Το τελευταίο διάστημα υπερτονίζεται η αναγκαιότητα λήψης μέτρων για αντιμετώπιση της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής και της εμφάνισης κλιματικών προσφύγων. Τι ακριβώς όμως είναι οι κλιματικοί πρόσφυγες και πώς θα μπορούσε να επηρεάσει εμάς τους Κύπριους;
Ως κλιματικοί πρόσφυγες χαρακτηρίζονται άτομα που μετατοπίζονται αναγκαστικά λόγω ξαφνικών ή παρατεταμένων αλλαγών στο τοπικό τους περιβάλλον, όπως παρατεταμένες ξηρασίες, ερημοποίηση, άνοδος της στάθμης της θάλασσας κλπ. [1]. Οι κλιματικές αλλαγές συσχετίζονται με τις εκπομπές CO2 που το 2015 αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ, αφού η ποσότητα CO2 είχε σχεδόν διπλασιαστεί από την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης [2], ενώ πέρυσι η μέση θερμοκρασία της γης ήταν η ανώτερη των τελευταίων 150 χρόνων [2].
Οι αλλαγές αυτές προκαλούν ερημοποίηση με αποτέλεσμα να πλήττονται πολλοί τομείς, όπως της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και κατ’ επέκταση της οικονομίας. Έτσι, μεγάλος αριθμός ατόμων μετατοπίζονται σε περιοχές με ευνοϊκότερες περιβαλλοντικές συνθήκες [2,3]. Το 2010 με 2011, περισσότεροι από 42 εκ. κλιματικοί πρόσφυγες μετατοπίστηκαν από περιοχές της Ασίας και του Ειρηνικού ωκεανού [3].
Στην Κύπρο, η θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί πέραν των 3οC ενώ με ένα πιο ακραίο σενάριο όπου οι εκπομπές CO2 δεν θα μεταβληθούν καθόλου, τότε η αύξηση στη θερμοκρασία αναμένεται να είναι περίπου 4-6οC με συχνά φαινόμενα καύσωνα, με τιμές που θα ξεπερνούν τους 45οC [3].
Την κατάσταση αναμένεται να εντείνουν φαινόμενα σκόνης που, σε συνδυασμό με την αυξημένη θερμοκρασία και την υγρασία, θα καταστήσουν την ατμόσφαιρα αποπνικτική. Τα φαινόμενα αυτά καθώς και η ξηρασία που παρατηρείται στην περιοχή μας, συμβάλλουν στη μειωμένη παραγωγικότητα του εδάφους, επομένως αλυσιδωτές αναμένονται να είναι και οι επιδράσεις στους τομείς της γεωργίας και της οικονομίας, καθιστώντας σταδιακά την περιοχή μας ως μη βιώσιμη και εξωθώντας τους Κύπριους σε κλιματική μετανάστευση [3].
Πώς όμως μπορούμε να αποτρέψουμε το σενάριο αυτό; Στη Σύνοδο του Παρισιού τον Δεκέμβριο του 2015, 195 χώρες, συμπεριλαμβανομένου και της Κύπρου, δεσμευτήκαν να υλοποιήσουν μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών CO2 που, όπως γνωρίζουμε, είναι ένα από τα κύρια αέρια του θερμοκηπίου. Πέραν αυτού, όμως, θα πρέπει ο καθένας από εμάς να συμβάλει στη μείωση του CO2 αλλάζοντας καθημερινές συνήθειες και στάσεις.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
