Το μακρινό 270 μ.Χ., στη Λυκία της Μικράς Ασίας, γεννήθηκε ο άνθρωπος που αφού σπούδασε και μοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς, έγινε μοναχός και βοήθησε συστηματικά φτωχούς και απόρους, έχτισε σχολεία, νοσοκομεία και ιδρύματα, ενώ λένε πως έδινε δώρα στα φτωχά παιδιά κρυφά. Έζησε 73 χρόνια. Και μετά έγινε Άγιος: Ο Άγιος Νικόλαος, για μας προστάτης των ναυτικών, για τους υπόλοιπους της Ευρώπης έγινε ο Santa Claus και είναι ο Άη Βασίλης.
Το μακρινό 330 μ.Χ. στα βάθη της Μικράς Ασίας, στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, γεννήθηκε ο άνθρωπος που, αφού σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική, φυσική, έγινε θεολόγος και επίσκοπος Καισαρείας.
Βοήθησε αδικημένους, ασθενείς, απόρους και ίδρυσε τη Βασιλειάδα: Ένα κέντρο περίθαλψης και φροντίδας των οικονομικά ασθενέστερων, των ξένων και των φτωχών αρρώστων. Πέθανε στα 49 του, μετά από ακαταπόνητη δραστηριότητα και ασκητική ζωή. Έγινε για την ορθόδοξη εκκλησία ο Μέγας Βασίλειος, ένας από τους τρεις Ιεράρχες, αυτός που συνδέθηκε με το έθιμο της βασιλόπιτας, έγινε όμως και ο δικός μας Άη Βασίλης.
Το λιγότερο μακρινό 1664, στην Νέα Υόρκη, που τότε ονομάζεται Νέο Άμστερνταμ, οι Ολλανδοί έποικοι μαζί με τα υπόλοιπα ήθη και έθιμα έχουν φέρει και τον αγαπημένο τους Άγιο Νικόλαο, που τη νύχτα της γιορτής του, μοιράζει με το γαϊδουράκι του δώρα στα παιδιά. Με τον καιρό, μπήκε σε ένα ποίημα και για πρώτη φορά το 1823 ο Santa Claus εμφανίζεται με το ιπτάμενο έλκηθρό του που το οδηγούν οι τάρανδοι και τον φέρνουν παραμονή των Χριστουγέννων στα σπίτια, να γεμίζει τις κάλτσες των παιδιών με δώρα. Ακολούθησαν διάφοροι σκιτσογράφοι, ζωγράφοι, γραφίστες και μια παγκοσμίως διάσημη εταιρεία αναψυκτικών και σήμερα, ο Άη Βασίλης είναι στρουμπουλός, ροδαλός, με άσπρα γένια και μαλλιά, με έλκηθρο και τάρανδους, με χο χο χο, αστρόσκονη και κουδουνάκια, με ό,τι βάλει ο νους του καθενός που θέλει να φτιάξει ένα ωραίο παραμύθι…
Εσχάτως, ψυχολόγοι και ειδικοί μας λένε πως δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά ότι ο Άη Βασίλης δεν υπάρχει, γιατί αυτή η αλήθεια τους δημιουργεί ψυχικά τραύματα. Είναι πιθανό. Δεν ξέρω πόσα τραύματα θα δημιουργούσε στα παιδιά μια άλλη αλήθεια: ότι τη χρονιά που αποχαιρετάμε γιορτάζοντας, το 2025, ένα στα πέντε παιδιά του κόσμου, ζει σε περιοχές κρίσεων, συγκρούσεων και πολέμων. Αυτές τις μέρες, που ο Άη Βασίλης μοιράζει τα δώρα του στις τάχα εύρωστες κοινωνίες μας, περισσότερα από 400 εκατομμύρια παιδιά βομβαρδίζονται, εκτοπίζονται, σκοτώνονται, ορφανεύουν, ακρωτηριάζονται, πεινάνε, διψάνε, δεν έχουν νοσοκομεία, δεν έχουν σχολεία.
Η έκθεση της UNICEF για το 2025 αναφέρει: «Ποτέ πριν δεν μεγάλωσαν τόσα πολλά παιδιά σε ζώνες κρίσης και συγκρούσεων όσο σήμερα – σχεδόν ένα στα πέντε παιδιά, ποσοστό διπλάσιο από ό,τι στα μέσα της δεκαετίας του 1990». Για πρώτη φορά, μέσα σε ένα μόνο έτος, το 2025, επιβεβαιώθηκε λιμός σε δύο περιοχές και η αιτία ήταν ανθρωπογενής, προκλήθηκε από ένοπλες συγκρούσεις και από αποκλεισμό λόγω πολέμου: στο Σουδάν και στη Λωρίδα της Γάζας, όπου η κατάσταση παραμένει τόσο εύθραυστη ώστε 100.000 παιδιά στη Γάζα συνεχίζουν να υποφέρουν από οξεία επισιτιστική ανασφάλεια, αναφέρει η Unisef
«Η παγκόσμια υποχρηματοδότηση της ανθρωπιστικής βοήθειας επιδείνωσε την κατάσταση», σημειώνεται στην έκθεση της UNICEF, ενώ τονίζεται πως «η πείνα και η παιδική φτώχεια δεν είναι κάτι μοιραίο, σαν μια φυσική καταστροφή που μας χτυπά ξαφνικά και απροετοίμαστους. Η πείνα και η παιδική φτώχεια καταδεικνύουν μια κατάφωρη αποτυχία της παγκόσμιας πολιτικής μας και της κοινωνίας μας απέναντι στα παιδιά μας».
Την ώρα που οι δορυφόροι της ΝΑΣΑ βλέπουν τον Άη Βασίλη με τα 12 έλκηθρά του να ξεκινάει, λέει, από τον Βόρειο Πόλο για να μοιράσει δώρα στα παιδιά (άρα, ναι, υπάρχει!), την ίδια ώρα οι δορυφόροι της ΝΑΣΑ φαντάζομαι ότι θα βλέπουν τις βόμβες και τα όπλα του μισού πλανήτη, που σκοτώνουν τα παιδιά του άλλου μισού πλανήτη. Αλλά αυτά δεν τα δείχνει κανείς, άρα, όχι, δεν υπάρχουν! Λέτε, αν πει κάποιος του Άη Βασίλη ότι σε 500 εκατομμύρια παιδιά τα δώρα που θα μοιράσει φέτος θα είναι θάνατος, πείνα και δυστυχία, λέτε να πάθει ψυχικά τραύματα κι ο Άη Βασίλης μας;
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη