Έναν μικρό θησαυρό (έτσι τον χαρακτηρίζω) κρατώ και φέτος στα χέρια μου. Ένα Ημερολόγιο για το 2025, καταγραφής 36 πνευματικών Κυπρίων δημιουργών, με ευχές, γνωμικά, στίχους, ερωτικά, αινίγματα και παροιμίες στη Κυπριακή διάλεκτο, το οποίο επιμελείται (από το 2017 που πρωτοεκδόθηκε) με ιδιαίτερη φροντίδα και αγάπη, ο Κοσμάς Γ. Οικονόμου.
Μετροφυλλώντας το, είναι σαν να ξεκινάς πραγματικά ένα ταξίδι μέσα από τις σελίδες του, στην Κυπριακή παράδοση και τον πολιτισμό μας, τα οποία παρουσιάζονται με σαφήνεια και λεπτομερείς αναφορές.
Κυριάκος Καρνέρας, Δημήτρης Ττάκκας, Λευτέρης Οικονόμου, Αντώνης Ν. Κατσαντώνης, Κυριακού Πελαγία, Χριστόφορος Παλαίσιης, Πιερής Πιερέττης, Παύλος Λιασίδης, Χαμπής Τσαγγάρης, Ανδρέας Μαππούρας, Παντελής Ν. Κακολής, είναι μόνο μερικά ονόματα των παρουσιαζόμενων ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού που αφιέρωσαν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής τους στη δημιουργία.
Με λεπτομερή βιογραφικά των καλλιτεχνών μας που σεβάστηκαν πρώτα απ’ όλα την παράδοση και εκφράστηκαν μέσα από αυτήν, ο Κοσμάς Γ. Οικονόμου σε κάθε σελίδα καταγράφει δικούς του στίχους (κυρίως) ή παροιμίες, τα οποία όχι μόνο «δένουν» με συγκεκριμένες ημερομηνίες, αλλά συμπληρώνουν την έκδοση και την κάνουν να ξεχωρίζει για έναν ακόμη λόγο.
Για παράδειγμα, στη σελίδα που αντιπροσωπεύει την 6η Ιανουαρίου, ο αναγνώστης διαβάζει
Ο Φώτης τζιαι η Φωτεινή,νά ’χουν υγείαν πρώτα
κάθε καλόν μες την ζωή
Θεοφανία τζιαι Φανή…
Εξημερώσαν Φώτα!.
Στις 14 Φεβρουαρίου
Αν γίνει κατασιείμωνον του σιταρκού το θέρος
εννά βρεθεί πάνω στην γη
τόπος να μπόρει να χωστεί
ο βήχας… τζιαι ο έρως!
Στις 8 Νοεμβρίου
Να ΄ν που υγείαν τζιαι χαράν το σπίτιν τους τρισπίλιν
σήμερα αθθυμούμαστεν Μιχάλην τζιαι Γαβρίλην.
Στις 30 Νοεμβρίου
Δοξάζω σε Πρωτόκλητε, πού ’σαι στο Ακρωτήριν
τ’ όνομα σου όσοι κρατούν
να τους διάς ό,τι ζητούν
μεν τους χαλάς χαττίριν.
Διαβάζοντας τα βιογραφικά αλλά και δείγματα δουλειάς των λαϊκών ποιητών και των άλλων πνευματικών δημιουργών που φιλοξενούνται στις σελίδες του Ημερολογίου, διαπιστώνεις πραγματικά με πόση προσοχή, επιμέλεια και αγάπη έγινε αυτή η έκδοση που περιλαμβάνει 421 σελίδες και την οποία αναλαμβάνει κάθε χρόνο να εκδώσει το «Όγδοο Υπηρεσίες διαδικτύου και Μουσικές εκδόσεις» στην Αθήνα.
Το Ημερολόγιο περιλαμβάνει και όλες τις απαραίτητες σελίδες οργάνωσης και σχεδιασμού για τον χρήστη και την τρέχουσα χρονιά όπως δημόσιες αργίες κλπ.
Άξιος επαίνου και αναφοράς είναι σαφώς ο επιμελητής της έκδοσης Κοσμάς Γ. Οικονόμου ο οποίος όντας ο ίδιος ποιητής, δίνει τη δέουσα προσοχή σε κάθε έκδοση, η οποία προϋποθέτει χρόνο, κόπο και πολύωρη απασχόληση, αρχής γενομένης από το 2016 και παλαιότερα.
Το μεγαλύτερο εύγε πηγαίνει σαφώς στους Μύλους Χατζηγιώρκη και στη Διεύθυνση του Οργανισμού, η οποία κάθε χρόνο χρηματοδοτεί την έκδοση αυτή.
Φέτος, οι Μύλοι Χατζηγιώρκη (Cyprus Millers by Hadjigiorkis) συμπληρώνουν 80 χρόνια ζωής από την έναρξη των δραστηριοτήτων τους, το 1945, κι ένα σχετικό δίστιχο του Κοσμά συνοδεύει την έκδοση αυτή:
Ογδόντα χρόνια, μιάν ζωήν, εν ήλιος ανατέλλων
τζι’ ο Μύλος στέκει στον παρόν, με παρελθόν τζιαι μέλλον.
Θα ‘ταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε ότι στις πρώτες σελίδες του Ημερολογίου υπάρχει προλόγισμα από την Υφυπουργό Πολιτισμού, Δρα Βασιλική Κασσιανίδου και χαιρετισμός από τον Διευθυντή Υπηρεσίας Βιομηχανίας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, κ. Χρίστο Φωτιάδη. Με την ευκαιρία αυτή αισθάνομαι την ανάγκη να επισημάνω πόσο σημαντικό είναι η πολιτεία να στηρίζει εκδόσεις σαν κι’ αυτήν.
Τέλος, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις και του φετινού Ημερολογίου θα δοθούν στην οικογένεια εκλιπόντος υπάλληλου των Μύλων Χατζηγιώρκη που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 37 ετών.
Αγκαλιάστε το «Ημερολόγιο 2025, του Μουσείου Μύλοι Χατζηγιώρκη» και όταν το πάρετε στα χέρια σας και το ανοίξετε δεν θα χορταίνετε να διαβάζετε τις έμμετρες ευχές, τα γνωμικά, τις παροιμίες, τα δίστιχα αλλά και τις βιογραφίες των πνευματικών δημιουργών που παρουσιάζονται.
Είναι χωρίς αμφιβολία, ένα έργο τέχνης που πρέπει να μπει και να μπαίνει κάθε χρόνο σε κάθε σπίτι!
Άδρωπος που’ν καλλίφωνος, εν χάρη στη ζωήν του
μ’ αν δεν ιξέρει μουσικήν, κρίμας τζιαι την φωνήν του. (Δ.Ττάκκας)
Χρόνια Πολλά και Καλή Χρονιά σε όλους!
Οι απόψεις εκφράζουν τον συντάκτη τους και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκην την άποψη του Καναλιού 6
