για δίσκους ενός συνθέτη με πολλούς τραγουδιστές

Το 1989 κυκλοφόρησε ο μοναδικός προσωπικός του δίσκος, με τίτλο «Όσο κρατάει ένας καφές» με τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου, στίχους του Άλκη Αλκαίου, του Κώστα Τριπολίτη και του Γιώργου Παυριανού.

Ήταν ο πρώτος και συνάμα ο τελευταίος του. Ένας δίσκος ο οποίος αν και αποτελεί μια ολοκληρωμένη και συμπαγή δουλειά από κάθε άποψη, μοιάζει σαν αποκηρυγμένος από τον συνθέτη όσον αφορά τη ραδιοφωνική και συναυλιακή του προέκταση. Δεν παύει όμως να είναι ένα άξιο αισθητικά έργο από κάθε άποψη.

Εξάλλου έχουν περάσει από τότε 32 χρόνια και το μόνο τραγούδι που έδωσε ο Θάνος σε άλλον ερμηνευτή να πει είναι το «Μια παλιά φωτογραφία». Το βρίσκουμε στο άλμπουμ «Στου αιώνα τη παράγκα» να το λέει ξανά ο Μητροπάνος.

Το «Άρλεκιν» ο Μικρούτσικος το κράτησε για τον εαυτό του και ότι μπορεί να σημαίνει αυτό. Μάλιστα δε ο συνθέτης σε δηλώσεις του την εποχή εκείνη είχε πει ότι ποτέ δεν ένιωσε «δικό του» και εντός κλίματος τον ερμηνευτή. Τον Διονύση Θεοδόση.

Μιλώντας για το υπόβαθρο της συνεργασίας τους, ο Μικρούτσικος έχει αναφέρει τα εξής: «Η απόφαση να συνεργαστώ μαζί με το Διονύση δεν ήταν δική μου και δεν ήταν δική μου για τον εξής και μόνο λόγο. Εγώ είχα κάνει τότε ένα δίσκο με τη Χαρούλα (Αλεξίου), το «Η αγάπη είναι ζάλη» (1986) κι ένα με το Βασίλη (Παπακωνσταντίνου), το «Όλα από χέρι καμένα» (1988).

Γενικά έβλεπα κείμενα που απαιτούσαν μια άλλη αντιμετώπιση από τον τραγουδιστή. Ο Θεοδόσης – τον είχα ακούσει – ήταν ένας πολύ καλός τραγουδιστής, αλλά με μια ατσαλάκωτη ευγένεια – που εγώ τουλάχιστον – την ήθελα τσαλακωμένη.

Ίσως και να μην έχει τελείως άδικο ο Μικρούτσικος, εάν π.χ. αντιπαραβάλλουμε τις ερμηνείες του Θεοδόση με τη «βρώμικη» και πολύ πιο βιωματική κατάθεση του Βλάση Μπονάτσου στην πρώτη εκτέλεση του «Τις νύχτες που κυκλοφορώ» από την θεατρική παράσταση «Βίκτωρ & Βικτώρια». Το κομμάτι θα το βρείτε με τον τίτλο «Τι μου συμβαίνει».

Αλλά ίσως και να έχει εν τέλει άδικο, διότι ο «εύθραυστος» Θεοδόσης κατέληξε να «κλειδώσει» με θαυμαστό τρόπο, ερμηνευτικά, τη μελωδική και ποιητική ευαισθησία του έργου.

Κύκνειο άσμα του Διονύση Θεοδόση «δένοντας» τη σχέση του και με την Κύπρο η συμμετοχή του στον δίσκο «Άδεια θρανία», του Μάριου Μελετίου σε ποίηση Ανδρέα Παστελλά το 1990.

Σε κάθε περίπτωση, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις, στις καρδιές, στη συνείδηση του κόσμου που το άκουγε και το ξέρει, το όνομα Διονύσης Θεοδόσης είναι συνδεδεμένο με τις λέξεις λεπτότητα, ευγένεια, ρομαντισμός αλλά όλοι θαύμαζαν και το μέταλλο της φωνής του.

Αν είναι ένα τραγούδι που είναι συνδεδεμένο μαζί του, είναι σίγουρα το «Όσο κρατάει ένας καφές».
Μια μπαλάντα αριστουργηματική, μοναδικής δύναμης και αλλά και διάχυτης από ευαισθησία.
Έναν δίσκο τον αξίωσε ο Θεός να κάνει στη καριέρα του, είναι όμως ένα διαβατήριο που μας ταξιδεύει στιχουργικά στον πυρήνα του ερωτικού πάθους και της υπαρξιακής αναζήτησης του Άλκη Αλκαίου.

Υπό αυτή την έννοια, αποτελεί όμως απαραίτητο εργαλείο στην κατανόηση και παράλληλα την απόλαυση της μουσικής κληρονομιάς ενός συνθέτη, που λέγεται Θάνος Μικρούτσικος.
Τα έργα του ένα-ένα και όλα μαζί αποτελούν ιστορικές, πολιτικές, πολιτιστικές και ουσιαστικές παρεμβατικές πράξεις με νόημα και ουσία.

 

Οι απόψεις εκφράζουν τον συντάκτη τους και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκην την άποψη του Καναλιού 6