Τον Απρίλιο του 1984, παραμονές του Πάσχα, στα δισκοπωλεία εμφανίστηκε ένας δίσκος με τίτλο «Τα πικροσάββατα». Το εξώφυλλό του κοσμούσε ένα έργο του ζωγράφου Αλέκου Φασιανού, κοσμούσαν όμως και τρία ξεχωριστά ονόματα: Ο Μίκης Θεοδωράκης με τις μουσικές του, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με τους στίχους του και ο Δημήτρης Μητροπάνος με τη φωνή του.
Είναι η πρώτη φορά που ο Δημήτρης Μητροπάνος συναντιέται με τον Μίκη Θεοδωράκη στο στούντιο για να ηχογραφήσουν τραγούδια. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που συνεργάζονται, μια που σχεδόν 20 χρόνια πριν το 1984 και την κυκλοφορία του δίσκου τους, το 1966 ο Δημήτρης Μητροπάνος μόλις στα 18 του χρόνια θα τραγουδήσει σε συναυλίες του Μίκη Θεοδωράκη στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Σε μία από αυτές τις συναυλίες στη Λεμεσό, ο 12χρονος τότε Μάριος Τόκας είχε ακούσει τον Δημήτρη Μητροπάνο να τραγουδάει Μίκη Θεοδωράκη και όπως ο ίδιος έχει πει στην εκπομπή «Συναντήσεις» του Λευτέρη Παπαδόπουλου, όπως ο ίδιος ο Μάριος Τόκας έχει πει, «αυτή η συναυλία τον συγκλόνισε και ήταν μία από τις αιτίες οι οποίες τον ώθησαν να ασχοληθεί με τη μουσική».
Στον δίσκο «Τα πικροσάββατα» του Μίκη Θεοδωράκη, του Λευτέρη Παπαδόπουλου και του Δημήτρη Μητροπάνου θα ακούσουμε 12 τραγούδια σε δρόμους λαϊκούς και ρυθμούς που διατρέχουν το ρεμπέτικο και το λαϊκό μας τραγούδι. Μάλιστα, θέλησε ο Μίκης Θεοδωράκης να σημειώσει τους σκοπούς των τραγουδιών και στον δίσκο: Έτσι ακούμε 3 χασαποσέρβικα, 2 ζεϊμπέκικα, 2 ασίκικα, έναν καρσιλαμά, ένα καμηλιέρικο, ένα τσιφτετέλι, κι ένα χασάπικο, ακούμε όμως και ένας βαλς, γιατί Μίκης Θεοδωράκης ήταν αυτός…
Στα «Πικροσάββατα», εκτός βέβαια από τις μουσικές του Μίκη Θεοδωράκη, έχουμε τους καθαρούς και μαστόρικους στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, στίχοι που φτιάχνουν ωραίες λαϊκές ιστορίες, έχουμε όμως και ένα σπάνιο ντουέτο σε ένα εξαιρετικό τραγούδι. Ο τίτλος του είναι «Το χατίρι» και εδώ είναι που συναντιούνται δύο από τις πιο εκφραστικές και αγαπημένες μας φωνές: ο Δημήτρης Μητροπάνος και η Χάρις Αλεξίου.
«Τα πικροσάββατα» είναι ένας από τους δίσκους του Δημήτρη Μητροπάνου, του Λευτέρη Παπαδόπουλου και του Μίκη Θεοδωράκη που δεν έγιναν ιδιαιτέρως γνωστοί. Αδίκως. Και τα 12 τραγούδια του δίσκου έχουν ατόφιο το ύφος και των 3 δημιουργών τους, έχουν και το καθαρό αποτύπωμα που αφήνουν τα γνήσια λαϊκά τραγούδια. Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει πει πως αυτόν το δίσκο τον χρώσταγε στον Δημήτρη Μητροπάνο. Και όταν εκείνος μας άφησε, Απρίλιος ήταν πάλι του 2012, ο Μίκης Θεοδωράκης είχε πει: «Μου είναι αδύνατο να συνειδητοποιήσω ότι αυτός ο δυνατός και περήφανος άντρας έφυγε τόσο ξαφνικά και άδικα από τη ζωή. Ήμουν τόσο περήφανος γι’ αυτόν, τον εκτιμούσα και τον αγαπούσα τόσο πολύ, που η απώλειά του με συγκλονίζει.(…) Τον λάτρεψε ένας ολόκληρος λαός και γι’ αυτό θα μείνει για πάντα στη συλλογική μας μνήμη».
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη