Στις 16 Οκτωβρίου του 1961, κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους μια ταινία, που από ‘κείνη την ημέρα του Οκτωβρίου και μέχρι σήμερα, όλοι μας έχουμε δει πετσοκομμένη. Η «Συνοικία το όνειρο» έτσι όπως τη σκηνοθέτησε ο Αλέκος Αλεξανδράκης και έτσι όπως τη φαντάστηκαν οι σεναριογράφοι της, ο συγγραφέας Κωστής Κοτζιάς και ο ποιητής Τάσος Λειβαδίτης, δεν παίχτηκε ποτέ στη μεγάλη οθόνη όπως γυρίστηκε από τους συντελεστές της. Στην πρώτη προβολή της, τον Αύγουστο, η ταινία διεκόπη βιαίως…
Στο κέντρο της Αθήνας, στον κινηματογράφο Ράδιο Σίτυ της οδού Πατησίων, κατακαλόκαιρο, στις 4 Αυγούστου του 1961, 250 Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι, πρεσβευτές και ακόλουθοι Τύπου από διάφορες χώρες είναι προσκεκλημένοι για να παρακολουθήσουν την πρώτη προβολή μιας ταινίας, την οποία τελικά… δεν θα δουν ποτέ. Είκοσι λεπτά μετά την έναρξη της προβολής, στην αίθουσα του κινηματογράφου θα εισβάλλουν αστυνομικοί, θα κατεβάσουν τους διακόπτες και θα απομακρύνουν τους θεατές διά της βίας.
Η «Συνοικία το Όνειρο» εκτυλίσσεται σε ένα πρώην νταμάρι, στην καρδιά της Αθήνας. Είναι μια γειτονιά με καλύβες από ξύλα, πλίθια και τενεκέδες που σκαρφαλώνουν η μία πάνω στην άλλη θαρρείς για να αντικρύσουν ήλιο και να αναπνεύσουν. Άνθρωποι φτωχοί και ξεχασμένοι από τη μοίρα προσπαθούν να επιβιώσουν και ονειρεύονται ότι κάποτε θα έχουν νερό να πλένονται, φαΐ να τρώνε κι ένα παράθυρο να βλέπει τον ουρανό. Αυτή και μόνο η καταγραφή φαίνεται πως ενόχλησε τους κυβερνώντες. Έτσι, όταν η ταινία βγήκε στους κινηματογράφους στις 16 Οκτωβρίου του 1961, ήταν πετσοκομμένη και δεν παίχτηκε ποτέ στην επαρχία. Γιατί η ματιά του Αλέκου Αλεξανδράκη κινηματογραφεί με απολύτως ρεαλιστικό τρόπο μια όψη της ελληνικής πραγματικότητας που το κράτος αρνείται να δει, κυρίως όμως θέλει να κρύψει, μια που δείχνει την εξαθλίωση στην οποία έχει οδηγηθεί η Ελλάδα μετά τον Εμφύλιο. Τους χαλάει τη βιτρίνα η ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη, γι’ αυτό και σπεύδουν να τη λογοκρίνουν.
Η «Συνοικία το Όνειρο», παρ’ ό,τι κατακρεουργήθηκε από τη λογοκρισία, έμεινε ως μία από τις σημαντικότερες ταινίες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Δίπλα στον σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή Αλέκο Αλεξανδράκη βασικούς ρόλους υποδύονται η Αλίκη Γεωργούλη, ο Σπύρος Μουσούρης, Αλέκα Παΐζη, η Σαπφώ Νοταρά, ο Μάνος Κατράκης. Τη μουσική της ταινίας υπογράφει ο Μίκης Θεοδωράκης.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Ειρήνη Λαλάκη
