Τα 3D εκτυπωμένα όπλα εξελίσσονται γρήγορα σε μια επικίνδυνη επιλογή για εγκληματίες ανά τον κόσμο.
Πρόκειται για αυτοσχέδια, δύσκολα ανιχνεύσιμα όπλα που μπορούν να κατασκευαστούν με τη χρήση ενός 3D εκτυπωτή μέσω σχεδίων που διακινούνται στο διαδίκτυο και μερικών βασικών υλικών.
Σε αρκετές πρόσφατες εγκληματικές υποθέσεις, έχουν εντοπιστεί τέτοια όπλα με πιο γνωστό παράδειγμα την υπόθεση δολοφονίας του διευθύνοντος συμβούλου της United Healthcare, Brian Thompson.
Ραγδαία εξάπλωση μέσω social media
Το BBC Trending διερεύνησε την παγκόσμια εξάπλωση αυτών των όπλων μέσω πλατφορμών όπως το Telegram, το Facebook και το Instagram.
Παρά τις επίσημες απαγορεύσεις, οι διαφημίσεις για όπλα συνεχίζουν να κυκλοφορούν.
Μάλιστα, το Tech Transparency Project εντόπισε εκατοντάδες διαφημίσεις παρανόμων όπλων στις πλατφόρμες της Meta – γεγονός που παραβιάζει ρητά τις πολιτικές της εταιρείας.
Αν και η Meta υποστήριξε ότι οι διαφημίσεις «απενεργοποιούνται αυτόματα», η έρευνα του BBC έδειξε ότι πολλές παραμένουν ενεργές ή προσβάσιμες στη διαφημιστική βάση δεδομένων της.
Η αγορά μέσω Telegram
Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η ευκολία με την οποία κάποιος μπορεί να προμηθευτεί τέτοια όπλα μέσω του Telegram.
Δημοφιλή κανάλια διαφημίζουν όπλα εκτυπωμένα σε 3D, με έναν από αυτούς τους λογαριασμούς, με το όνομα «Jessy», να ισχυρίζεται ότι πραγματοποιεί αποστολές παγκοσμίως.
Όταν ο Jessy ρωτήθηκε εάν μπορούσε να στείλει όπλο στο Ηνωμένο Βασίλειο, απάντησε θετικά μέσα σε μία ώρα, προσφέροντας μάλιστα και επιλογή μεταξύ δύο μοντέλων, το Liberator και τον διακόπτη Glock switch.
Ο διακόπτης Glock είναι ένα μικρό εξάρτημα – συχνά και αυτό εκτυπωμένο σε 3D – που μετατρέπει ένα πιστόλι σε αυτόματο όπλο.
Το Liberator, σχεδιασμένο το 2013 από τον Cody Wilson, θεωρείται το πρώτο πλήρως λειτουργικό 3D εκτυπωμένο όπλο.
Το φαινόμενο των «οπλουργών DIY»
Το σημαντικότερο όμως ίσως στοιχείο είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι δεν χρειάζεται πλέον να αγοράσουν έτοιμα όπλα.
Μπορούν να τα κατασκευάσουν μόνοι τους.
Όπλα όπως το FGC-9 μπορούν να συναρμολογηθούν χωρίς εμπορικά διαθέσιμα εξαρτήματα, χρησιμοποιώντας μόνο 3D εκτυπωμένα πλαστικά και μεταποιημένα μεταλλικά υλικά.
«Ουσιαστικά γίνεσαι ένας οπλουργός DIY», δήλωσε ο Δρ Rajan Basra από το King’s College.
Παρόλα αυτά, προειδοποιεί ότι η διαδικασία δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται – δεν αρκεί να πατήσεις «εκτύπωση» όπως σε ένα απλό έγγραφο.
Η νομική γκρίζα ζώνη
Η διάθεση των σχεδίων και των οδηγιών κατασκευής τέτοιων όπλων θέτει νομικά και ηθικά διλήμματα.
Ο δικηγόρος Matthew Larosiere, που ειδικεύεται στα ζητήματα οπλοκατοχής και είναι υπέρμαχος του Δεύτερου Τροποποιητικού Συντάγματος στις ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι η διάδοση τέτοιων πληροφοριών είναι ζήτημα ελευθερίας λόγου:
«Είναι απλά πληροφορίες», δήλωσε στο BBC.
Αν και παραδέχεται τους κινδύνους, θεωρεί ότι η χρήση των πληροφοριών δεν μπορεί να απαγορευτεί λόγω των πιθανών συνεπειών.
Υποστήριξε, μάλιστα, ότι σε χώρες όπως η Μιανμάρ, τα 3D εκτυπωμένα όπλα έχουν παίξει θετικό ρόλο στην αντίσταση κατά αυταρχικών καθεστώτων.
Το παράδειγμα της Μιανμάρ
Η Μιανμάρ αποτελεί την πιο χαρακτηριστική – και ίσως μοναδική – περίπτωση χρήσης 3D όπλων σε πραγματική πολεμική σύγκρουση.
Αντάρτες χρησιμοποίησαν το FGC-9 ενάντια στο στρατιωτικό καθεστώς, καθώς το κόστος του ήταν σημαντικά χαμηλότερο από τα όπλα της μαύρης αγοράς.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την έρευνα του BBC Burmese, η χρήση τους έχει μειωθεί λόγω ελλείψεων σε υλικά, αλλά και της πρόσβασης σε πιο αξιόπιστο πολεμικό εξοπλισμό όπως RPG και πολυβόλα.
Νομοθετικά κενά και διεθνείς πρωτοβουλίες
Καθώς η τεχνολογία των 3D εκτυπωμένων όπλων εξελίσσεται και διαδίδεται, πολλές χώρες εξετάζουν τη θέσπιση αυστηρότερων νόμων – όχι μόνο κατά της κατοχής των όπλων αυτών, αλλά και των ίδιων των σχεδίων.
Παράλληλα, υπάρχουν προτάσεις να ενσωματωθούν στους 3D εκτυπωτές περιορισμοί παρόμοιοι με αυτούς των απλών εκτυπωτών που αποτρέπουν την εκτύπωση νομισμάτων.
Το ερώτημα παραμένει: μπορεί η τεχνολογία να περιοριστεί χωρίς να καταπατηθούν θεμελιώδη δικαιώματα, ή έχουμε ήδη ανοίξει τον ασκό του Αιόλου;