Η Αντρουκλιά ή Κόμαρος, με το επιστημονικό όνομα Arbutus andrachne L., είναι ένας όμορφος αειθαλής θάμνος ή μικρό δέντρο, με ύψος περίπου 3-5 μέτρα. Είναι πολύ κοινό ιθαγενές φυτό της Κύπρου, που απαντάται στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές, αλλά έχει εντοπιστεί και στο Ακρωτήρι.
Ο καρπός της Αντρουκλιάς είναι εδώδιμος και έχει γλυκιά αλλά ελαφρώς στυφή γεύση και λεπτή, ευχάριστη μυρωδιά. Οι καρποί ωριμάζουν από το τέλος Οκτωβρίου μέχρι τον Δεκέμβριο, οι οποίοι κρέμονται από την Αντρουκλιά σαν τσαμπιά από σταφύλια. Οι καρποί αποτελούν εκλεκτό φαγητό πολλών πουλιών, όπως για παράδειγμα της τζίκλας και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την παρασκευή ωραίου λικέρ.
Ο φλοιός είναι λείος κόκκινος από το τέλος φθινοπώρου μέχρι το καλοκαίρι, όπου απολεπίζεται αποκαλύπτοντας ένα γκριζοπράσινο χρώμα. Το ξύλο του φυτού αυτού χρησιμοποιήθηκε εκτενώς στο παρελθόν, για την κατασκευή μικροαντικειμένων και καρεκλών, χάρη στο εντυπωσιακό κόκκινο χρώμα του. Επιπλέον, χρησιμοποιείτο ως καυσόξυλο, καθώς και στην καρβουνοποιία.
Να αναφέρουμε ότι η Αντρουκλιά είχε μελετηθεί από την αρχαιότητα με τον Θεόφραστο να την αναφέρει στο έργο του, «Περί Φυτών Ιστορίαι», ως Αδράχνη. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η Αντρουκλιά αποτελεί ένα βασικό είδος διαφόρων τύπων οικοτόπων, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ), όπως για παράδειγμα οι δασικές συστάδες της λατζιάς και τα μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά είδη Πεύκης της Μεσογείου και σε άλλους οικότοπους.
Έτσι, πολλοί από αυτούς τους οικοτόπους όπου εντοπίζεται η Αντρουκλιά, έχουν συμπεριληφθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000 και εμμέσως προστατεύεται και η Αντρουκλιά.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ. Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
