Ο κέδρος της Κύπρου (Cedrus brevifolia) είναι αειθαλές ρητινοφόρο δέντρο που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 30m. Αποτελεί ένα από τα τέσσερα είδη κέδρου που απαντούν σε ολόκληρο τον κόσμο και είναι ενδημικό είδος της Κύπρου. Συμπεριλαμβάνεται στο «Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου», όπου χαρακτηρίζεται ως «εύτρωτο είδος».
Έχει μικρά βελονοειδή φύλλα, κώνους χρώματος καστανοκόκκινου, όταν είναι ώριμοι, και ανθοφορεί από Σεπτέμβριο μέχρι και τον Οκτώβριο. Η περιοχή φυσικής εξάπλωσης του περιορίζεται σε πετρώδεις βουνοπλαγιές στις περιοχές Τρίπυλου και Μαύροι Γκρεμοί του Δάσους της Πάφου, σε υψόμετρο μεταξύ των 900-1400m.
Ο κέδρος της Κύπρου ζει μέχρι και 500 χρόνια και το ξύλο είναι πολύ ανθεκτικό. Χρησιμοποιήθηκε έντονα για την κατασκευή επίπλων, εικονοστασίων και άλλων κατασκευών, ως καλλωπιστικό φυτό αλλά και ως χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ιστορικά, το κέδρο αναφέρεται σε αρχαία κείμενα των Θεόφραστου και Πλίνιου καθώς και στην Αγία Γραφή.
Οι περιοχές φυσικής εξάπλωσης του είδους έχουν κηρυχτεί ως «Περιοχές Προστασίας της Φύσης» και έχουν συμπεριληφθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικών περιοχών «Natura 2000».
Σήμερα, παρόλο που το κυπριακό κέδρο δεν υλοτομείται, εντούτοις η κλιματική αλλαγή και οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σύγχρονες απειλές για τους αυτοφυούς πληθυσμούς των κέδρων.
Έρευνα-Παρουσίαση:
Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής & Δρ Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή, Βιολόγοι – Περιβαλλοντολόγοι,
Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (www.kykpee.org) Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού
